Ancak; 20.08.2016 tarihinde kabul edilerek 07.09.2016 gün ve 29824 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6745 sayılı Kanunun 35. maddesi ile 2942 sayılı Yasaya eklenen geçici 12. maddesinde; "24/02/1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre yapılan imar uygulamalarından doğan idarelerin taraf olduğu her türlü alacak ve bedel artırım davalarında taşınmazın değeri; uygulamanın tapuda tescil edildiği tarih değerlendirme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi tablosu esas alınmak suretiyle dava tarihi itibariyle güncellenir ve ortaya çıkan gerçek bedel hak sahibine ödenir" hükmü getirilmiştir....
Zira, imar planının uygulanması nedeniyle, mülkiyet hakkının kısıtlanıp kısıtlanmadığı, idarenin İmar Kanunundaki hükümlere uygun hareket edip etmediği ve Kamulaştırma Kanunu hükümleri uyarınca kamulaştırma işleminin tesisinin zorunlu olup olmadığı ve bu işlemin hangi idare yada idarelerce gerçekleştirileceğinin tespiti ancak bu konuda açılacak iptal davası ile açıklığa kavuşturulabilecektir. Bedel tespiti ve tescili ise ancak kamulaştırma işleminin gerekliliği ve kamulaştırmayı yapacak idarenin tespitinden sonra kamulaştırma sürecinin bir parçası, tamamlayıcısı niteliğindedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi K A R A R Dosyanın incelenmesinde; aktüerya raporu, ıslah/ bedel arttırım dilekçesinin, ıslah/bedel arttırım harcının yatırıldığına dair belgenin ve ıslah/bedel arttırım dilekçesinin tebliğine ilişkin belgenin dosya içinde bulunmadığı anlaşılmakla, temyiz incelemesine esas olmak üzere belirtilen belgelerin dosya içerisine konulması, ondan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın İtiraz Hakem Heyetine iletilmek üzere İtiraz Hakem Heyeti kararının saklanması kararını veren mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE 07.12.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 31/01/2023 NUMARASI : 2020/220 Esas - 2023/68 Karar DAVA KONUSU : İmar Uygulamasından Doğan İpotek Bedelinin Artırılması KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelemesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul İli, Kartal İlçesi, Yakacık Mahallesi, 994 ada 3, 8, 9, 10 parsel ve 2632 ada 32 parsel sayılı taşınmazların imar uygulaması sırasında bedele dönüştürüldüğünü, takdir edilen bedelin artırılmasını talep ve dava etmiştir. Dairemizin 10/09/2020 tarih ve 2020/383- 1103 sayılı kararı ile; Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Arsa niteliğindeki taşınmaza imar uygulamasının tapuya tescil edildiği tarih değerlendirme tarihi kabul edilerek tespit edilen ipotek bedelinin Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi tablosu esas alınıp dava tarihine güncellenmesi doğrudur....
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-20.08.2016 tarihinde kabul edilerek 07.09.2016 gün 29824 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6745 sayılı Kanunun 35. maddesi ile 2942 sayılı Yasaya eklenen geçiçi 12. maddesi uyarınca; "24/02/1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre yapılan imar uygulamalarından doğan idarelerin taraf olduğu her türlü alacak ve bedel artırım davalarında taşınmazın değeri; uygulamanın tapuda tescil edildiği tarih değerlendirme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir....
Davacı tarafından sunulan dava ve yenileme dilekçelerinde, taşınmazdan alınan düzenleme ortaklık payının iade edilerek taşınmazın imar uygulamasından önceki hale getirilmesinin talep edildiği, "31/05/2021 tarihli imar planı uygulamasından düzenleme ortaklık payı alındığı" ve "… tarih ve … sayılı kararı ile onaylanmış nazım imar planı uygulaması"ndan bahsedildiği, her ne kadar 31/05/2021 tarihinde yapılmış bir parselasyon işlemi bulunmuyor ise de Ordu Büyükşehir Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararıyla kabul edilen 1/5000 ölçekli revizyon nazım imar planı bulunduğundan davacı iddialarından, genel iptal sebepleri ileri sürülerek 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptalinin istenildiği anlaşılmaktadır....
Zira, imar planının uygulanması nedeniyle, mülkiyet hakkının kısıtlanıp kısıtlanmadığı, idarenin İmar Kanunundaki hükümlere uygun hareket edip etmediği ve Kamulaştırma Kanunu hükümleri uyarınca kamulaştırma işleminin tesisinin zorunlu olup olmadığı ve bu işlemin hangi idare yada idarelerce gerçekleştirileceğinin tespiti ancak bu konuda açılacak iptal davası ile açıklığa kavuşturulabilecektir. Bedel tespiti ve tescili ise ancak kamulaştırma işleminin gerekliliği ve kamulaştırmayı yapacak idarenin tespitinden sonra kamulaştırma sürecinin bir parçası, tamamlayıcısı niteliğindedir....
Zira, imar planının uygulanması nedeniyle, mülkiyet hakkının kısıtlanıp kısıtlanmadığı, idarenin İmar Kanunundaki hükümlere uygun hareket edip etmediği ve Kamulaştırma Kanunu hükümleri uyarınca kamulaştırma işleminin tesisinin zorunlu olup olmadığı ve bu işlemin hangi idare yada idarelerce gerçekleştirileceğinin tespiti ancak bu konuda açılacak iptal davası ile açıklığa kavuşturulabilecektir. Bedel tespiti ve tescili ise ancak kamulaştırma işleminin gerekliliği ve kamulaştırmayı yapacak idarenin tespitinden sonra kamulaştırma sürecinin bir parçası, tamamlayıcısı niteliğindedir....
Davalının binası, imar uygulamasından önce inşa edilmiştir. 3194 sayılı İmar Yasası'nın, arazi ve arsa düzenlemesine ilişkin 18/9 maddesi ile imar uygulaması sonucunda binası başka kişilere tahsis ve tescil edilen parselde kalan yapı sahiplerinin yapılarına ilişkin kullanım hakları korunmuştur. b) Yasal düzenlemeyi bu şekilde belirledikten sonra yargısal inançlara da bakmak gerekir. 3194 sayılı Yasa'nın 18. maddesi uyarınca şuyulandırma sonucunda oluşan parsele elatma halinde muhdesat bedeli ödenmeksizin men, kal ve ecrimisil istenilemez. (1, 2, 3) Ayrıca İmar Kanunu'nun 18. maddesine göre üzerinde bina bulunan hisseli parsellerde şuyulandırma zemine ait olup, ortaklığın giderilmesinde bina bedeli ayrıca dikkate alınır....
GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME: Dosya kapsamı, mevcut delil durumu, ileri sürülen istinaf sebepleri, istinaf sebepleriyle bağlılık ve kamu düzeni ilkesi dikkate alındığında; Dava, imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacı payına takdir edilen karşılığın arttırılması istemine ilişkip olup, bu bedele karşı yapılacak olan itirazlar Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre gerçekleştirilir. Kamulaştırma Kanunu mal sahibinin haklarını kullanması yönünden kamulaştırma işleminin tebliği esas alınmaktadır. Yargıtay 5. H.D. istikrarlı kararlarıyla (Bkz. Y.5. HD. 2018/91- 21295 E. K.) imar uygulamasından doğan bedel davalarında hak sahipleri yönünden yapılması gereken tebligat işleminin hak düşürücü sürenin başlaması için zaruri olduğu kabul edilmektedir....
