Mahkemece; akit tarihinde fiil ehliyetine haiz olan murisin düzenlediği vasiyetnamenin iptalini gerektirecek bir unsurun bulunmadığı, alınan bilirkişi raporu ile murisin ölüm tarihi itibariyle tasarruf nisabı ve tasarruf değerleri toplamı hesaplanmış, murisin tasarruf nisabını aşmadığı, davacıların temlik dışı terekeden aldıkları saklı paylarının korunduğu, dolayısıyla tenkisin gerekmediği tespit edilmiş olduğu gerekçesi ile vasiyetnamenin iptali, iptal olmadığı takdirde tenkis olarak açılan davanın reddine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir. 1- Dava; vasiyetnamenin iptali olmazsa tenkis istemine ilişkindir.Dava tarihinde yürürlükte olan 6100 sayılı HMK'nın 281/1. maddesine göre; ''Taraflar, bilirkişi raporunun, kendilerine tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, raporda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep...
(MK.nun 461.)maddesine göre mirasbırakan tasarruf özgürlüğü sınırları içinde malvarlığının tamamında veya bir kısmında vasiyetname ile tasarrufta bulunabilir. Vasiyet, genellikle ivazsız bir tasarruftur. Vasiyet alacaklısı, mirasbırakanın külli halefi olmayıp, cüz'i halefi olduğu için vasiyet olunan mal üzerinde doğrudan hak kazanması mümkün değildir. Vasiyet alacaklısının alacak hakkının hukuki sebebi olan vasiyet her ne kadar mirasbırakanın sağlığında yapılıyorsa da, bu bir ölüme bağlı tasarruf olduğundan, vasiyet alacağı ancak mirasbırakanın ölümü ile doğar. Vasiyet alacaklısı, kendisine vasiyet edilen şey üzerindeki mülkiyet hakkını ancak bu malın vasiyetin yerine getirilmesi (tenfizi) yoluyla kendisi adına tescili sonucunda kazanır. Vasiyetnamenin tenfizi davası, vasiyeti yerine getirme görevlisi varsa ona, yoksa yasal veya atanmış mirasçılara karşı açılır....
Bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. TMK.nun 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez. Davranışlarının, eylem ve işlemlerinin sebep ve sonuçlarını anlayabilme, değerlendirebilme ve ayırt edebilme kudreti (gücü) bulunmayan bir kimsenin kendi iradesi ile hak kurabilme, borç (yükümlülük) altına girebilme ehliyetinden söz edilemez....
İhtisas Dairesi tarafından düzenlenmiş olan 30.....2011 tarihli rapor ile mirasbırakanın 25.03.2008 tarihli vasiyeti düzenlediği esnada tasarruf ehliyetinin yerinde olduğunun belirlendiği gerekçesiyle; davanın kabulüne, mirasbırakan tarafından düzenlenen 03.02.1997 tarihli vasiyetnamenin rücu nedeni ile geçersiz olduğunun tespiti ile iptaline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Yasal mirasçılar olan davacılar, mirasbırakanın 25.03.2008 tarihinde yaptığı vasiyetname ile 03.02.1997 tarihli belirli mal vasiyetinden rücu ettiğini, bu sebeple 03.02.1997 tarihli vasiyetnamenin hükümsüz kaldığının tesbitini talep etmiştir. TMK. nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri gösterilmiştir. Bu davada ileri sürülen sebep TMK. nun 557. maddede gösterilenlerden değildir....
TARİHİ : 19/02/2019 NUMARASI : 2017/430 ESAS 2019/81 KARAR DAVA KONUSU : Vasiyetnamenin İptali KARAR : Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin iptali olmadığı taktirde tenkis istemine ilişkin davada davanın kabulüne dair karara karşı davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuş olmakla, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; KARAR Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacıların babaları muris Cemil Kepenek'in 21/03/2017 tarihinde vefat ettiğini, vefatının ardından Yalova 7 Noterliği'nin düzenlemiş olduğu 01/03/2017 tarih 0630 yevmiye nolu vasiyetnamenin Yalova Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2017/497 esas sayılı dosyası ile açıldığını ve okunduğunu, ara karar kurularak 30 günlük yasal süre içerisinde dava açmaları gerektiğinin ihtaratının yapıldığını, vasiyetnamenin hukuka aykırı olarak düzenlendiğini, vasiyetnamede miras bırakan Cemil Kepenek'in ve tanıkların imzasının olmadığını, vasiyetnamenin Cemil Kepenek'in vefatından...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, VASİYETNAMENİN İPTALİ-TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, vasiyetnamenin iptali- tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın davalı ... yönünden davanın reddine, davalı ... yönünden vasiyetnamenin iptali talebinin reddine, tenkis talebinin kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili ve davalılar tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... 'un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescili, vasiyetnamenin iptali ile tenkis isteğine ilişkindir....
Kaldı ki taraflarca mirasçılık belgesi istemi ile davalar açılmış, yine bu alınan mirasçılık belgesinin iptali için açılan davaların olduğu görülmüştür. Davacı mirasçılık belgesinin düzenlenmesi ya da veraset belgesinin iptali için açılan dava sonunda aynı sonuca ulaşabilecek olduğundan vasiyetnamenin tenfizi için hukuki yararının bulunmadığı'' gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
Dilekçede davacının kızı ... ’nin miras hakkının engellendiği iddiası, bu kişinin mirasbırakanın değil davacının yasal mirasçısı olması, diğer bir anlatımla mirasbırakanın tek saklı paylı yasal mirasçısının davacı olması nedeniyle davanın gerçek niteliğini değiştirmemektedir.Diğer taraftan, davacı dava dilekçesinde vasiyetnamenin iptalini istediği halde; yargılama sırasında verdiği 27.04.2011 tarihli dilekçesiyle bu isteğinin kabul edilmemesi halinde saklı payının korunmasını dileyerek ölüme bağlı tasarrufun tenkisini talep etmiş, davalı taraf da süresinde davanın genişletilmesine (ve değiştirilmesine) muvafakat etmediklerini bildirmiştir.TMK.nun 560. maddesine göre, “Saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, miras bırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebilirler....
Belirli gün ve saatte dosyadaki bütün kâğıtlar okunarak, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R Davacılar vekili dilekçesi ile; mirasbırakan baba ... ’ün ikamet ettiği ... ’da vefat ettiğini, mirasbırakanın sağlığında eşi olan davalı ... ile ... ’da noterde düzenlediği 25 07.2004 tarihli ortak vasiyetname ile; kendisini ve davalı eşini tek mirasçı, müşterek çocukları olan davalı ...’ü ise son varis olarak tayin ettiğini, müvekkillerinin miras haklarını kısıtlayan bu vasiyetnamenin içeriği, bağlandığı koşullar ve yüklemelerin hukuka ve ahlaka aykırı olduğunu, ayrıca mirasbırakan ve davalı ...’nin Türk vatandaşı olmaları nedeniyle vasiyetnamenin Türk Hukuku ile öngörülen geçerlilik şartlarını taşımadığını ileri sürerek; vasiyetnamenin iptaline karar verilmesini talep etmiş, 28.06.2011 tarihli ıslah dilekçesi ile vasiyetnamenin iptali talebi kabul edilmediği takdirde tenkisine karar verilmesini istemiştir....
Ayrıca mirasbırakan tarafından yapılan her türlü kazandırma tenkise tâbi olmayıp, ölüme bağlı tasarruf yoluyla yapılan kazandırmaların tamamı tenkise konu olurken, sağlararası kazandırmalar sınırlı olarak tenkise tâbidir. Bu açıdan tenkise tâbi kazandırmalar, ölüme bağlı tasarruf yoluyla yapılan kazandırmalar ve sağlararası işlemle yapılan kazandırmalar olarak ikiye ayrılmaktadır. Mirasbırakanın saklı payı ihlal eden ölüme bağlı kazandırmaları mutlak anlamda tenkise tâbidir. Kazandırmanın mirasçı ya da üçüncü kişiye yapılması arasında fark bulunmadığı gibi bu anlamda ölüme bağlı tasarrufun vasiyetname veya miras sözleşmesi şeklinde yapılması arasında da fark bulunmamaktadır. TMK’nın 561. maddesine göre “Saklı pay sahibi mirasçılara ölüme bağlı tasarrufla yapılan ve tasarruf edilebilir kısmı aşan kazandırmaların onların saklı paylarını aşan kısmı orantılı olarak tenkise tâbi olur....
