GEREKÇE: Dava; menfi tespit davası niteliğindedir. Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usulüne Dair Kanunun 4.maddesi uyarınca 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun ikinci kitabı ile (3.kısım hariç) 4722 sayılı Türk Medeni Kanununun yürürlüğü ve ve uygulama şekli hakkında kanun kapsamındaki aile hukukundan doğan dava ve işler aile mahkemesinde görülür. İ.İ.K'nunun 72. maddesi uyarınca açılan menfi tespit ve istirdat davaları genel hükümlere tabidir. İcra ve iflas kanununda göreve ilişkin özel bir hüküm öngörülmemiştir. Nafaka borcunun bulunmadığının tespitine yönelik menfi tespit davasında; borcun, iştirak nafakasından kaynaklandığı ve dolayısıyla "Aile Hukukuna" ilişkin bulunduğu anlaşılmaktadır. Borç Aile Hukukundan (nafaka yükümlülüğünden) doğduğuna göre; istinafa konu davanın (menfi tespit) 4787 sayılı yasanın 4. maddesi gereğince, Aile Mahkemesinde bakılması gerekmektedir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava; İİK 72/2. fıkrası uyarınca açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir verilmesi istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. 2004 sayılı İİK'nın 72/2.fıkrası, ''İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.'' şeklindedir. Somut olayda, davacının 06/041/2021 tarihinde bonolardan kaynaklanan menfi tespit davası açtığı, dosya içeriğinde mevcut devir sözleşmesi ile mevcut delil durumuna göre yaklaşık ispat koşulunun oluştuğu anlaşılmıştır. Bu sebeple, tedbir kararı verilmesi gerekirken, ayıp ihbarına ilişkin belge sunulmadığından bahisle tedbirin reddine ilişkin kararı yerinde değildir....
Madde uyarınca yaklaşık ispat şartının gerçekleştiği, senetlerin tahsili halinde telafisi mümkün olmayan zarara uğrayacaklarını belirterek, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararın kaldırılarak İİK. 72/2 maddesi gereğince muhtemel icra takiplerinin durdurulması yönünde tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava; İİK 72/2. fıkrası uyarınca açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir verilmesi istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. 2004 sayılı İİK'nın 72/2.fıkrası, ''İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.'' şeklindedir....
İlk derece mahkemesi kararının özeti: "Alacağın varlığı ve net miktarının tespiti yargılama gerektirdiğinden davalı vekilinin icra takibinin tedbiren durdurulmasına dair ara karara itirazının reddine ...." karar verilmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanununun 355'inci maddesi uyarınca istinaf incelemesi kamu düzenine aykırılık bulunmadığı durumlarda istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmaktadır. Dava, icra takibinden önce açılan menfi tespit davasıdır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, ihtiyati tedbir koşullarının oluşup oluşmadığıdır. İcra iflas kanununun 72/2.maddesinde icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin talep üzerine alacağın %15inden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceğine ilişkin düzenleme yapılmıştır....
Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 23/02/2022 KARAR TARİHİ: 12/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili Antalya 2. Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu dava dilekçesinde, Sandıklı İcra Müdürlüğünün ...esas sayılı dosyasında müvekkili ...'...
İcra İflas Kanununun menfi tesbit ve istirdat davaları başlıklı 72. maddesi uyarınca, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İİK 72/3 maddesine göre; icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı verilmesinin koşulları İİK’nun 72’nci maddesinin 3’üncü fıkrasında açıkça belirtilmiştir....
Anayasa Mahkemesi değişiklikten öncede 8.10.1974 gün ve 17/41 sayılı kararı ile de bunu doğrulamıştır. (Baki Kuru Hukuk Muhakemeleri Usulü 6. Baskı 2001 Cilt VI s. 5736) 2004 sayılı İİK 17.7.2003 gün 4949 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sırasında, ... Komisyonunun 4. maddedeki değişiklik gerekçesinde sadece İcra tetkik mercinin Anayasanın 152. md. si anlamında mahkeme olduğu açıklığa kavuşturulmuştur. Bu nedenle genel mahkemelere görevsizlikle gönderme kararı verebilmesini gerektirir durum değişikliğinden söz edilemez. Ancak icra mahkemesinin öncesinde ve sonrasında mahkeme olma özelliği nedeniyle bu mahkemeye açılan davalarda da hak düşürücü süreler, zaman aşımı süreleri kesileceğinden bu mahkemelerin İcra ve İflas Kanununun verdiği yetki sınırları nedeniyle verebilecekleri ret kararları üzerine ilgilisi görevli mahkemede süresini koruyup davasını da açabileceğinden sürenin geçirilmiş olması endişenin yaşanması da söz konusu olmamalıdır....
Anayasa Mahkemesi değişiklikten öncede 8.10.1974 gün ve 17/41 sayılı kararı ile de bunu doğrulamıştır. (Baki Kuru Hukuk Muhakemeleri Usulü 6. Baskı 2001 Cilt VI s. 5736) 2004 sayılı İİK 17.7.2003 gün 4949 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sırasında, ... Komisyonunun 4. maddedeki değişiklik gerekçesinde sadece İcra tetkik mercinin Anayasanın 152. md. si anlamında mahkeme olduğu açıklığa kavuşturulmuştur. Bu nedenle genel mahkemelere görevsizlikle gönderme kararı verebilmesini gerektirir durum değişikliğinden söz edilemez. Ancak icra mahkemesinin öncesinde ve sonrasında mahkeme olma özelliği nedeniyle bu mahkemeye açılan davalarda da hak düşürücü süreler, zaman aşımı süreleri kesileceğinden bu mahkemelerin İcra ve İflas Kanununun verdiği yetki sınırları nedeniyle verebilecekleri ret kararları üzerine ilgilisi görevli mahkemede süresini koruyup davasını da açabileceğinden sürenin geçirilmiş olması endişenin yaşanması da söz konusu olmamalıdır....
Maddesi uyarınca doğrudan borçlu tarafından talep edilen iflas davası niteliğindedir. Dava; İİK'nın 178 ve devamı maddeleri uyarınca açılan iflas davası niteliğindedir. İİK'nın 181.maddesi uyarınca doğrudan doğruya iflas hallerinde 160.maddenin de burada uygulanacağı düzenlenmiştir. İİK'nın 160 Maddesine göre " İflas isteyen alacaklı ilk alacaklılar toplantısına kadar olan masraflardan sorumludur. (Değişik: 9/11/1988 - 3494/27 md.) Mahkeme, bu masraflar ile iflas kararının kanun yolları için gerekli bütün tebliğ masraflarının peşin verilmesini ister."...
Yukarıda anılan ilke ve esaslar çerçevesinde somut olay değerlendirildiğinde; Somut uyuşmazlıkta, davacı taraf davaya konu kambiyo senetlerinin davalı tarafından cebir ve tehdit yoluyla imzalatıldığı, davalıya borçlarının bulunmadığı gerekçesiyle menfi tespit ve ihtiyati tedbir isteminde bulunmuştur. Her ne kadar davacı tarafça dava açıldıktan sonra icra takibinin başlatılması nedeniyle ıslah yoluyla takibin durdurulması yönünde tedbir talep edilmiş ise de, davanın .... tarihinde açıldığı, icra takibinin ise .... tarihinde başlatılmış olduğu, bu hali ile eldeki davanın takipten önce açılan menfi tespit davası olduğu, bu nedenle uyuşmazlığın 2004 sayılı İİK'nun 72/2 maddesi kapsamında icra takibinden önce açılan menfi tespit davası olarak değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır....
