Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı takip alacaklısı ----müvekkili ----, dava dışı takip borçluları ------ olan borcunu icra dairesine ödemesi için 89/3 haciz ihbarnamesi gönderdiğini, söz konusu ihbarnamenin müvekkili şirkete 22.10.2023 tarihinde tebliğ edildiğini, üçüncü kişinin açacağı menfi tespit davasında yetkili mahkeme İİK 89/3 gereği takibin yapıldığı ya da üçüncü kişinin yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesi olduğunu, görevli mahkeme ise kural olarak asliye hukuk mahkemeleri olduğunu, takibin kambiyo senetlerine dayanması halinde ise görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğunu, --------kararında,“Dava İ.İ.K.’nun 89/III maddesine istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle ihbarnameye muhatap olan üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davasıdır....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 13/09/2022 tarih, 2022/258 Esas-2022/290 Karar sayılı kararıyla davanın ticari bir dava olduğu ve Asliye Ticaret Mahkemesi'nin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiği, karara karşı davacı vekilinin istinaf kanun yoluna başvurduğu anlaşılmaktadır. Uyuşmazlık; İ.İ.K.’nun 89/III maddesine istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davalarının ticari dava olup olmadığı ve bu durumda hangi mahkemenin görevli olduğu noktasında toplanmaktadır. İİK'nın 89/III maddesine göre “ ......
Sayılı ilamı ile kambiyo senedine dayalı takip dosyası üzerinden İİK'nın 89. maddesine göre düzenlenen haciz ihbarnameleri nedeniyle açılmış menfi tespit davasında delillerin esastan değerlendirilmesi görevinin Asliye Ticaret Mahkemesine ait olduğu kabul edilmiş ise de davacı üçüncü şahıs tarafından 2004 sayılı İİK'nun 89/3....
Sayılı ilamı ile kambiyo senedine dayalı takip dosyası üzerinden İİK'nın 89. maddesine göre düzenlenen haciz ihbarnameleri nedeniyle açılmış menfi tespit davasında delillerin esastan değerlendirilmesi görevinin Asliye Ticaret Mahkemesine ait olduğu kabul edilmiş ise de davacı üçüncü şahıs tarafından 2004 sayılı İİK'nun 89/3....
Sayılı ilamı ile kambiyo senedine dayalı takip dosyası üzerinden İİK'nın 89. maddesine göre düzenlenen haciz ihbarnameleri nedeniyle açılmış menfi tespit davasında delillerin esastan değerlendirilmesi görevinin Asliye Ticaret Mahkemesine ait olduğu kabul edilmiş ise de davacı üçüncü şahıs tarafından 2004 sayılı İİK'nun 89/3....
Bu haciz ihbarnamesinde, ayrıca 2, 3 ve 4. fıkra hükümleri de üçüncü şahsa bildirilir. Üçüncü şahıs; borcu olmadığı veya malın yedinde bulunmadığı veya haciz ihbarnamesinin tebliğinden önce borç ödenmiş veya mal istihlak edilmiş veya kusuru olmaksızın telef olmuş veya malın borçluya ait olmadığı veya malın kendisine rehnedilmiş olduğu veya alacak borçluya veya emrettiği yere verilmiş olduğu gibi bir iddiada ise, keyfiyeti, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde icra dairesine yazılı veya sözlü olarak bildirmeye mecburdur" hükmüne yer verilmiştir. Kanun hükmünde yer alan tazminatın konusu, haciz ihbarnamesine karşı üçüncü kişinin gerçeğe aykırı beyanda bulunması sebebiyle takip alacaklısının uğradığı zarardır. Bu davada, üçüncü kişinin gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunu davacı takip alacaklısı ispat etmelidir. Üçüncü kişinin beyanının aksi, İİK.'nun 68. maddesinde sayılan belgelere bağlı olmaksızın her türlü delille ispat edilebilir....
--------sayılı ilamında; 2004 sayılı Kanun'un 89 uncu maddesinin üçüncü fıkrasına istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle ihbarnameye muhatap olan üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davasında görevli mahkemenin; davanın tarafları arasında doğrudan bir ilişki bulunmaması ve uyuşmazlığın takip hukukundan kaynaklanması nedeniyle Asliye Hukuk Mahkemesi olduğuna, tarafların tacir olmasının veya temel ilişkinin ticari nitelikte bulunmasının veyahut borcun temelini oluşturan senedin kambiyo senedi niteliğinde olmasının mahkemenin görevinin belirlenmesinde bir etkisinin bulunmadığına, dair karar verildiği anlaşılmıştır--------sayılı kararında; "...Eldeki dava İİK'nın 89. maddesine göre açılmış olup davacı takipte haciz ihbarnamelerinin gönderildiği üçüncü kişinin, takip borçlusuna borçlu olmadığını ispatla yükümlü olduğu özel bir menfi tespit davasıdır. Davanın koşulları İİK'nın 89/3 maddesinde düzenlenmiştir....
Somut olayda, üçüncü kişiye 89/1 haciz ihbarnamesi tebliğ edilmiş, 89/1 haciz ihbarnamesine karşı yasal süresinde üçüncü kişi şirketler tarafından itiraz edilmiştir. Alacaklının İİK.nun 89/4. maddesi koşullarında icra mahkemesi nezdinde yapmış olduğu başvuru ise, icra mahkemesince kabul edilmiştir. İİK.nun 89/4 maddesi hükmüne gereğince mahkemece, borçlu şirketin ve haciz ihbarnemesine itiraz eden şirketin kayıt ve belgeleri üzerinden bilirkişi incelemesi yaptırılarak iki rapor alınmış ise de, eser sözleşemesinin tarafları arasında düzenlenen belgeler dosyaya getirtilmeden, konusunda uzman olmayan mali müşavirlerden alınan raporlar arasındaki çelişki giderilmeden ve raporların birinin diğerine neden üstün görülerek karara mesnet yapıldığı gerkçede göterilmeden karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Bu kanun hükmü uyarınca, tazminat talep eden takip alacaklısı, üçüncü kişinin beyanının aksini İİK.nun 68.maddesinde sayılan belgelere bağlı olmadan her türlü delille ispat edebilir.Somut olayda, üçüncü kişiye 89/1 haciz ihbarnamesi tebliğ edilmiş, 89/1 haciz ihbarnamesine karşı yasal süresinde üçüncü kişi şirketler tarafından itiraz edilmiştir. Alacaklının İİK.nun 89/4. maddesi koşullarında icra mahkemesi nezdinde yapmış olduğu başvuru ise, icra mahkemesince kabul edilmiştir. İİK.nun 89/4 maddesi hükmüne gereğince mahkemece, borçlu şirketin ve haciz ihbarnemesine itiraz eden şirketin kayıt ve belgeleri üzerinden bilirkişi incelemesi yaptırılarak iki rapor alınmış ise de, eser sözleşemesinin tarafları arasında düzenlenen belgeler dosyaya getirtilmeden, konusunda uzman olmayan mali müşavirlerden alınan raporlar arasındaki çelişki giderilmeden ve raporların birinin diğerine neden üstün görülerek karara mesnet yapıldığı gerkçede göterilmeden karar verilmesi doğru görülmemiştir. ...
/4.maddesine göre "Üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesine müddeti içinde itiraz ederse, alacaklı, üçüncü şahsın verdiği cevabın aksini tetkik merciinde ispat ederek üçüncü şahsın 338/1. maddesi hükmüne göre cezalandırılmasını ve ayrıca tazminata mahkum edilmesini isteyebilir....
