Yine belirtilmelidir ki, kanuni intifa (Türk Medeni Kanunu m.495) hakkı hariç intifa hakkının kuruluşu daima bir sözleşmeyle olur. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile intifa hakkına konu taşınmaz maliki hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceğini kararlaştırabilir. Şayet intifa hakkının tesisine neden olan sözleşmedeki edimler yerine getirilmemiş, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse, malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa hakkının sona erdirilmesini isteyebilir. Her ne kadar intifa hakkının sona erme sebeplerini sayan Türk Medeni Kanununun 796.maddesinde eşyaya bağlı intifa haklarında olduğu gibi şahsi bir irtifak hakkı olan intifa hakkının sona erdirilmesini malikin talep edebileceğine ilişkin (Türk Medeni Kanunu m.785) bir hüküm yoksa da burada Türk Medeni Kanununun 785.maddesinin kıyasen uygulanması gerekir....
İncelenen tapu kayıtlarına göre anılan sükna hakkının 04/03/2011 tarih ve 1153 yevmiye numarası ile tesis edildiği, 07.06.2012 tarihinde ise terkin edildiği görülmekle feshi istenen ihale tarihi 09.12.2010 olup ihale tarihinde şikayetçi lehine sükna hakkı bulunmadığı açıktır. O halde mahkemece; şikayet edenin İİK'nun 134/2 md. kapsamında ihalenin feshini isteyebilecek ilgililerden olmadığı gözetilerek şikayetin aktif husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ : Davalının/alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, İİK'nın 16. maddesi uyarınca intifa hakkı üzerine konulan haczin kaldırılması isteğine ilişkindir. Somut olayda, İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, Rasimpaşa Mahallesi, 2018 ada 34 parselde kayıtlı 2 nolu bağımsız bölüm üzerinde davacı lehine 31/01/2011 tarihinde intifa hakkı şerhinin işlendiği, Bodrum 2. İcra Müdürlüğünün 2016/6497 Esas sayılı takip dosyasında intifa hakkının haczine karar verildiği ve 10/02/2017 tarihinde haciz şerhinin işlendiği tartışmasızdır. İİK'nın 83. maddesi uyarınca intifa hakkının haczi konusunda keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmasına ihtiyaç bulunmaktadır....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2002/591 Esas, 2002/682 Karar sayılı kesinleşmiş boşanma kararında müvekkilleri lehine davaya konu taşınmazda bulunan bir katlı evde sükna hakkı tesis edildiğini, bu hak kapsamında müvekkillerine bu taşınmazda oturmaya devam ettiğini, sükna hakkının ayni haklardan olup ilgilisi tarafından herkese karşı ileri sürülebileceğini, sükna hakkının tapuda henüz tescil edilmese bile davacının müvekkili Habibe'nin eski eşi olan taşınmazın ortaklarından Osman Yüksel'den payını kötü niyetle ve muvazaalı olarak devraldığını, dolayısıyla davacının müvekkilinin sükna hakkına vakıf olduğunu, dolayısı ile bu hakkın davacıya karşı ileri sürülebileceğini, davacı Nuh ile Osman Yüksel'in kardeş olduğunu, davacının Osman Yüksel'den payı devralır almaz 16 gün sonra müvekkillerine tahliye istemli ihtarname gönderdiğini, bu nedenlerle açılan davanın reddini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI : Düzce 2....
Dava, intifa hakkının terkini isteğine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 794.maddesindeki tanıma göre intifa hakkı; taşınır ve taşınmazlar, haklar ve bir mal varlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı sağlayan bir irtifak türüdür. İntifa hakkı; bir süreyle sınırlı kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü ya da tüzel kişi ise tüzelkişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer. Ayrıca, intifa hakkının danışıklı tesis edildiği iddiası veya ehliyetsizlik nedeniyle ya da iradeyi sakatlayan diğer nedenlerle de hükmen terkini istenebilir....
Davacı 23.11.2011 havale tarihli dilekçesinde, dava konusu taşınmazın tapu kaydındaki intifa hakkının kaldırılması için ... yaptığı başvuru sırasında, intifa hakkı sahibi ...'ın anne adı ... olduğu halde tapuda ... olarak kayıtlı bulunduğu hususunun gerekçe gösterilerek talebinin yerine getirilmediğini belirtmektedir. Dosyanın incelenmesinden, dava konusu taşınmazın tapu kaydına tesis edilen 06.08.1973 başlama tarihli ...'a ait olduğu belirtilen intifa hakkının dayanağı olan kayıtların getirtilmediği anlaşılmaktadır....
İntifa hakkı, başkasına ait bir eşya, hak veya mal varlığı üzerinde belirli bir kişiye tam yararlanma imkanı sağlayan ayni bir haktır. İntifa hakkının kurulması ile üzerinde intifa hakkı bulunan şeyin çıplak mülkiyet hakkı o şeyin sahibinde kalmakla birlikte bu şeyden elde edilecek yararlar intifa hakkı sahibine ait olur. Taşınmaz üzerinde 13.02.2016 tarihinden itibaren on yıl geçerli olmak üzere 902.002,50 TL bedelle davacı ile eski malikler arasında intifa hakkına ilişkin sözleşme ilişkisi kurulduğu ve ayni hakkın tapu siciline tescil edilerek geçerlilik kazandığı anlaşılmıştır. İntifa, taşınmaza bağlı bir hak olup intifa konusu gayrimenkulün sicilin aleniliği ilkesi gereğince davalı tarafından satın alınması ile taşınmazın intifa yükü ile birlikte satın alındığı anlaşılmıştır. Taşınmazın davalı tarafından intifa yükü ile satın alınmış olması nedeniyle, intifanın terkini işlemi, yeni malikin mal varlığı değerinde artış meydana getirecektir....
Şti, arasında akdedilen bayilik anlaşmasının 21.12.2010 tarihinde sona erdiğini, buna bağlı olarak aynı tarihte intifa hakkının da sona erdiğini, taşınmazın intifa hakkının sona erdiği tarihten sonra 29.07.2011 tarihinde satın alındığını, müvekkilinin bayilik sözleşmesine taraf olmadığı gibi, ödendiği iddia edilen intifa bedeli de müvekkil şirkete ödenmediğini, intifa hakkı dahil tüm hakların zamanaşımına uğradığını, terkine ilişkin işlemde intifa bedelinin alındığının belirtildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
Mahkemece, Vakıflar İdare Meclisinin belirtilen kararı ile davalılara tanınan sükna hakkına ilişkin tahsisin hukuki dayanağı (bu evlerde oturmalarına esas sükna hakkının neye göre yapıldığı) ve varsa buna ait dayanak belgelerin Vakıflar Genel Müdürlüğünden getirtilmesinden ve belgelerin doğruluğunun mahkemece denetlenmesinden sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere iadesi için dosyanın mahkemesine bir kez daha GERİ ÇEVRİLMESİNE, 30.01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ, GALLE VE SÜKNA HAKKININ TESCİLİ -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava, mülkkiyet hakkı bulunmaksızın sükna hakkına dayalı elatmanın önlenmesi ile galle ve sükna hakkının tescili istemine ilişkindir....
