ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2024/313 Esas KARAR NO : 2024/360 DAVA : 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 24/05/2024 KARAR TARİHİ : 30/05/2024 Mahkememizde görülmekte olan 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalının, dava dışı takip borçlusu...Ltd. Şti. İle kurduğu borç ilişkisi sebebi ile doğduğu iddia edilen 327.821,16 TL alacağı için haciz ihbarnamesi gönderdiğini, süresi içerisinde itiraz edilmemesi üzerine ikinci ihbarnamenin gönderildiğini, müvekkilinini, takip borçlusu ... Ltd. Şti.'ne söz edildiği gibi bir borcunun bulunmadığını, esasen müvekkilinin çalışmadığını, kendisinin ev hanımı olduğunu, eski eşi ...'...
Davacı istirdat davasında yalnız paranın verilmesi lazım gelmediğini ispata mecburdur.” düzenlemesini içermekte olup, bu madde hükmünde de menfi tespit ve istirdat davaları özel olarak düzenlenmiştir. Davalı-alacaklı tarafından var olduğu savunulan bir hukukî ilişkinin var olmadığının tespiti için davacı-borçlu tarafından açılan davaya, menfi tespit davası denilmektedir. Borçlu, icra takibinden önce veya sonra menfi tespit davası açabilir. Borçlu açtığı davada, maddi hukuk temelli çeşitli nedenlere dayanarak borçlu olmadığının tespitini isteyebilir. 6036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunun 3. Maddesi; ”Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. (2) Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasında ... Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ve ... 6. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R- Dava, menfi tespit, istirdat ve ipoteğin terkini istemine ilişkindir. ... Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi'nce, ipotek bedelinin ödenmesi sebebiyle borçlu olmadığının tespiti ve buna bağlı olarak fazla ödeme ile ilgili istirdat ve ipoteğin terkini istemiyle icra dosyasına bağlı olarak açılan davanın icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ......
Asliye Hukuk Mahkemesince bozmaya uyularak verilen 05/03/2019 tarih ve 2019/19-2019/72 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin davacı vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü: Davacı vekili asıl dosyada; davacının kömür satışı karşılığı ......
Davacı vekili tarafından, menfi tespit davasına konu edilen üç adet çekin taraflarınca ödendiğine dair banka dekontlarını dosyaya sunmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; başlangıçta kambiyo senedinden kaynaklı menfi tespit davası olarak açılan davaya konu çeklerin dava sırasında, davacı tarafından ödenmesi nedeniyle, menfi tespit olarak ikame edilen davanın, istirdat davası olarak görülmesine ilişkindir....
Menfi Tespit ve İstirdat Davaları 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun Menfi tesbit ve istirdat davaları başlıklı 72/1. maddesi “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir.” hükmünü, 72/6. maddesi “Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir.” hükmünü; 72/7. maddesi "Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını istiyebilir." hükmünü içermektedir. Alıntılanan madde metninden de anlaşılacağı üzere, menfi tespit davaları icra takibinden önce ve sonra açılan davalar olarak iki ayrıma tabi tutulmuştur....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24/06/2020 NUMARASI : 2020/27 ESAS 2020/458 KARAR DAVA KONUSU : 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit KARAR : Adıyaman 4....
ANTALYA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2016/623 Esas KARAR NO : 2018/119 DAVA : İstirdat -Menfi Tespit (İcra Takibinden Önce Açılan) DAVA TARİHİ : 22/08/2016 KARAR TARİHİ : 13/02/2018 Davacı tarafından açılan ve H.M.K.'nun 150/1 maddesine göre işlemden kaldırılan dava dosyasının incelenmesi sonunda: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı tarafından davalı aleyhinde mahkememizde açılan İstirdat -Menfi Tespit (İcra Takibinden Önce Açılan) davası dosyasının incelenmesi sırasında, dava değeri olarak belirlenen 1.885.941,78.-TL üzerinden hesaplanan 32.207,17....
Menfi tespit davasında öncelikli olarak bir alacağın varlığının tartışıldığı ve davanın devamı sırasında cebri icra tehdidi altında ödeme yapılması durumunda menfi tespite ilişkin talebin istirdat talebine dönüşmesi kuvvetle muhtemel olduğu , alacak ve tazminat ilişkin istirdat taleplerinin arabuluculuk dava şartına tabi olduğu tartışmadan varestedir....
Bu davada üçüncü şahıs, takip borçlusuna borçlu olmadığını veya malın takip borçlusuna ait olmadığını ispat etmeye mecburdur...” hükmüne yer verilmiştir. Görülmektedir ki, üçüncü kişi, menfi tespit davasını üçüncü haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren on beş gün içinde açmak zorundadır (md.89/III c.3). Bu süre hak düşürücü nitelikte olduğundan, mahkemenin, davanın süresi içinde açılıp açılmadığını re’sen araştırması gerekir(Baki Kuru-İcra İflas Hukuku Ders Notları-baskı; 2004, sayfa; 406 vd.). Davacı tarafından, Ankara Batı İcra Dairesi'nin ... esas sayılı alacaklısı ..., borçluları ... Ltd. Şti. ve ... olan dosyasında davacı üçüncü kişiye gönderilen haciz ihbarnamelerine itiraz ve İİK 89/3 maddesi kapsamındaki menfi tespit davası açma süresinin kaçırıldığı belirtilerek, İİK nın 72.maddesi kapsamında menfi tespit talep edildiği ileri sürülmüştür....
