, dava konusu Altunhisar Tapu Sicil Müdürlüğü Ulukışla Köyü Kızılyer Mevkiinde yer alan 79 parselde davalı üzerindeki payın TMK madde 732 gereğince ön alım hakları nedeniyle iptali ile müvekkili adına tesciline ve davalı adına görülen pay ile ilgili tapu kaydına davalıdır şerhi konulmasına, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, ön alım hakkının kullanılmasına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2020 tarihinden itibaren geçerli Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 564 ve 568 sayılı İş Bölümü Kararları gereği, 4. Hukuk Dairesi iş bölümünün 9. maddesinde; "Taşınmaz mülkiyetini devir hakkının kısıtlamalarından (TMK m.732- 736: Onalım hakkı, sözleşmeden doğan onalım hakkı ve alımgeri alım hakları) kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'ne aittir. HMK 352/1 maddesinde ''Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir.'' hükmü öngörülmüştür....
Somut olayda; mahkemece, ön alım bedeli 47.151,88 TL olarak belirlenmiş, ön alım bedeli taraflarca istinafa getirilmediğinden ön alım bedeli yönünden dairemizce istinaf incelemesi yapılmamıştır. Ön alım hakkını kullanan paydaşlar pay oranları ne olursa olsun, ön alım hakkına konu paydan eşit olarak yararlanacaklarından, satış bedeli ve tapu masrafından oluşan ön alım bedeline faiz işletilmeden davacı ve birleşen dosya davacılarına 1/3 oranında depo ettirilmek suretiyle, davacılar adına tesciline karar vermek gerekirken, mahkemece satış bedeli ve tapu masrafı toplamına tapuda işlem yapıldığı tarihten itibaren faiz işletilerek payları oranında davacılara depo ettirilmek suretiyle, çekişmeli payın davacılar adına taşınmazdaki payları oranında tesciline karar verilmesi ve ayrı ayrı yargılama gideri ile vekalet ücreti takdir edilmesi doğru olmamıştır....
alım davasına konu olan taşınmazın 7.102,00m² olduğundan 10 dekarın altında olduğunu, tarımsal arazi niteliğinde bir arazi olmadığını, ekonomik bütünlük oluşturmadığını, bu nedenle davalıya ait olan bu arazinin ön alım davasına konu olamayacağını, davacılara ait taşınmazın da büyüklüğü 9.000,00m² olup yasa gereğince 10 dekarın altında olduğundan hiçbir şekilde tarımsal arazi niteliğinde olmadığını, bu nedenle hem ön alım davasına konu olan arazi hem de ön alım hakkını kullanan arazi tarımsal nitelikte olmadığından davalıya ait taşınmazın ön alım hakkına konu olamayacağını belirterek davanın reddini talep etmiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Paylı mülkiyete tabi sınırdaş parsel maliklerinin ön alım hakkı kullanamayacağına ilişkin hakkın kullanımını engelleyen kanuni düzenleme bulunmadığını, yerel mahkeme kararı anayasa ile güvence altına alınmış hukuki güvenlik ilkesine, adil yargılanma hakkına ve içtihat birliğine de aykırı olduğunu, paylı mülkiyete konu sınırdaş tarımsal arazi maliklerinin 5403 sayılı Yasada yer alan ön alım hakkının kullanılamayacağına dair yasal bir düzenleme bulunmadığını, nitekim paylı mülkiyete konu taşınmaz maliklerinin ön alım hakkından yararlanmayacağına dair tek bir Yüksek Mahkeme kararının da bulunmadığını, müvekkillerinin çiftçilik yapan iki kardeş olup somut olaydaki iradeleri de fiili durum da komşu taşınmazın birleştirilerek toplulaştırılması yönünde olduğunu, Yerel Mahkemece ön alım hakkındaki talep kabul edilseydi müvekkillerinin sahip oldukları tarım arazisi ile davaya konu tarım arazisi birleşerek kanun...
HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Önalım Hakkına Dayalı Tapu İptali ve Tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2022 tarihinden itibaren geçerli 1047 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 14. Hukuk Dairesi iş bölümünün 9. maddesinde; "Taşınmaz mülkiyetini devir hakkının kısıtlamalarından (TMK m.732- 736: Önalım hakkı, sözleşmeden doğan önalım hakkı ve alım-geri alım hakları) kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi'ne aittir. HMK 352/1 maddesinde ''Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir.'' hükmü öngörülmüştür....
maliki bulunması halinde Hakimin tarımsal bütünlük arz eden sınırdaş arazi malikine ön alıma konu tarımsal arazinin mülkiyetinin devrine karar vereceği, ön alım hakkının kullanılmasında Türk Medeni Kanunu hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmiştir....
kadar davalı hisseleri üzerine terbir konulmasına, yasal ön alım hakkı tanınarak davalı adına tescil edilen hisselerin iptali ile müvekkili adına tapuya tesciline, yargılama masraflarıyla vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Adana ili, Çukurova ilçesi, Şambayadı Mah. 336 parsel sayılı taşınmazın hissedarı olduğunu, davalı T6 22/11/2017 tarihinde 27692 yevmiye sayılı satış işlemi ile davalı Tarık BAKIR'ın 22/11/2017 tarih 27694 yevmiye sayılı satış işlemi ile davalı T9 22/11/2017 tarih 27696 yevmiye sayılı satış işlemi ile davalı T4 22/11/2017 tarih 27697 yevmiye sayılı satış işlemi ile davalı T11 17/01/2018 tarih 1240 yevmiye sayılı satış işlemi ile dava konusu taşınmazdan 1/7 'şer oranda hisse satın aldığını, davalılar tarafından satın alınan taşınmazda müvekkilinin öncesinden paydaş olması nedeniyle ön alım hakkını kullanmak istediklerini, satış bedeli ile masrafların davalılar adına depo edilmesini, davalılar adına kayıtlı tapu kayıtlarının iptali ile müvekkili adına tesciline, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar...
İDM'ce 06/02/2023 tarihli ara karar ile ön alım davasının niteliği gereği 6.973.222,50 TL'yi dava dosyası adına vadeli hesaba depo etmek için 1 aylık kesin süre verildiği, depo edilmemesi halinde davanın ön koşul yokluğu nedeniyle reddedilebileceği konusunda ihtarat yapıldığı, davacı vekilince bu ara kararı istinaf ettiği görülmüştür. İLK DERECE MAHKEMESİNİN 06/02/2023 TARİHLİ DURUŞMA ARA KARARININ ÖZETİ : İDM'ce "...2- Davacıya davanın niteliği(ön alım) gereği 6.973.222,50- TL'yi dosyamız adı altında vadeli bir hesaba depo etmesi için 1 aylık kesin süre verilmesine, kesin süre içerisinde depo edilmemesi halinde davanın ön koşul yokluğu nedeniyle reddedileceği hususunun ihtarına..." gerekçesiyle karar verilmiştir....
