e evlenmediği sürece oturma (sükna) hakkı tanındığını, boşanmadan itibaren davalı, ortak çocuklar ve davacının burada oturduklarını, 2020 Haziran başında ihtarname gönderdiğini, ihtarname üzerine Ümraniye Tapu Sicil Müdürlüğüne sükna hakkının tescili için gittiğinde taşınmazın mahkeme kararına göre davalı ...'e devrinden hemen sonra 15.01.2019 tarihinde eniştesi ...'ya satıldığını öğrendiğini,davalının ablasının eşi olan bu kişinin emekli inşaat işçisi olduğunu, konutu alacak mali gücü bulunmadığını, mal kaçırma kastıyla yapılan işlemin amacını ...'in bilmemesinin mümkün olmadığını, taşınmazın satış işleminin muvazaa nedeniyle (sükna hakkını elinden almak maksatlı yapıldığından) iptali ile davalı ... adına tesciline, oturma hakkının tapuya tesciline, iptale gerek görülmediği takdirde sadece oturma hakkının tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. II....
İntifa hakkı; bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzelkişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle, harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer. (TMK.m.796) Kanuni intifa hakları hariç (TMK.m.495 vd.) intifa hakkının tesisi daima bir sözleşmeye dayanır. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceği kararlaştırılabilir. Şayet intifa hakkının tesisine neden olan sözleşmedeki edimler yerine getirilmemiş, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa hakkının sona erdirilmesini isteyebilir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki irtifak (intifa) hakkının kaldırılması davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -KARAR- Davacılar vekili, müvekkili ... Petrol şirketinin intifa konusu arsa üzerinde kurulu işletmenin müşterisi ve intifa alacaklısı davalı şirketin bayisi olduğunu, davacılar Recep ve ...’in intifa konusu taşınmazın malikleri bulunduklarını, davacıların babası ... ile bayilik ilişkisinin 1979 yılında başladığını, müvekkillerinin sözleşme kapsamında tüm edimlerini yerine getirmelerine rağmen, davalı şirketin yükümlülüklerini ifa etmediğini, intifa hakkının davacılar aleyhine zarar getirdiğini, davalı şirketten istenilen taleplerin reddedildiğini ileri sürerek intifa hakkının hükmen kaldırılmasını talep ve dava etmiştir....
Temyiz Sebepleri Davalılar vekili temyiz dilekçesinde; verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davacının eldeki bu davayı diğer paydaşlar katılmaksızın açma hakkı olmadığını, müvekkilleri lehine oluşturulan sükna hakkının geçerli olduğunu, müvekkiller lehine tesis edilen sükna hakkı her ne kadar tapu kütüğüne işlenmemiş olması nedeniyle durumu bilmeyenlere karşı ileri sürülemeyecekse de davacı ... durumu bilmeyen 3 üncü kişi olmadığından davalıların sükna hakkını davacıya karşı ileri sürülebileceklerini, davacının 24.09.2021 tarihli keşif mahallindeki beyanında; "Ben davalı tarafın sükna hakkı olduğunu 2013 yılında öğrendim" ifadesine yer vererek durumu bilmeyen 3 üncü kişi olmadığını açık ve net bir şekilde açıkladığını, dosya kapsamında beyanına başvurulan tanıkların tamamı da davacı ...'...
vekili Av. ... tarafından, müvekkilinin, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname ile kapatılan ... Vakfına intifa hakkı hariç olmak üzere mülkiyetini devrettiği Manisa ili, Gördes ilçesi, ... Mahallesi, ... ada ... parselde bulunan taşınmazdaki intifa hakkı ve mülkiyet hakkının Vakıflar Genel Müdürlüğüne devredilmesine ilişkin tedbirin kaldırılması amacıyla yaptığı başvurunun reddine dair Vakıflar Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı işleminin iptali istemiyle Vakıflar Genel Müdürlüğüne karşı açılan davada verilen Ankara ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı ve Manisa ......
Türk Medeni Kanununun 794. maddesince intifa hakkı; taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya bir mal varlığı üzerinde kurulabilen ve aksine düzenleme olmadıkça hak sahibine konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlayan irtifak haklarındandır. İntifa hakkı sahibi, hakkın konusu üzerinde feri zilyet olduğundan öz ve değerine zarar vermeden o eşyayı kullanabileceği gibi, yasanın zilyede tanıdığı haklardan da yararlanabilir. Buna karşılık intifa hakkı sahibinin hakkın konusunu iyi bir idareci gibi idare etmesi, o şeyin normal bakım ve işletme giderlerine katlanması ve eşyayı intifa süresi bitiminde malike iyi bir şekilde iade etmesi gerekir. Görülüyor ki, intifa hakkı sahibi ile hakkın konusu olan eşya arasında sıkı bir ilişki bulunmaktadır. Zira intifa hakkı başkasına devir ve intikali mümkün olmayan, ölümle mirasçılarına geçmeyen şahsi irtifak haklarındandır. Şahıs ile eşya arasında bir bağlantı yoksa intifa hakkının da bir amacı kalmaz....
parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı lehine 49 yıllığına üst hakkı tesis edilerek bu durumun tapuya tescil edildiği, davacı adına anılan taşınmaza ilişkin olarak 2015-2020 yılları için bina vergisi ve kültür varlıkları katkı payı tarhiyatları yapılması üzerine, bu tarhiyatların kaldırılması istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığının anlaşıldığı 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nda bina vergisini binanın malikinin ödeyeceği, maliki bulunan taşınmazlarda intifa hakkı tesis edilmesi halinde emlak vergisini taşınmazın maliki yerine intifa hakkı sahibinin ödeyeceği, ancak taşınmazın maliki ve intifa hakkı sahibinin bulunmaması halinde taşınmaza malik gibi tasarruf edenlerin ödeyeceğinin görüldüğü, mülkiyet hakkının sağladığı bazı yetkilerin kullanılmasına imkan veren irtifak hakkının çeşitlerinden olan intifa hakkı ile üst hakkının hüküm ve sonuçlarının birbirinden farklı olduğu, intifa hakkı ile üzerinde hak tesis edilen taşınmazdan tam bir yararlanma yetkisi elde edilmekte iken, üst...
Taşınmaz mallar üzerinde intifa hakkı, resmi senedin düzenlenerek tapuya tescili ile, taşınırlar üzerinde ise taşınır eşya zilyetliğinin intifa hakkı sahibine geçirilmesiyle kurulur. Alacaklar üzerinde intifa hakkı ise hakkın temliki, kıymetli evrakın teslimi suretiyle kurulabilir (TMK m.795). İntifa hakkı, bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzelkişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle, harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer (TMK m.796). Kanuni intifa hakları hariç (TMK m. 495 v.d.) intifa hakkının tesisi daima bir sözleşmeye dayanır. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceği kararlaştırılabilir....
Bunlar, intifa hakkı ve oturma (sükna) hakkıdır.(Oğuzman, K., Seliçi, Ö., Oktay-Özdemir, S.: Eşya Hukuku, ... 2006, s.638). TMK'nın 794. maddesindeki tanıma göre intifa hakkı taşınırlar, taşınmazlar hatta haklar veya bir mal varlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı veren bir irtifak türüdür. Taşınmaz mallar üzerindeki intifa hakkı, resmi senedin düzenlenerek tapuya tescili ile kurulur. İntifa hakkı, bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzel kişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer. (TMK m.796) İntifa hakkı devren kazanılamaz, zira bu hakkın devri mümkün değildir.(Oğuzman, K., Seliçi, Ö., Oktay-Özdemir, S.: Eşya Hukuku, ... 2006, s.642)....
/42 Esas, 2013/60 Karar sayılı kararı ile, intifa ... talepleri için bir süre sınırlaması getirilmesinde kamu yararı bulunduğu, anılan maddelerin ve yürürlüğe girmesinden önce açılmış davalarda da uygulanacağını belirtilen düzenlemenin, Anayasa'nın 2, 36 ve 138 inci maddelerine aykırı bulunmadığı gerekçeleriyle iptal isteminin reddine karar verildiği, davacının, eldeki davada intifa haklarından olan sükna hakkına dayalı olarak terditli olarak sükna ... bu talep kabul edilmez ise alacağın dava konusu ettiğine göre, eldeki davanın açılması için öncelikle sükna hakkına müstahak olduğuna dair kesinleşmiş mahkeme kararı olması gerektiğine, davacı hakkında bu yönde verilmiş ve kesinleşmiş mahkeme kararı bulunmadığına göre Dairemiz kararının usul ve Kanuna uygun olduğu anlaşıldığından dosyanın temyiz incelemesi için Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir....
