Mecra irtifakı kurulması istemine ilişkin davalarda, irtifak hakkı taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından, leh ve aleyhine irtifak hakkı kurulması istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına mecra irtifakı kurulacak taşınmaz müşterek mülkiyete konu ise, dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Mecra irtifakı kurulmasına ilişkin davalarında başlangıçta davacı tarafından öngörülemediğinden dava dilekçesinde talep edilen yer dışındaki güzergahlardan da mecra hakkı kurulması gerekebilir. Bu güzergah üzerindeki taşınmazların maliklerine dava dilekçesi ile husumet yöneltilmemiş olması kabul edilebilir bir yanılgıya dayandığından 6100 sayılı HMK’nun 124. maddesi gereğince dürüstlük kuralına aykırı olmayan bu taraf değişikliği talebi kabul edilerek davacının bu kişilerin harçsız olarak davaya katılmalarını sağlamasına imkan verilmelidir....
Dava dilekçesinde davacı idarece kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesis edilen dava konusu taşınmazın tespit edilecek olan bedeli karşılğında bu irtifak hakkının tapuya tescili istenilmiş olup mahkemece de davanın kabulüne karar verilmiş olmasına karşın irtifak hakkının davacı idare lehine tapuya tesciline karar verilmesi gerekirken salt bu hakkın tesisine biçiminde hüküm kurulması doğru değil ise de, bunun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden mahkeme kararının hüküm fıkrasının birinci paragrafının sonuna "ve tapuya tesciline"; ikinci paragrafın ilk satırındaki adına sözcüğünden sonra gelen "irtifak hakkı tesisi" sözcüklerinin çıkartılarak yerine "tesis olunan irtifak hakkının tescili" sözcüklerinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 22.05.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava dilekçesinde davacı idarece kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesis edilen dava konusu taşınmazın tespit edilecek olan bedeli karşılğında bu irtifak hakkının tapuya tescili istenilmiş olup mahkemece de davanın kabulüne karar verilmiş olmasına karşın irtifak hakkının davacı idare lehine tapuya tesciline karar verilmesi gerekirken salt bu hakkın tesisine biçiminde hüküm kurulması doğru değil ise de, bunun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden mahkeme kararının hüküm fıkrasının birinci paragrafının sonuna "ve tapuya tesciline"; ikinci paragrafın ilk satırındaki adına sözcüğünden sonra gelen "irtifak hakkı tesisi" sözcüklerinin çıkartılarak yerine "tesis olunan irtifak hakkının tescili" sözcüklerinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 27.02.2006 gününde...
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava dilekçesinde davacı idarece kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesis edilen dava konusu taşınmazın tespit edilecek olan bedeli karşılğında bu irtifak hakkının tapuya tescili istenilmiş olup mahkemece de davanın kabulüne karar verilmiş olmasına karşın irtifak hakkının davacı idare lehine tapuya tesciline karar verilmesi gerekirken salt bu hakkın tesisine biçiminde hüküm kurulması doğru değil ise de, bunun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden mahkeme kararının hüküm fıkrasının birinci paragrafının sonuna "ve tapuya tesciline"; ikinci paragrafın ilk satırındaki adına sözcüğünden sonra gelen "irtifak hakkı tesisi" sözcüklerinin çıkartılarak yerine "tesis olunan irtifak hakkının tescili" sözcüklerinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 27.02.2006 gününde...
Dava dilekçesinde davacı idarece kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesis edilen dava konusu taşınmazın tespit edilecek olan bedeli karşılğında bu irtifak hakkının tapuya tescili istenilmiş olup mahkemece de davanın kabulüne karar verilmiş olmasına karşın irtifak hakkının davacı idare lehine tapuya tesciline karar verilmesi gerekirken salt bu hakkın tesisine biçiminde hüküm kurulması doğru değil ise de, bunun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden mahkeme kararının hüküm fıkrasının birinci paragrafının sonuna "ve tapuya tesciline"; ikinci paragrafın ilk satırındaki adına sözcüğünden sonra gelen "irtifak hakkı tesisi" sözcüklerinin çıkartılarak yerine "tesis olunan irtifak hakkının tescili" sözcüklerinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 20.02.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı idare vekilince temyiz edilmiştir, Arazi niteliğindeki ... köyü 2825 parsel sayılı taşınmaza net geliri esas alınarak değer biçilmesinde, taşınmazın niteliği, tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve boru hattı güzergahı dikkate alınarak değer düşüklüğü oranı belirtilmek suretiyle daimi üst hakkı ve geçici irtifak hakkı karşılıklarının tespit edilmesinde yöntem itibariyle bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak; 1)Dava konusu taşınmaz üzerinde daha önceden ... lehine daimi irtifak hakkı tesis edildiği anlaşıldığından, bu irtifak nedeniyle taşınmaz üzerinde oluşan olumsuz etki, oran ve miktarı araştırılmadan ve bu konuda bilirkişi kurulundan ek rapor alınmadan, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, 2)Dava konusu taşınmazın tapu kaydında davalılardan Hasan ve ...'in hisseleri üzerinde bulunan haciz şerhinin hükmedilen bedele yansıtılmaması, Doğru görülmemiştir....
Ancak; 1-2942 sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin son fıkrası uyarınca ve Yargıtayın yerleşmiş uygulamalarına göre kamulaştırma yoluyla daimi irtifak hakkı kurulması nedeniyle taşınmaz malda oluşacak değer düşüklüğü oranının (dolayısıyla kamulaştırma bedelinin) saptanmasında taşınmaz malın cinsi (arsa veya arazi olması) ve yüzölçümü ile irtifak hakkının kurulduğu alanın yüzölçümü, irtifakın niteliği (petrol, akaryakıt ya da doğalgaz boru hattı, elektrik enerjisi nakil hattı vb.) ve konumu gözönünde bulundurulur. Buna göre bulunacak değer düşüklüğü oranı (yöntemince kanıtlanmış önemli ve özel bir durum söz konusu olmadıkça) taşınmaz malda irtifak hakkının kurulduğu alanın mülkiyet değerinin arazilerde %35'inden, arsalarda %50'sinden fazla olamayacağı kabul edilmektedir....
Ancak; 1-2942 sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin son fıkrası uyarınca ve Yargıtayın yerleşmiş uygulamalarına göre kamulaştırma yoluyla daimi irtifak hakkı kurulması nedeniyle taşınmaz malda oluşacak değer düşüklüğü oranının (dolayısıyla kamulaştırma bedelinin) saptanmasında taşınmaz malın cinsi (arsa veya arazi olması) ve yüzölçümü ile irtifak hakkının kurulduğu alanın yüzölçümü, irtifakın niteliği (petrol, akaryakıt ya da doğalgaz boru hattı, elektrik enerjisi nakil hattı vb.) ve konumu gözönünde bulundurulur. Buna göre bulunacak değer düşüklüğü oranı (yöntemince kanıtlanmış önemli ve özel bir durum söz konusu olmadıkça) taşınmaz malda irtifak hakkının kurulduğu alanın mülkiyet değerinin arazilerde %35'inden, arsalarda %50'sinden fazla olamayacağı kabul edilmektedir....
Somut olayda dava konusu edilen arsa niteliğindeki 28.750 m2 yüzölçümlü taşınmazın 3.230,66 m2'lik kısmında davacı idare lehine (ağaç dikmemek, bina vs. ... tesis yapmamak şartı ile) daimi irtifak hakkı kurulmuş bulunduğuna ve irtifaklı alanda ağaç dikilmesi bina vs. ... tesis yapılması yasaklandığına göre bu taşınmaz malda irtifak hakkı kurulması nedeniyle oluşacak değer düşüklüğü oranının irtifakın geçtiği alanın %50'sinden fazla ancak mülkiyet değerini de geçmemesi gerektiği düşünülmeden taşınmazda irtifaklı alanın mülkiyet değerinden daha fazla değer düşüklüğünü içeren bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması, 2) Davada tespit edilecek bedeli karşılığında dava konusu taşınmazın üzerinde kurulmuş bulunan daimi irtifak hakkının (ağaç dikmemek, bina vs. ... tesis yapmamak şartı ile) davacı idare lehine tescil edilmesi istenilmiş bulunduğuna göre, kamulaştırma yoluyla dava konusu taşınmazda kurulan daimi irtifak hakkının istem gibi davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesi...
Somut olayda dava konusu edilen arsa niteliğindeki 3.750 m2 yüzölçümlü taşınmazın 825,99 m2'lik kısmında davacı idare lehine (ağaç dikmemek, bina vs. ... tesis yapmamak şartı ile) daimi irtifak hakkı kurulmuş bulunduğuna ve irtifaklı alanda ağaç dikilmesi bina vs. ... tesis yapılması yasaklandığına göre bu taşınmaz malda irtifak hakkı kurulması nedeniyle oluşacak değer düşüklüğü oranının irtifakın geçtiği alanın %50'sinden fazla ancak mülkiyet değerini de geçmemesi gerektiği düşünülmeden taşınmazda irtifaklı alanın mülkiyet değerinden daha fazla değer düşüklüğünü içeren bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması, 2-Davada tespit edilecek bedeli karşılığında dava konusu taşınmazın üzerinde kurulmuş bulunan daimi irtifak hakkının (ağaç dikmemek, bina vs. ... tesis yapmamak şartı ile) davacı idare lehine tescil edilmesi istenilmiş bulunduğuna göre, kamulaştırma yoluyla dava konusu taşınmazda kurulan daimi irtifak hakkının istem gibi davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesi ile...
