“Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Y.İ.B.K.). Bu ilke, kamu düzeni ile ilgili olup; Yargıtay'ca kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Hakimin değişmesi dahi açıklanan bu hukuki ilkeye etki yapamaz.(Aynı yönde HGK.nun 26.2.1986 gün ve 1986/1-50 E.-174 K.; 11.5.1994 gün ve 1994/8-252 E.-314 K.; 1.12.1999 gün ve 1999/18-1041 E.-1006 K.; 11.5.2005 gün ve 2005/2-315 E.-333 K.; 27.09.2006 gün ve 2006/19-635 E.-573 K. sayılı ilamları). Davacı 21.488,00 TL kaçak elektrik bedeli nedeniyle tahakkuk edilen faturaya karşı borçlu olmadığının tespiti ve davalıya dava açmadan önce bu fatura bedelinden ödediği 11.000,00 TL'nin istirdatı istemiyle dava açmış, mahkemece istirdat isteminin reddine ilişkin önceki tarihli karar temyiz edilmediğinden her iki taraf yönünden de kesinleşmiştir....

İcra İflas Kanununun 72/7. maddesine göre istirdat istemi ödemeden itibaren 1 yıllık hak düşürücü süreye tabidir. Eldeki dava 02.02.2021 tarihinde, 1 yıllık hak düşürücü süre geçilerek açılmıştır. İstirdat davası İİK 72/7. maddesinde düzenlenmiştir. Kendisine karşı ilamsız icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup da, itirazının icra mahkemesince kaldırılmış olması nedeniyle kesinleşen icra takibi ile ve menfi tespit davası da açmaması sonucu, gerçekte borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kalırsa, ödemiş olduğu paranın kendisine geri verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir....

Asliye Hukuk Mahkemesi’nde 2014/531 Esas sayılı dosyası ile tapu iptali ve istirdat davası açtığı anlaşılmakla, tapu iptali ve istirdat davasının bekletici mesele yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken işin esasının incelerek karar verilmiş olması doğru görülmemiş bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenler ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 28.12.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR ESAS NO : 2021/386 KARAR NO : 2021/482 DAVA : Menfi Tespit, Sözleşme Hükmünün İptali ve İstirdat DAVA TARİHİ : 14/05/2014 KARAR TARİHİ : 06/07/2021 KAR. YAZ. TAR. : 08/07/2021 Mahkememizce verilen 12/05/2017 tarih, ... K. sayılı karara karşı yapılan istinaf isteminin Ankara Bölge Adliye Mahkemesinin 23/01/2019 tarih, ... K, sayılı kararı ile "istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine" karar verildiği; işbu kararın temyiz edilmesiyle Yargıtay 15.HD'sinin 25/05/2021 tarih, ......

Limited Şirketinin menfi tespit ve çek istirdat davasına yönelik tüm taleplerinin REDDİNE, -Davacı ... Limited Şirketinin menfi tespit davasının KABULÜ ile; ... Bankası Anonim Şirketi Gebze Şubesine ait, ... seri numaralı, 26/01/2012 keşide tarihli ve 20.000,00 TL bedelli çek nedeniyle davacının tüm davalılara BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, -Davacı ... Limited Şirketinin istirdat davasının kabulü ile; davaya konu ... Bankası Anonim Şirketi Gebze Şubesine ait ... seri numaralı 26/01/2012 keşide tarihli ve 20.000,00 TL bedelli çekin davalı ... Şirketinden alınarak davacıya VERİLMESİNE, -Davacı ... Limited Şirketinin kötü niyet tazminatı talebinin eldeki davanın icra takibinden önce açılması, mahkememizce takibe yönelik ihtiyati tedbir sebebiyle durdurma kararı verilmemesi karşısında İİK 72/4 maddesi hükmünde yer alan yasal koşullar oluşmadığından tazminat talebinin REDDİNE," karar verilmiştir....

Mahkemece, ödenmeyen aynı düzenleme tarihli ve bedelli 25.06.2013 vade tarihli senet yönünden borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerekirken bedeli dava devam ederken icra dosyasına ödenen 25.12.2013 vade tarihli senet yönünden borçlu olmadığının tespiti yönünde hüküm kurulması doğru olmamıştır. Kararın bu nedenlerle bozulması gerekir ise de bu yanlışlıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın 6100 sayılı HMK’nın geçici 3. maddesi yollaması ile HUMK'nın 438/VII. maddesi gereği düzeltilerek onanması gerekmiştir....

İcra Müdürlüğü ... sayılı dosyalarda müvekkillerin borçlu olmadığının tespiti, ödenen miktarların istirdatı, haksız açılan takibin iptali talepli işbu dava açılmış ise de; açılan bu davanın tümüyle hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davanın açılmasında herhangi bir hukuki yarar da olmadığını belirterek, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin her bir davacı için ayrı ayrı hükmedilmek üzere davacı taraflar üzerinde bırakılmasına, işbu davanın kötüniyetle açılmış olduğu sabit olduğundan her bir davacı adına ayrı ayrı kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER :Ankara .... İcra Müdürlüğünün ... esas ve ... esas sayılı takip dosyaları, Mahkememizin ... esas sayılı dosyası, Ankara Batı .... Asliye Ceza Mahkemesinin ... esas sayılı dosyası ile tüm dosya kapsamı. GEREKÇE :Dava, menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir....

Davalı vekili, davanın görevsiz mahkemede açıldığını, ticaret mahkemelerinin görevli olduğunu, ölçüler ayarlar raporunda sayaca müdahale edildiğinin tespit edildiğini, yönetmelik gereği işlem yapıldığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir....

Menfi tesbit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir. Davacı istirdat davasında yalnız paranın verilmesi lazım gelmediğini ispata mecburdur. Davacı (borçlu) Lehine tazminata Hükmetmenin koşulları a)Alacaklının borçlu hakkında icra takibinde bulunmuş olması: Borçlunun açtığı menfi tespit davasından önce veya dava sırasında, alacaklı tarafından borçluya karşı bir icra takibi yapılmışsa, menfi tespit davasının borçlu lehine sonuçlanması halinde, ayrıca borçlu lehine tazminata hükmedilemez. b) İcra takibinin hem “haksız” ve hem de “kötü niyetle” yapılmış olması: Bu tazminata ancak, alacaklının yaptığı takibin hem “haksız” ve hem de “kötü niyetle” yapılmış olması halinde hükmedilir....

Somut olayda, takip dayanağı .....04.03.2016 tarih ve 2014/472 E. - 2016/196 K. sayılı ilamının incelenmesinde; davacı ......tarafından davalı ... hakkında açılan menfi tespit ve istirdat davasının kabulüne, 20.06.2008 düzenlenme tarihli 3324615 çek numaralı 50.000 TL bedelli çekten dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, 3324609 - 3324610 - 3324612 - 3324613 numaralı çeklerden dolayı toplam 200.000 TL’nin çeklerin ödeme tarihlerinden itibaren avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verildiği, alacaklının da istirdat davası nedeni ile lehine hükmedilen 200.000 TL’yi ve davanın kabulü nedeni ile de hükmedilen yargılama gideri ve vekalet ücretini takibe koyduğu görülmektedir....