Somut olayda davalı borçlu ... ile davalı ... vekili, takip konusu alacağın gerçek bir alacak-borç ilişkisine dayanmadığını, kumar borcuna istinaden alınmış ve sonradan dolduran senede dayandığını,bu konuda davacı aleyhine açılan menfi tespit davası ile Savcılık soruşturmasının devam ettiğini belirterek sonuçlarının beklenmesini talep etmiştir. Ceza dosyasında zamanaşımı nedeniyle düşme kararı verilmiş ise de davalı borçlu tarafından davacı aleyhine açılan menfi tespit davası derdest olduğu ve takip konusu alacağın gerçek bir alacak olmadığı iddia edildiğinden somut olayın özelliğine göre Mahkemece ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2015/589 sayılı menfi tespit davasının sonucu ve kesinleşmesi beklenerek tüm delillerin birlikte değerlendirilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı hüküm tesisi isabetli görülmemiştir....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ; Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, borçlunun takipten önce veya sonra menfi tespit davası açması için hukuki yararının bulunması gerektiği, somut olayda taraflar arasında borcun varlığı ve miktarı konusunda uyuşmazlık olmadığı, davacının iddiasının icra takibinden sonra bedelin icra veznesine ödendiğine ilişkin olduğu, İİK 71.maddesine göre borçlu takibin kesinleşmesinden sonraki devrede borcu ve ferilerinin itfa edildiğini ispat ederse takibin iptal veya talikini icra dairesinden her zaman isteyebileceği, İİK 71.maddesine göre icra mahkemesine dava açabilecekken menfi tespit davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı, diğer yandan Çanakkale İcra Hukuk Mahkemesi 2018/293 sayılı dosyasında dava açıldığı gerekçesiyle davanın dava şartı nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, icra takibinin iptali ve menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davalının avukatının temyiz etmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayanağı maddî delillere, özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesiyle, icra takibinin davacı yönünden iptal edildiğinin belirgin olmasına göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 02.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233). Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması (veya ihtiyati tedbir kararının kaldırılması) nedeniyle, (menfi tespit davası görülmekte iken) borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (m.72/6); yani menfi tespit davası (kendiliğinden) istirdat davasına dönüşür; bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder (Kuru, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2017, s. 146)....

Şubesinin muhattabı bulunduğunu, 120.000,00 TL bedelli çekten dolayı borcunun bulunduğunu, verilen mahkeme kararıyla menfi tespit davacısı olan borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasının reddedildiğini, eldeki menfi tespit davasının reddedilmeden önce geçirmiş olduğu yargılama aşamasında yüksek istinaf mahkemesi tarafından kaldırıldığını, davaya cevap dilekçelerinde ayrıntılarıyla belirtilerek ilgili doktor ve hastane raporlarını dilekçeleri eklerinde sunduklarını, menfi tespit davasının sonuçlanmasına kadar davacı borçluya karşı etkili haciz işlemlerinin yapılmasının eldeki menfi tespit davası nedeniyle imkansız hale geldiğini, davacı borçlunun menfi tespit davasını açmasından önce alacağın tahsili amacıyla yapılan haciz işlemlerinin borçluya muvazaa birlikteliği olan haciz yapılmasını engelleyemeye çalışan kişiler tarafından yapılan istihkak nedeniyle istihkak iddialı hacizler şeklinde gerçekleştiğini, davalı alacaklının müvekkili lehine kötü niyet tazminatına hükmedebilmesi için...

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/394 Esas KARAR NO : 2021/1216 DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 28/04/2021 KARAR TARİHİ : 21/12/2021 K.YAZIM TARİHİ : 17/01/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilİ .......

Şti aleyhine icra takibine devam etme veya bu çek nedeni ile herhangi bir talepte bulunma imkanı ortadan kalktığını, Bu bakımdan bu çekten dolayı menfi tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunmadığını, Bu bakımdan ... Ltd. Şti açısından davanın reddi gerekirken, kabulüne karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılarak davanın hukuki yarar olmaması nedeni ile reddine karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE: Açılan dava, iicra takibine konu çek nedeniyle açılan menfi tespit istemine ilişkindir. Davalı tarafından varlığı iddia edilen bir hukukî ilişkinin mevcut olmadığının tespiti için açılan davaya menfi tespit davası denir. Menfi tespit davası, İcra ve İflâs Kanunu’nun İİK 72. maddesinde düzenlenmiş olup borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır....

Davacı taraf ilamın tapu iptal ve tescile ilişkin olduğu, taşınmazın aynına ilişkin olması nedeniyle kesinleşmeden icraya konulamayacağından bahisle takibin iptali gerektiği ve bu nedenle borçlu olmadıkları gerekçesi ile menfi tespit davası açmıştır....

Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. Davacının açıklamalarına göre dava konusu çeklerin boş olduğu anlaşılmaktadır. İlgili boş çek yaprağının bağlı bulunduğu hesap sahibi tarafından henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağı tedavüle konmuş sayılamayacağından iptal davası açılamaz....

Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. Davacının açıklamalarına göre dava konusu çekin boş olduğu anlaşılmaktadır. İlgili boş çek yaprağının bağlı bulunduğu hesap sahibi tarafından henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağı tedavüle konmuş sayılamayacağından iptal davası açılamaz....