A.Ş ortak girişimi arasında 30 yıl süreli "Daimi ve Müstakil Üst Hakkı Karşılığı Tesis Yapım ve İşletme İşi İhale Şartnamesi/Sözleşmesi" imzalanarak söz konusu durumun tapuda tescil edildiği, taşınmaza ilişkin emlak vergisi beyannamelerinin irtifak hakkı sahibi olan davacı şirket tarafından verildiği, davalı idare tarafından taşınmaza ilişkin olarak davacı adına tapuda üst hakkının tescil edildiği tarihten sonrası dönemlerine ilişkin bina vergisi ve ferilerinden oluşan ödeme emirlerinin gönderilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığının anlaşıldığı, mülkiyet hakkının sağladığı bazı yetkilerin kullanılmasına imkan veren irtifak hakkının çeşitlerinden olan intifa hakkı ile üst hakkının hüküm ve sonuçlarının birbirinden farklı olduğu, intifa hakkı ile üzerinde tesis edilen taşınmazdan tam bir yararlanma yetkisi elde edilmekte iken üst hakkı ile sadece inşaat yapmak veya mevcut bir yapıyı muhafaza etmek yetkisi elde edildiği, dolayısıyla üst hakkı (inşaat hakkı) ile intifa hakkının sağladığı...
kısmının 49 yıllık müstakil ve daimi nitelikli üst hakkı ile 376,83 m2'sinin 3 yıllık geçici irtifak hakkı kamulaştırılması kararı alındığını bu bağlamda Mustafakemalpaşa Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/101 D.İş. sayılı dosyası ile Kamulaştırma Kanununun 27....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile eldeki davada kaldırılan irtifak hakkı nedeniyle irtifak hakkı sahibi olan idareye bedel ödenebilmesi ancak, bu hattın kurulduğu tarihte taşınmaz sahibine ödenen ve dava tarihine güncellenen irtifak bedelinin halihazırdaki duruma göre hesaplanan irtifak hakkı bedelinden fazla olması halinde mümkün olacağı açık olup, tüm dosya kapsamından, davacı idarece 1964 yılında tesisi edilen irtifak hakkı için belirlenen bedelin taşınmaz sahibine ödendiğine dair dosya içerisinde bir delil olmadığı dolayısı ile davalının alması gereken irtifak hakkı bedelinden daha fazlasını aldığının ispat edilemediği öte yandan, taşınmazdaki irtifak hakkının 1964 yılında kurulduktan sonra irtifaka konu enerji nakil hattının davalı idarece 1998 yılında ihtiyaç kalmadığından kaldırıldığı ve tapu kaydındaki irtifak hakkının 2013 yılına kadar varlığını koruduğu göz önüne alındığında,irtifak hakkının bedelsiz olarak tapudan terkin...
K A R A R Davacı şirket, davalı idare ile 1.1.1983 tarihinde imzalanan irtifak hakkı sözleşmesi ile davalıya ait 3789 parsel nolu taşınmazın gemi sanayini geliştirme kapsamında tersane yapımında kullanılmak üzere 49 yıllığına kiralandığını, irtifak bedelinin ne şekilde yıllık artışının yapılacağının sözleşmenin 7/2 maddesinde düzenlendiğini, en son olarak, üç yıllık dilimin ilk yılı olan 2002 yılı için irtifak bedelinin mahkemece belirlendiğini, 2006 ve 2007 yılları irtifak bedeline ilişkin uyarlama davalarının derdest olduğunu, davalının 2008 yılı için 29.4.2008 tarihli yazı ile 65.950,00 TL. irtifak bedeli talep ettiğini, irtifak bedelinin bu derece fahiş artırılmasını gerektirir bir durumun olmadığını, üç yıllık dilimin ilk yılı olan 2008 yılı için irtifak bedelinin hak ve nesafet kuralları ile günün şartlarına göre uyarlanarak 20.017,00 TL. olarak tesbitine karar verilmesini istemiş, birleşen davalarla da 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 ve 2014 yılları için ayrı ayrı irtifak bedellerinin...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 16.04.2010 gününde verilen dilekçe ile irtifak hakkı ile davalı kurumun kullanımına bırakılan taşınmazlarda çıkartılan muarazanın giderilmesi kaldırılarak irtifak hakkının yeniden tesisi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 10.12.2013 günlü hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, irtifak hakkı ile davacı kurumun kullanımına bırakılan taşınmazlarda çıkartılan muarazanın giderilmesi, birleştirilen dava ise kaldırılan irtifak hakkının yeniden tesis edilmesi istemlerine ilişkindir....
tespiti yapılarak müvekkilince ödenecek bedelin tespitine ve bedelin idareye ödenmesi suretiyle irtifak hakkının terkinine, aynı hususta açılan İstanbul Anadolu 18....
Hal böyle olunca mahkemece yapılması gereken iş; Çukurova Elektrik A.Ş. lehine irtifak tesis edilen yükümlü taşınmaza ait kayıt ve belgelerin irtifak hakkını ilk tesisinden itibaren gösterir şekilde getirtilmesi, irtifak hakkının terkini yönünde Tapu Sicil Müdürlüğü'ne yapılmış başvuru ya da Medeni Kanun'un 785. maddesi uyarınca açılmış bir davanın bulunup bulunmadığının, bu cümleden olarak irtifak hakkının kaldırılmasının söz konusu olup olmadığının taraflar ve lehine irtifak hakkı bulunan Çukurova Elektrik A.Ş.'den araştırılması; dava konusu 1 parselde fiili olarak irtifak hakkının kullanılmadığından bahisle davalılar tarafından terkin istemi ile yapılmış bir başvuru bulunmadığı takdirde, yukarıda açıklanan ilkeler uyarınca, bölünen taşınmaz üzerinde irtifakın devam ettiği gözönünde tutularak, bilirkişi kurullarından bu irtifak hakkının taşınmazın değeri üzerindeki olumsuz etkisini gözeten ek raporlar alınması ve kamulaştırma bedelinin bu şekilde tespiti olmalıdır....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2019/256 KARAR NO : 2020/1936 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : GÖNEN(BALIKESİR) ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 26/09/2017 NUMARASI : 2016/903 2017/712 DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Bedel Tespiti Ve Tescil) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Balıkesir İli, Gönen İlçesi, Ilıcak köyü, 0 ada, 190 parsel numaralı taşınmazdan kamulaştırılmasına karar verilen 914.00 m2 müstakil ve daimi nitelikli üst hakkının 1,567.93 m2geçici irtifak hakkının, 0.00 m2 mülkiyet hakkının 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10.maddesi gereğince, kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu hakların davacı idaremiz lehine tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir....
Hal böyle olunca mahkemece yapılması gereken iş; Çukurova Elektrik A.Ş. lehine irtifak tesis edilen yükümlü taşınmaza ait kayıt ve belgelerin irtifak hakkını ilk tesisinden İtibaren gösterir şekilde getirtilmesi, irtifak hakkının terkini yönünde Tapu Sicil Müdürlüğü'ne yapılmış başvuru ya da Medeni Kanun'un 785. maddesi uyarınca açılmış bir davanın bulunup bulunmadığının, bu cümleden olarak irtifak hakkının kaldın!masının söz konusu olup olmadığının taraflar ve lehine irtifak hakkı bulunan Çukurova Elektrik A.ş.'den araştırılması; dava konusu 2 parselde fiili olarak İrtifak hakkının kullanılmadığından bahisle davalılar tarafından terkin istemi ile yapılmış bir başvuru bulunmadığı takdirde, yukanda açıklanan ilkeler uyannca, bölünen taşınmaz üzerinde İrtifakın devam ettiği gözönünde tutularak, bilirkişi kurullarından bu irtifak hakkının taşınmazın değeri üzerindeki olumsuz etkisini gözeten ek raporlar alınması ve kamulaştırma bedelinin bu şekilde tespiti olmalıdır....
GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME : Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ilkeleri dikkate alındığında; Dava konusu taşınmaz üzerinde kamulaştırma nedeniyle irtifak hakkı kurulduğu, enerji nakil hattının 13.08.2015 tarihinde T3 Yönetim Kurulu Kararı ile deplase edilmesine karar verildiği, tarafların irtifak hakkının terkini konusunda anlaştıkları ancak bedelde uzlaşamadıkları, her ne kadar tesis edilen irtifak nedeniyle ödenen kamulaştırma bedelinin ödendiği tarihteki alım gücü de dikkate alınarak, adil ve hakkaniyete uygun bir bedel tespit edilmek suretiyle taşınmazlar üzerindeki irtifak hakkının terkinine karar verilmesi gerekiyor ise de; dosya kapsamından davacıya irtifak nedeni ile her hangi bir kamulaştırma bedeli ödenmediğinden irtifak hakkının da bedelsiz terkin edilmesi gerektiği anlaşıldığından, davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
