süresinde ileri sürülmediğini, davadaki taleplerinin sözleşme dışı ilave işler bedeline ilişkin olduğunu ve bu nedenle vekaletsiz iş görme hükümlerine göre davanın 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğunu belirtmiştir....
Her ne kadar mahkemece, davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiş ise de, olayın oluş şekli ve taraflar arasındaki ilişki gözönüne alındığında, taraflar arasında vekaletsiz iş görme ilişkisinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Vekaletsiz iş görme, TBK'nın 526. maddesi ve devamında düzenlenmiş olup, başkasının hesabına iş gören, o işi sahibinin menfaatine ve varsayılan iradesine uygun olarak görmekle yükümlü kılınmıştır. Aynı Kanunun 529. maddesinde ise “İş sahibi, işin kendi menfaatine yapılması halinde, iş görenin durumun gereğine göre zorunlu ve yararlı bulunan bütün masraflarını faiziyle ödemek, gördüğü iş dolayısıyla üstlendiği edimleri ifa etmek ve hakimin takdir edeceği zararı gidermekle yükümlüdür.” denilmiştir. İş görenin vekaletsiz iş görmeden kaynaklanan alacak hakları işi görülenin haksız iktisabı sayılmaz. Bu alacak hakları TBK'nın 147. maddesinde (BK 126.Mad.) sayılanlardan da değildir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/12/2018 NUMARASI : 2016/480 ESAS - 2018/386 KARAR DAVA KONUSU : ÖDÜNÇ- VEKALETSİZ İŞ GÖRME- ALACAK KARAR : Antalya 7....
Bununla birlikte, vekaletsiz iş görme bir borç kaynağı olup, burada iş görenle iş sahibi arasında kanuni bir borç ilişkisi kurulmaktadır. Vekaletsiz iş görme, gerçek vekaletsiz iş görme ve gerçek olmayan vekaletsiz iş görme olarak ikiye ayrılmaktadır. Gerçek olmayan vekaletsiz iş görme, TBK'nun 530.maddesinde düzenlenmiş olup bu maddeye göre; bir kişinin, yetkisiz olarak ve kendi ya da üçüncü kişi menfaatine veya iş sahibinin yasaklamasına aykırı olarak bir iş görmesi suretiyle başkasının hukuk alanına müdahale etmesi halinde, elde etmiş olduğu menfaati, iş sahibine devretmesi gerekir. TBK'nun 526. maddesinde, bir kimsenin vekaleti olmaksızın iş sahibinin menfaatine ve varsayılan iradesine uygun olarak veya onun hukuka ve ahlaka aykırı yasaklaması olmadan gördüğü iş, gerçek vekaletsiz iş görme olarak açıklanmıştır. Gerçek vekaletsiz iş görmede iş görenin asıl amacı, iş sahibine yardım etmekte olup, bu niyetle bir başkasının hukuk alanına müdahale edilmiş olur....
+798, 241+175, 261+405, 261+792 de bulunan hemzemin geçitlerde Nisan 2009-Aralık 2009 bekçilik hizmetleri için ödenen bedelin vekaletsiz iş görme hükümlerine istinaden 274.812,37 TL’nin temerrüt tarihinde itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir....
Olayda; dayanılan hukuki ilişki vekaletsiz iş görme olup, sebepsiz zenginleşme bu temel ilişkiye göre ortaya çıkan sonuçtur. Vekaletsiz iş görme TBK'nın 2. kitabında düzenlenmiştir. Nitekim Yargıtay uygulamasına bakıldığında; Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 2015/27495 E - 2015/32964 K sayılı kararında "Davacı, murislerinden kalan taşınmazların bir kısmının davalı tarafından kiraya verildiğini ancak hissesine düşen ½ kira bedelinin 26.03.2007 tarihli ihtarına rağmen ödenmediğini bildirerek tahsili için yaptığı icra takibine itirazın iptali ile icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir. Dava, davalı kardeşinin vekaletsiz işgörme hükümlerine göre kiraya verdiği hisseli taşınmazı nedeniyle doğan kira alacağı davasıdır....
BK’ nun 410/415.maddeleri arasında düzenlenen vekaletsiz ... görmenin unsurları 1-... görme , 2-İşin başkasına ait olması, 3-Vekaletin olmaması, 4-... görme iradesidir. Bu çerçevede, başkasına ait hakların kullanılması veya korunmasının, keza başkasının borç ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesinin vekaletsiz ... görmenin kıstaslarından olduğu öğretide ifade edilmiştir. (Bkz. Tandoğan, H:Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri , C II, ... 1987, s.678-680,). Başkasına ait bir borcun, asıl borçlunun verdiği bir yetki veya ... olmaksızın ödenmesine ilişkin uyuşmazlıkların vekaletsiz ... görme hükümlerine göre çözülmesi gerektiği ..., uygulamada da kabul görmüştür. (HGK, 21.11.1990 T, E.1990/13-498, K.1990/590 K.; 11.HD, 31.03.1983 T, E.1983/1378, K.1983/1589). Somut olayda davacı vekili, davalıya ait bir borcun müvekkili tarafından ödendiğini belirterek, alacak davası açmış, davalı vekili ise söz konusu ödemede müvekkilinin onayı olmadığı gibi bilgisinin dahi bulunmadığını savunmuştur....
Vekaletsiz iş görmede iş görenin hukuki durumu, gerçek (caiz olan) ve gerçek olmayan vekaletsiz iş görme olmak üzere ikili bir ayrıma tabii tutulan vekaletsiz iş görme türüne göre farklılık arz edeceği, Öyle ki, iş sahibinin menfaatine ve gerçek ya da varsayılan amacına uygun hareket etmesi gereken kimse olan gerçek vekaletsiz iş görenin hukuki durumu, Borçlar Kanunu md. 526- 528 hükümleri arasında “işin görülmesi”, “sorumluluk” ve “iş görenin ehliyetsizliği” olmak üzere üç başlık halinde düzenlenmiş iken; bilerek ya da bilmeyerek, başkasının işini kendi işiymiş gibi ve kendisine menfaat sağlamak üzere görmekte olan ve işi yapmak konusunda herhangi bir yükümlülüğü olmadığı gibi, yetkisi de olmayan gerçek olmayan vekaletsiz iş görenin hukuki durumu ise TBK md. 530 hükmü uyarınca farklı esaslara bağlandığı, gerek 01.10.1958 gün 1958/15 E. 1958/6 K. sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı, gerekse Yargıtayın yerleşik diğer içtihatları ile dosyada mevcut deliller birlikte değerlendirildiğinde...
Vekaletsiz iş görmede iş görenin hukuki durumu, gerçek (caiz olan) ve gerçek olmayan vekaletsiz iş görme olmak üzere ikili bir ayrıma tabii tutulan vekaletsiz iş görme türüne göre farklılık arz edeceği, Öyle ki, iş sahibinin menfaatine ve gerçek ya da varsayılan amacına uygun hareket etmesi gereken kimse olan gerçek vekaletsiz iş görenin hukuki durumu, Borçlar Kanunu md. 526- 528 hükümleri arasında “işin görülmesi”, “sorumluluk” ve “iş görenin ehliyetsizliği” olmak üzere üç başlık halinde düzenlenmiş iken; bilerek ya da bilmeyerek, başkasının işini kendi işiymiş gibi ve kendisine menfaat sağlamak üzere görmekte olan ve işi yapmak konusunda herhangi bir yükümlülüğü olmadığı gibi, yetkisi de olmayan gerçek olmayan vekaletsiz iş görenin hukuki durumu ise TBK md. 530 hükmü uyarınca farklı esaslara bağlandığı, gerek 01.10.1958 gün 1958/15 E. 1958/6 K. sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı, gerekse Yargıtayın yerleşik diğer içtihatları ile dosyada mevcut deliller birlikte değerlendirildiğinde...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak Dava, vekaletsiz iş görme hükümlerine dayalı alacak istemine ilişkin olup, taraflar arasında kira ilişkisi bulunmamaktadır. Bu durumda temyiz inceleme görevi dairemize ait olmayıp 13. Hukuk Dairesine ait olduğundan dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na gönderilmesine, 03/06/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
