İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; "...Mahkememize açılan dava, devre mülk sözleşmesinden cayma nedeniyle sözleşmenin feshi, sözleşme nedeniyle imzalanan senetlerin iptali, takibe konu edilen senetler yönünden borçlu olmadığının tespiti, yapılan ödemelerin iadesi talebine ilişkindir. Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. Menfi tespit davası 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Türk Medeni Kanunu'nun 6. maddesi gereğince herkes iddiasını ispatla yükümlüdür....
Uyuşmazlık Konusu : Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde---- bedelli senedin altında yer alan imzanın davacıya ait olup olmadığı, davacının bu senetten dolayı davalıya borçlu olup olmadığı noktasındadır. Davanın Hukuki Niteliği: Dava, bonodan dolayı borçlu olmadığının tespiti(menfi tespit) davasıdır. Davanın Hukuki Sebebi: Menfi tespit davasını düzenleyen 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)'nun 72/1. Maddesindeki " Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir." şeklindeki düzenlemedir. DELİLLER : -----tarafından celp edilen davacı tarafın ------- beyan formu incelenmiştir. İstanbul Anadolu ---. İcra Müdürlüğü'nün ---- Esas sayılı takip dosyası celp ve tetkik edilmiştir. İstanbul Anadolu -------- Soruşturma sayılı dosyası celp ve tetkik edilmiştir....
"İçtihat Metni"Daire : SEKİZİNCİ DAİRE Karar Yılı : 1992 Karar No : 3004 Esas Yılı : 1991 Esas No : 2520 Karar Tarihi : 23/11/992 MADEN İZİN ALANI İÇİNDE ÖZEL İDARECE BAŞKA BİR KİŞİYE TAŞOCAĞI İZNİ VERİLMİŞSE, ALANDA BULUNAN MALZEMENİN TAŞOCAKLARI TÜZÜĞÜ KAPSAMINDA OLUP OLMADIĞININ BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ YAPTIRILARAK BELİRLENMESİ GEREKTİĞİ HK. Uyuşmazlık, ihale yoluyla verilen taşocağı işletme izninin, izin verilen alanda bulunan malzemenin maden yasası kapsamında olduğu saptanarak ilgili bakanlıktan maden arama izni alan davacının, konuyu bildirerek taşocağı işletme izninin iptali isteminin davalı idarece reddedilmesi işleminden kaynaklanmıştır....
Ancak üçüncü kişilerin danışıklı işlem ile haklarının zarara uğratıldığının benimsenebilmesi için, onların, danışıklı işlemde bulunandan alacakları bulunmalı ve danışıklı işlem o alacağın ödenmesini önlemek amacıyla yapılmış bulunmalıdır. Muvazaa iddiasına dayalı tasarrufun iptali davaları her zaman açılabilecek olup, muvazaa iddialarında hak düşürücü süre ya da zamanaşımı süresi söz konusu olmaz. Bu, hükümsüzlüğün doğal bir sonucudur. Tasarrufun iptali davasında tasarrufun, borcun doğum tarihinden sonra yapılması dava açılabilmesinin sebeplerinden biriyken, muvazaa davalarında işlemin ne zaman yapıldığının bir önemi yoktur. Nitekim, kesin hükümsüz sayılan bir işlemin ne zaman yapıldığının bir önemi de bulunmamaktadır. Zira işlem, yapıldığı andan itibaren geçersiz sayılır. Davaya konu edilen muvazaalı işlem, borcun doğumundan önce veya sonra yapılmış olsa da butlan yaptırımına tabidir....
A.Ş. aleyhine 6.920,56 USD alacağın tahsili amacıyla takip başlatıldığı, davacı tarafından durmuş olan takip üzerinden müzekkere yazılması talebinin icra dairesince reddedilmesine sebebiyle başvurulan şikayet yolunda, takibin borçlularca itiraz etmesi sebebiyle durduğu ve başkaca işlem yapılamayacağı, yeni taraf eklenmesi iddiası işbu dosyada bulunmadığı, söz konusu müzekkerenin takibi ilerletici bir işlem olduğu, usulüne uygun itirazın kaldırılması veya iptali davası karar sonucu olmadan borçlu aleyhine takibi ilerletici bir işlem yapılamayacağı icra müdürlüğü işleminin doğru olduğu gerekçesi ile şikayetin reddine karar vermiştir. Davacı/alacaklı vekili istinaf dilekçesinde; dava dilekçesinde saydığı nedenlerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Takip dosyası içerinden; davacı/alacaklı tarafından borçlular T4 T5 ve T3 T5 hakkında ilamsız takip başlatıldığı, ödeme emrinin T5 teliğ edildiği, itiraz üzerine takibin durduğu görülmüştür....
Madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen de kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmış olup, Davacı vekili , taraflar arasında imzalanan devre mülk sözleşmesini müvekkilin fesh ettiğini ancak davalının kabul etmediğini belirterek sözleşmenin iptali ile borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi talep edilmiştir. Davalı tarafça ön inceleme duruşmasından önce davanın kabulüne ilişkin dilekçe sunulmuştur. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, davacı vekilince vekalet ücreti yönünden hüküm istinaf edilmiştir. Tüm dosya kapsamı incelendiğinde davalının sözleşmenin iptali ve ödenen bedelin iadesi talebini ön inceleme duruşması yapılmadan önce kabul ettiği anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, 1479 sayılı Kanun hükümleri gereğince babası üzerinden hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla ölüm aylığına hak kazanıldığının ve aylıkların kesilmesine dair kurum işleminin iptali ile Kuruma karşı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak davanın reddine, karar verilmiştir. Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
Davacının dava dilekçesinde davalı alacaklının 23/01/2013- 28/04/2017 tarihleri arasında müvekkili davacı borçlu aleyhine icra dosyasında hiçbir işlem yapmadığını ileri sürerek TTK'nın 749.maddesi gereğince takibe konu bononun zamanaşımını kesen işlem yapılmadığından 3 yıllık zamanaşımına uğradığını belirterek icranın geri bırakılmasını talep etmişse de davacı tarafın işlem yapılmadığından bononun zamanaşımına uğradığını belirttiği 23/01/2013- 28/04/2017 tarihleri arasında davalı alacaklı tarafından 14/04/2015 tarihinde, 28/04/2017 tarihinde ve 13/12/2019 tarihinde davacı borçlu aleyhine haciz talebinde bulunulduğunun tespit edildiği, TTK'nın 778/1- h maddesinin atfıyla bonolarda zamanaşımına ilişkin uygulanacak TTK'nın 749.maddesi gereğince 3 yıllık zamanaşımı süresi dolmadan davalı alacaklı tarafından zamanaşımını kesecek işlem yapıldığı anlaşılmakla davacı vekilinin zamanaşımı nedeniyle takip konusu alacağın zamanaşımına uğraması nedeniyle icranın geri bırakılması davasının reddine...
Cumhuriyet Başsavcılığından temin edilen senet örnekleri ile inceleme konusu 8 adet senet aslı ön yüzündeki borçlu imzaları arasında "M ve A " harf tersim özellikleri ile genel biçimsellikle işleklik derecesi, seyir, hız vb.grafolojik tanı unsurları itibari ile uygunluk ve benzerlikler tespit edildiğini, sonuç olarak inceleme konusu 8 adet senet aslı ön yüzündeki borçlu imzalarının mevcut mukayese imzalarına kıyasla davacı ... ...'ın eli ürünü olmadıklarını, inceleme konusu 8 adet senet aslı ön yüzündeki borçlu imzalarının Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığından temin edilen 3 adet senet aslı ön yüzündeki borçlu imzaları ile aynı el ürünü olduklarını belirtmiştir. Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş olup rapora karşı beyanlar dosyaya ibraz edilmiştir. Dava, dava konusu edilen senetler nedeniyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespiti ve söz konusu bonoların iptali talebine ilişkindir....
Dava, kambiyo senedi nedeniyle borçlu olunmadığına ilişkin menfi tespit istemine ilişkindir. İcra İflas Kanunu’nun (İİK) 170/b maddesinin aynı Kanun’un 72. maddesine yaptığı yollama gereğince kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takipte de menfi tespit davası açılabileceği açıkça anlaşılmaktadır. İİK’nin 72/1 maddesi, “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir” hükmünü haizdir. Buna göre borçlu, henüz aleyhine başlatılmış bir icra takibi yokken alacaklıya karşı borçlu bulunmadığının tespiti için menfi tespit davası açabileceği gibi aleyhine icra takibine başlanmasından sonra da menfi tespit davası açması mümkündür. Menfi tespit davasında ispat yükü, kural olarak davalı alacaklıya düşer....
