Dava, intifa hakkına dayalı muarazanın önlenmesi, karşı dava ise intifa hakkının iptali ve ipoteğin kaldırılması isteğine ilişkindir. 1- Türk Medeni Kanununun 794. maddesindeki tanıma göre intifa hakkı; taşınırlar, taşınmazlar hatta haklar veya bir mal varlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı veren bir irtifak türüdür. Taşınmaz mallar üzerinde intifa hakkı, resmi senedin düzenlenerek tapuya tescili ile, taşınırlar üzerinde ise taşınır eşya zilyetliğinin intifa hakkı sahibine geçirilmesiyle kurulur. Alacaklar üzerinde intifa hakkı ise; hakkın temliki, kıymetli evrakın teslimi suretiyle kurulabilir. (TMK.m.795) İntifa hakkı; bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzelkişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle, harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer....
Davacı, çekişme konusu taşınmazın mülkiyetini, bedelini karşılayamayacağı için intifa veya oturma hakkı tanınmasını istemiş, TMK'nın 652/2 maddesi uyarınca başkaca bir neden ileri sürmemiştir. Bu nedenle, davacı vekilinin 06.03.2014 günlü duruşmada sözünü ettiği davacının malik olduğu taşınmaz ile mevcut malvarlığı araştırılarak intifa veya oturma hakkı tanınması için haklı bir nedenin bulunup bulunmadığı değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, yukarıda açıklanan nedenlerle eksik araştırma ile taşınmazda davacı yararına intifa hakkı kurulması doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir....
Ayrıca, intifa hakkının danışıklı kurulduğu iddiası veya iradeyi sakatlayan nedenlerin varlığı da ileri sürülerek terkin isteğinde bulunulabilir. Kanuni intifa hakları hariç (TMK m. 495 v.d.) intifa hakkının tesisi daima bir sözleşmeye dayanır. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceği kararlaştırılabilir. Şayet intifa hakkının tesisine neden olan sözleşmedeki edimler yerine getirilmemiş, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa hakkının sona erdirilmesini isteyebilir. Kaldı ki, bu gibi durumlarda intifa hakkı sahibinin hakkın sürdürülmesini istemesi hakkın kötüye kullanılmasıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, sükna hakkı şerhinin terkini istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde, dava konusu olan taşınmazlarda vakfiye gereği vakıf evlatları lehine tanınan sükna hakkının kaldırılmasının tespitine karar verilmesini istemiş mahkemece yapılan yargılama sonunda dava konusu taşınmazlar üzerindeki sükna hakkının kaldırılmasının tespitine karar verilmiştir. Dosya içindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, dava konusu ... Vakfı'nın 15.08.1944 tarihinde mazbut vakıflar arasına alındığı, 18 Zilka’de 1150 (1738 M.)...
İntifa hakkı ile bir kısım payın yükümlü kılınmasının çoğu kez taşınmazın satışında talepleri azaltmak ve düşük bir bedel karşılığı taşınmazın tamamının ele geçirilmesini sağlamak amacına yönelik yapıldığına da rastlanılmaktadır. Somut olayda, dava konusu taşınmaz üzerindeki ortaklığın giderilmesine karar verildikten sonra davalı ...'ın taşınmazdaki 1/6 payı üzerinde eşi olan davalı ... lehine intifa hakkı kurmuş olduğu görülmüştür. Dosya içeriğinden davalı ...'ın eşi olan diğer davalı ... lehine intifa hakkı kurmakla yukarıda açıklandığı üzere paylı malik olan davacıları zarara uğrattığı ve Türk Medeni Kanunun 2. maddesi anlamında hakkın kötüye kullanıldığının kabulü gerekir. Davacıların bu nedenle intifa hakkının kaldırılması talebinde bulunabilecekken “çoğun içinde az vardır” kuralı gereği intifa hakkının üzerinde kurulduğu payın satış bedeli üzerinde devamını istemek hakkı öncelikle mevcuttur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde sükna hakkınının kaldırılması istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 1- Balızade ... Ağa Vakfı'na ait 1150 tarihli vakfiyenin onaylı örneğinin ve vakfın mazbut olup olmadığı konusundaki yazı cevabının, 2-Yukarıda sözü edilen vakıftan sükna hakkı sahipleri ve galle olan evlat listeleri ile dayanakları evrakın, 3-Sükna haklarının kaldırılması istenilen davacıların bu hakka konu evlerde oturmalarının hukuki dayanağı ile bu dayanağa ilişkin belgelerin, Vakıflar Genel Müdürlüğünden getirtilip dosyasına konulduktan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 09.11.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Yasanın 795. maddesine göre intifa hakkı, taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda ise tescil ile kurulur. Somut olayda, dava konusu taşınmazda davalıların bayii olan ... ... ve ... Türk Medeni Kanununun 795. maddesi hükmü uyarınca ancak malik oldukları pay üzerinde intifa hakkı tesis ettirebilirler. Taşınmazın tamamını kapsayacak şekilde ve malik olmadıkları davalıların murislerine ait payı kapsayacak şekilde intifa hakkı tesis ettirme olanakları yoktur. Mahkemece, davalılara ait paylar üzerindeki intifa hakkının bırakılarak davacılara ait pay üzerinden intifa hakkının kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken, intifa hakkının kaldırılması isteminin tümü ile reddi doğru görülmemiş, bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir....
Mahkemece, intifa hakkı sahibinin ölümü nedeniyle mirasçıların tapuya başvurmaları halinde tapu sicil müdürlüğünce terkin edileceği, işin idari mahiyette bulunduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Dava, intifa hakkının terkini isteğine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 796. maddesi uyarınca intifa hakkı konusunun tamamen yok olması ve taşınmazlarda tescilin terkini; yasal intifa hakkının ortadan kalkması ile sona erer. Sürenin dolması veya hak sahibinin vazgeçmesi ya da ölümü gibi diğer sona erme sebepleri, taşınmazlarda malike terkini isteme yetkisi verir. Görüldüğü gibi, intifa hakkı sahibinin ölümü ile intifa hakkı sona ereceğinden malik terkin isteyebilir. Ayrıca, Tapu Sicil Tüzüğünün 78. maddesi uyarınca da malikin terkin isteme hakkı vardır. Somut olayda da; paydaşlığın giderilmesi davası sonucu intifa hakkı ile yükümlü olarak taşınmazın satışına karar verilmiş ise de, intifa hakkı sahibinin ölümü üzerine bu hak sona ermiştir....
Somut olayda; uyuşmazlık, 11.07.2011 tarihli raporla intifa hakkı 29.700,79 TL olarak belirlenen, intifa hakkının kaldırılması istemine ilişkindir. Bu durumda,intifa hakkı davaları niteliği gereği ve HUMK.’nun 1 ve 8/1. maddelerince dava değerine göre, uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nun 21. ve 22.( 1086 sayılı HUMK.’nun 25. ve 26. ) maddeleri gereğince Büyükçekmece 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 23.11.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, sükna hakkı şerhinin terkini istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Dairenin 09.11.2009 gün ve 2009/4203-9725 sayılı geri çevirme kararı tam olarak yerine getirilmeden dosya iade edilmiştir. Sükna haklarının kaldırılması istenilen davalıların bu hakka konu evlerde oturmalarının hukuki dayanağı (yani davalılara sükna hakkı tahsisinin neye göre ve hangi tarihte yapıldığı) ile bu dayanağa ilişkin belgelerin, ...'nden getirtilip dosyasına konulduktan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine bir kez daha GERİ ÇEVRİLMESİNE, 06.12.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
