Eldeki dosyada davacı, icra müdürlüğünce İİK 89. Md gereğince tebliğ olunan haciz ihbarnamesi gereğince, borçlu şirketin unvanı itibariyle yanılarak hatalı ödeme yaptığından bahisle bu ödemeyi takip alacaklısı durumundaki davalıdan talep etmektedir.Dosya içeriğine göre; İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyasının tetkikinde, davalı ... Bankası tarafından borçlular ... AŞ, ... ve ... aleyhine ticari krediden kaynaklanan toplam 307.897,61 TL alacağın tahsili talebiyle icra takibine girişildiği, takibin kesinleşmesi üzerine borçluların mal varlığı üzerine haciz konulduğu, bu kapsamda takip borçlularına borcu olduğu bildirilen üçüncü kişilere İİK 89.md gereğince haciz ihbarnamesi tebliğ olunarak takip borçlusuna ödenmesi gereken alacağın icra dosyasına ödenmesi hususunun ihtar olunduğu, Davacının esasen takip ve dava dışı ... Ltd. Şti. unvanlı şirkete borçlu olmasına ve takip borçlusu durumundaki ......
İstirdat davaları İİK md. 72 uyarınca borçlu olunmadığı halde ödenmek zorunda kalınan paranın geri alınması için açılan davadır. İstirdat talebinde bulunabilmek için davacının, borçlu olmadığı bir parayı icra tehdidi altında ödemesi gerekmektedir. İstirdat davaları, ödeme yapılan tarihten itibaren bir yıl içinde açılır. Bu süre niteliği itibariyle hak düşürücü bir süredir. İstirdat davalarında genel ispat kuralları geçerlidir. İspat yükü davacı üzerindedir. İİK md. 72/8 uyarınca davacı taraf, ödediği paranın ödenmesi gerekmediğini ispat etmek zorundadır. Somut olayda davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibi, ihlalli geçiş borcuna ilişkindir. Takip dosyasının incelenmesinde takibin usule uygun olduğu, borcun ödendiği ve istirdat davasının süresinde açıldığı görülmüştür. Davacı borçlu tarafından icra dosyası kesinleştikten sonra 13/01/2020 tarihinde ödeme yapılmıştır. Ücretli otoyollardan geçiş sözleşme sorumluluğu doğurmaktadır....
GEREKÇE VE KANAAT Dava İİK 72.md. gereğince takipten sonra açılan menfi tespit davasıdır. Yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamından, Bursa 12. İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı takipten dolayı borçlu olunmadığının tespiti talepli iş bu dava açılmıştır. Davalı ... vekilince süresinde ibraz edilen cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunulmuştur. Menfi tespit ve istirdat davalarında yetkili mahkeme İİK 72/son maddesinde özel olarak düzenlenmiştir. Hükme göre, menfi tespit ve istirdat davaları takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir. Davaya konu takip Bursa 12. İcra Müdürlüğünün .... Esas sayılı takibidir. Davalının yerleşim yeri de Bursa'dır. Davacı davasını yetkili mahkemede açmamıştır. Davalıda süresi içerisinde sunduğu cevap dilekçesi ile yetki itirazında bulunmuştur. Belirtilen nedenlerle yetkisizlik kararı vermek ve aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir....
Mahkemece davacının ödediği bedeli İİK 361 md. göre icrada geri isteyebileceği ayrıca yapılan müracaat sonucu icra müdürlüğünün bedeli iade ettiği bu nedenle hukuki yararı kalmadığı gerekçesiyle dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava İİK 72. maddesine göre açılan menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Alacaklı tarafından itirazın iptali davası açılması durumunda, menfi tespit davasında ileri sürülebilecek iddialar itirazın iptali davasında savunma sebebi olarak ileri sürülebileceğinden, bu durumda borçlunun ayrı bir menfi tespit davası açmakta hukuki yararı yoksa da, henüz alacaklı tarafından itirazın iptali davasının açılmamış olduğu durumda ise böyle bir imkan söz konusu olmadığından, borçlunun itirazın iptali davasının açılmasını beklemeden menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunduğunun kabulü gerekir....
tedbir kararının İİK md.72/4 gereği kaldırılmasına, tedbir kararının infaz edilmiş olması nedeniyle takip konusu alacağın %40'ı oranında 4.320,00 TL icra inkâr tazminatının davacılardan alınarak davalıya verilmesine karar verilmiştir....
Esas sayılı dosyasından davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE, 2-İİK 72/6 gereği borçlu tarafından ödenen 9.037,64TL'nin davalı - alacaklıdan istirdatı ile davacı borçluya VERİLMESİNE, 3-Davacının tazminat talebi olduğundan İİK 72/5....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki istirdat davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, İİK.’nun 72/7. maddesinde düzenlenen borçlu olunmadığı halde icra tehdidi altında ödenmek zorunda kalınan bedelin iadesi için açılan istirdat davasıdır. İİK.’nun 72/7. maddesi uyarınca istirdat davası, borçlunun borçlu olmadığı bir parayı icra tehdidi altında ödediği tarihten itibaren bir yıl içinde açılabilir. Bu süre zamanaşımı süresi olmayıp hak düşürücü süre niteliğindedir. Bunun sonucu olarak mahkemece kendiliğinden gözetilmesi gerekir. Somut olayda davacı-borçlu tarafından icra dosyasına 07.01.2011 tarihinde ödeme yapılmış, görülmekte olan dava ise 20.03.2012 tarihinde açılmıştır....
Somut olayda sadece dosyada var olan ve alacaklıya henüz ödenmemiş para var ise borçluya iade edilir fakat borçlunun maaşından yapılan kesintinin İİK 361 md. uygulanması sureti ile geri verilmesi mümkün olmadığından ve bu talebin genel mahkemede açılacak istirdat davasında tartışılması gerektiğinden kesilen bedellerin davacı yana ödenmesinde ilişkin talebin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsizdir. SONUÇ : Alacaklı temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İİK 72. madde düzenlemesinin maddi anlamda takip borçlularını kapsadığı, davacının maddi hukuk bakımından takip borçlusu sıfatına sahip olmadığı, davanın 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanununun 72/7 maddesine göre açılmış bir istirdat davası olamayacağı, zira ortada davacı aleyhine başlatılan bir icra takibi olmadığı, davacının İİK 72/7'e göre dava açma hakkı bulunmadığı, İİK 72/7'inci maddesinde tanımlanan istirdat davasının bu nedenle şartlarının oluşmadığı görülmektedir. İİK 72. maddenin takipteki tüm şahıslar yönünden düzenlendiğinin kabul edilmesi halinde, 3....
İcra Müdürlüğü'nün 2018/60279 Esas sayılı dosyası üzerinden davacı aleyhine takip yaparak haciz tehdidi altında ödemek zorunda kaldığı fatura nedeniyle istirdat talebinde bulunmuştur. 6100 sayılı HMK'nın 6. maddesi uyarınca her dava kural olarak davalının ikametgahı mahkemesinde açılır. 2004 sayılı İcra İflas Kanununun 72/son maddesi uyarınca “Menfi tespit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir”. Görüldüğü üzere, menfi tespit ve istirdat davalarında seçimlik yetki sözkonusu olup dava, icra takibini yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir. (Emsal; Yargıtay 17....
