parsel sayılı taşınmazların imar planında eğitim tesisi alanı olarak belirlenmesi nedeniyle, mülkiyet hakkının kısıtlandığından bahisle taşınmazların değerine karşılık ıslah edilmek suretiyle belirlenen 228.408,31-TL'nin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır. Dava konusu taşınmazlar ... tarih ve ... sayılı Gazi Belediye Meclisi kararıyla kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planında eğitim tesisi alanı olarak belirlenmiştir. Dava konusu taşınmazlar Gazi Belediye Encümeninin ... tarihli kararıyla 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca imar uygulamasına tabi tutulmuştur. İLGİLİ MEVZUAT: 3194 sayılı İmar Kanununun 10. maddesinde: "Belediyeler; imar planlarının yürürlüğe girmesinden en geç 3 ay içinde, bu planı tatbik etmek üzere 5 yıllık imar programlarını hazırlarlar....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi K A R A R Dosyanın incelenmesinde; aktüerya raporu, ıslah/ bedel arttırım dilekçesinin, ıslah/bedel arttırım harcının yatırıldığına dair belgenin ve ıslah/bedel arttırım dilekçesinin tebliğine ilişkin belgenin dosya içinde bulunmadığı anlaşılmakla, temyiz incelemesine esas olmak üzere belirtilen belgelerin dosya içerisine konulması, ondan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın İtiraz Hakem Heyetine iletilmek üzere İtiraz Hakem Heyeti kararının saklanması kararını veren mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE 07.12.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Sonuç olarak, hukuki el atma nedeniyle mülkiyet hakkından kaynaklanan davalar, öncelikle imar kanununun uygulanmasından doğan idari işlemlerin iptali istemiyle idari yargıda açılan iptal davaları, akabinde bedele ilişkin Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılan bedel tespiti ve tescil davalarından oluşmaktadır. Açılan bütün davaların ortak özelliği, mülkiyetin bedele dönüştürülmesi suretiyle, kısıtlılığın giderilmesi ve taşınmaz bedelinden oluşan zararın ödenmesi istemlerine ilişkin olmasıdır....
Ancak; 20.08.2016 tarihinde kabul edilerek 07.09.2016 gün ve 29824 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6745 sayılı Kanunun 35. maddesi ile 2942 sayılı Yasaya eklenen geçici 12. maddesinde; "24/02/1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre yapılan imar uygulamalarından doğan idarelerin taraf olduğu her türlü alacak ve bedel artırım davalarında taşınmazın değeri; uygulamanın tapuda tescil edildiği tarih değerlendirme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi tablosu esas alınmak suretiyle dava tarihi itibariyle güncellenir ve ortaya çıkan gerçek bedel hak sahibine ödenir" hükmü getirilmiştir....
Dava konusu taşınmazla emsal taşınmazın eksik ve üstün yönleri belirlenirken, dava konusu ve emsal taşınmazların konumları, imar durumları ve emlak metrekare rayiç değerleri de dikkate alınarak değerlendirmenin gerekçeleriyle birlikte somut ve hayatın olağan akışına uygun olarak yapılması gerekir. Bilirkişi kurulunca hazırlanan raporda, incelenen beş emsalin, emsal olarak kabul edilmediği belirtildikten sonra taşınmazın değerlendirme tarihi itibariyle m² fiyatının 20.00TL olduğu belirtilmiştir. Dava konusu taşınmaz, emsal taşınmaz veya taşınmazlarla kıyaslanmadan bu şekilde değer belirlendiğinden alınan rapor geçerli değildir. İmar uygulamasından doğan ipotek bedelinin artırılması davalarında esasa en etkili delil usul ve yasaya uygun olarak alınmış bilirkişi kurulu raporudur....
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-20.08.2016 tarihinde kabul edilerek 07.09.2016 gün 29824 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6745 sayılı Kanunun 35. maddesi ile 2942 sayılı Yasaya eklenen geçiçi 12. maddesi uyarınca; "24/02/1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre yapılan imar uygulamalarından doğan idarelerin taraf olduğu her türlü alacak ve bedel artırım davalarında taşınmazın değeri; uygulamanın tapuda tescil edildiği tarih değerlendirme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 31/01/2023 NUMARASI : 2020/220 Esas - 2023/68 Karar DAVA KONUSU : İmar Uygulamasından Doğan İpotek Bedelinin Artırılması KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelemesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul İli, Kartal İlçesi, Yakacık Mahallesi, 994 ada 3, 8, 9, 10 parsel ve 2632 ada 32 parsel sayılı taşınmazların imar uygulaması sırasında bedele dönüştürüldüğünü, takdir edilen bedelin artırılmasını talep ve dava etmiştir. Dairemizin 10/09/2020 tarih ve 2020/383- 1103 sayılı kararı ile; Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Arsa niteliğindeki taşınmaza imar uygulamasının tapuya tescil edildiği tarih değerlendirme tarihi kabul edilerek tespit edilen ipotek bedelinin Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi tablosu esas alınıp dava tarihine güncellenmesi doğrudur....
Zira, imar planının uygulanması nedeniyle, mülkiyet hakkının kısıtlanıp kısıtlanmadığı, idarenin İmar Kanunundaki hükümlere uygun hareket edip etmediği ve Kamulaştırma Kanunu hükümleri uyarınca kamulaştırma işleminin tesisinin zorunlu olup olmadığı ve bu işlemin hangi idare yada idarelerce gerçekleştirileceğinin tespiti ancak bu konuda açılacak iptal davası ile açıklığa kavuşturulabilecektir. Bedel tespiti ve tescili ise ancak kamulaştırma işleminin gerekliliği ve kamulaştırmayı yapacak idarenin tespitinden sonra kamulaştırma sürecinin bir parçası, tamamlayıcısı niteliğindedir....
Davalının binası, imar uygulamasından önce inşa edilmiştir. 3194 sayılı İmar Yasası'nın, arazi ve arsa düzenlemesine ilişkin 18/9 maddesi ile imar uygulaması sonucunda binası başka kişilere tahsis ve tescil edilen parselde kalan yapı sahiplerinin yapılarına ilişkin kullanım hakları korunmuştur. b) Yasal düzenlemeyi bu şekilde belirledikten sonra yargısal inançlara da bakmak gerekir. 3194 sayılı Yasa'nın 18. maddesi uyarınca şuyulandırma sonucunda oluşan parsele elatma halinde muhdesat bedeli ödenmeksizin men, kal ve ecrimisil istenilemez. (1, 2, 3) Ayrıca İmar Kanunu'nun 18. maddesine göre üzerinde bina bulunan hisseli parsellerde şuyulandırma zemine ait olup, ortaklığın giderilmesinde bina bedeli ayrıca dikkate alınır....
Zira, imar planının uygulanması nedeniyle, mülkiyet hakkının kısıtlanıp kısıtlanmadığı, idarenin İmar Kanunundaki hükümlere uygun hareket edip etmediği ve Kamulaştırma Kanunu hükümleri uyarınca kamulaştırma işleminin tesisinin zorunlu olup olmadığı ve bu işlemin hangi idare yada idarelerce gerçekleştirileceğinin tespiti ancak bu konuda açılacak iptal davası ile açıklığa kavuşturulabilecektir. Bedel tespiti ve tescili ise ancak kamulaştırma işleminin gerekliliği ve kamulaştırmayı yapacak idarenin tespitinden sonra kamulaştırma sürecinin bir parçası, tamamlayıcısı niteliğindedir....
