Yapılacak keşifte yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmazın öncesinin kime ait olduğu, kim tarafından hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, neden ve ne şekilde ilkokul arsası olarak idari yoldan Köy Tüzel Kişiliği adına tapu kaydının oluşturulduğu, Köy Tüzel Kişiliğine satış veya bağışın olup olmadığı, idari belgelerde neden komşu parsel maliki olarak davacının oğlunun adı ve imzasının bulunduğu, davacının tapu kaydının oluşumuna izin vererek oğlunun davacı adına hareket edip etmediği gibi hususalar tek tek ve olaylara dayalı olarak sorulup saptanmaya çalışılmalıdır. Bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeye çalışılmalıdır. Tapu kaydının oluşum süreci hususunda idari tutanak tanıkları dinlenilmelidir. Tespite aykırı sonuçlara ulaşılması halinde de tüm tespit bilirkişileri tanık sıfatıyla dinlenilerek aykırılıkların giderilmesine çalışılmalıdır....
kaydının dayanağı ilamda Hazinenin taraf olması halinde ilamın kesin hüküm oluşturup Hazineyi bağlayacağı gözönüne alınmalı, davalı tapu kaydının kapsamı dışında ancak Hazine tapu kaydının kapsamında kalan bölüm bulunması halinde gerektiğinde Hazinenin tapu kaydının oluşumuna esas tutanakta imzaları bulunan kişiler de tanık olarak dinlenilmek suretiyle taşınmazın öncesinin kaçak ve yitik kişilerden kalıp kalmadığı, idari yoldan Hazine adına tapu kaydının oluştuğu tarihe kadar davalı taraf yararına zilyetlikle edinme koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmalı, bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir....
(Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik m.69/1) Davacının isteğinin temelinde, soybağı tesisine bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazanmak olduğuna göre, tespit hükmü vatandaşlıkla ilgili idari bir işleme esas teşkil edecektir. İdari bir işleme esas teşkil etmek üzere adli yargıda tespit kararı verilemez. İdari işleme karşı idari yargı yerinde açılacak davada bu husus tespit edilebilir. Davanın bu sebeple reddi gerekirken bu yön nazara alınmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru bulunmamıştır." YARGITAY 18. HUKUK DAİRESİ E. 2015/8474- K. 2016/6835 T. 28.4.2016. Somut olayda, davacılar Türk vatandaşı değildir.Vatandaşlık için gerekli şartların mevcut olup olmadığı ve vatandaşlığa alınma işlemleri idareye verilmiş görevlerdir....
Çekişmeli taşınmazın, dava tarihinden önce idari yoldan Hazine adına tapuya tescil edildiği ve eldeki davanın tapu kaydının oluşmasından sonra tescil istemli olarak açıldığı anlaşılmakta ise de, çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, tescil isteminin aynı zamanda tapu iptali istemini de içerdiği, ıslah yoluna başvurulmasına gerek olmadığı, davanın nitelendirilmesi hakime ait olup, somut olayda da mahkemece davanın tapu iptali ve tescil istemi olarak değerlendirerek, yargılama yapıldığı ve sonuçlandırıldığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca; karar düzeltme isteminin kabulü ile maddi hataya dayalı olarak verilen Dairemizin 16.10.2019 tarih 2016/11789, 2019/6460 Esas, Karar sayılı bozma ilamının ortadan kaldırılmasına, işin esası hakkındaki temyiz incelemesi yönüyle; Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı Hazine vekili, ... vekili ve ......
Mahkemece davadaki istemin Genel Mahkemelerin görevi kapsamında bulunmayıp İdari Yargı yerinin görevinde olduğundan dava dilekçesinin yargı yolu nedeniyle reddine karar verilmiş, hükmü davacılar vekili temyiz etmiştir. Gerçekten, 2981 sayılı Yasaya dayanılarak ilgilileri adına tapu tahsis belgesi verilmesi veya verilen belgelerin iptaline ilişkin açılacak davaların görüleceği yer İdari Yargı yeridir. Ancak davada davalı adına olan tapu tahsis işleminin iptali değil bu işleme dayanılarak yine davalı adına tescil edilen tapu kaydının miras yoluyla geçen mülkiyet hakkına dayanılarak kısmen iptal ve tescili talep edilmiştir. Bu iddia şekline göre davanın görüleceği yargı yeri Genel Mahkemelerdir. O yüzden mahkemenin dava dilekçesinin yargı yeri nedeniyle reddine karar vermiş olması yasaya aykırıdır....
İdari işleme karşı idari yargı yerinde açılacak davada bu husus tespit edilebilir gerekçesi ile mahkemece davacılar ve davalının DNA örnekleri alınarak ATK'ya gönderilmiş. Davalı Selvi'nin, davacıların %99 ihtimalle annesi olduğu bildirilmiştir. Her ne kadar davacı davalının annesi olduğunun tespitini talep etmiş, raporda da bu husus tespit edilmişse de yukarıda belirtildiği üzere ''Davacının isteğinin temelinde, soybağı tesisine bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazanmak olduğuna göre, tespit hükmü vatandaşlıkla ilgili idari bir işleme esas teşkil edecektir. İdari bir işleme esas teşkil etmek üzere adli yargıda tespit kararı verilemez. (Bknz. Yargıtay 18....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : 6292 Sayılı Kanun Gereğince Yapılan Satış İşleme Sonrası Tapu İptali Ve Tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6292 sayılı Kanun gereğince yapılan satış işleminin ve bunun sonucu meydana gelen tapu kaydının yolsuz şekilde oluştuğu iddiasına dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkin olup, Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 02.07.2021 tarihli ve 211 sayılı kararı ile hazırlanan, 09.07.2021 tarihli ve 31536 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (5.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 16.09.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı Yerel Mahkemece verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 13.04.2006 gün ve 2006/1543-4935 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmiş, süresi içinde davacı ... vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içindeki tüm belgeler incelenip gereği düşünüldü: K A R A R Davacı ... 10.05.1999 tarihli dilekçesiyle, ... Köyü 1153 parsel sayılı taşınmazı kadastrodan önce ... Doğandan satın aldığı, onunda kendisine satarken, dedesi ... adına 1288 tarihli tapu kaydının bulunduğunu söylediği, kendisi köyde bulunmadığı için taşınmazın Hazine adına tespit edildiğini belirterek, Hazine adına olan tapu kaydının iptali ve adına tescilini istemiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı gerçek kişi tarafından temyiz edilmekle Dairece onanmıştır. Bu kez davacı ... kararın düzeltilmesini istemektedir....
Bölge Müdürlüğüne başvuruda bulunduğu, bu itirazın da reddi üzerine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Sancaktepe Kaymakamlığı Tapu Müdürlüğü işlemi ile bu işleme yaptığı itirazın reddine ilişkin İstanbul Tapu ve Kadastro II. Bölge Müdürlüğü işlemi ile reddedilmesi üzerine anılan işlemlerin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır....
İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; İddianın açıklanan içeriği ve ileri sürülüş biçimine göre; davanın, tapu kaydında düzeltim davası olmayıp, yolsuz tescil hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkin olduğu açıktır. Bilindiği ve HMK'nın 25- 26.maddelerinde düzenlendiği üzere ''olayları bildirmek taraflara, hukuksal nitelemeyi yapmak ve uyuşmazlığa uygulanacak olan yasa hükmünü tespit ederek uygulamak hakime aittir.'' Olaya bu açıdan bakıldığında, davacının iddiası ve dilekçenin açıklanan içeriği, sonuç bölümündeki isteği itibariyle davanın, tapu kayıtlarında kimlik bilgilerinin düzeltilmesi biçiminde değil, hatalı veraset ilamı nedeniyle yapılan hatalı tescil işleminin, diğer bir deyişle yolsuz oluşturulan tapu kaydının iptali ile gerçek hak durumuna dönülmesi olduğu sonucuna varılmaktadır....