AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 02/10/2019 NUMARASI : 2019/348 ESAS, 2019/641 KARAR DAVA KONUSU : Çocuğun Annesinin Soyadını Kullanmaya İzin KARAR : Küçükçekmece 7. Aile Mahkemesi'nin 02.10.2019 tarih, 2019/348 Esas, 2019/641 Karar sayılı kararına karşı davalı Nüfus Müdürlüğü tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması nedeniyle incelenmesi sonucunda, Dairemizce verilen 30.09.2020 tarih, 2020/55 Esas, 2020/1063 Karar sayılı kararının davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 2....
Çocuğun soyadının annenin soyadı ile değiştirilmesi halinde, üstün yararı bakımından ruhsal gelişiminin olumsuz etkileneceği ileri sürülmediği gibi, aksine çocuğun soyadının annenin soyadıyla değiştirilmesinde çocuğun üstün yararının bulunduğu anlaşılmış olup, Anayasa Mahkemesinin benzer olaylarda verdiği hak ihlaline ilişkin kararları da gözetilerek davanın kabulüne dair aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir....
Çocuğun üstün yararı gereği, velayetin anneye verilmesi halinde, anne hiçbir gerekçe göstermeden, sırf velayetin kendisinde olduğunu ileri sürerek çocuğa kendi kızlık soyadının verilmesini isteyemez. Anne tarafından çocuğun soyadının değiştirilmesi davası açıldığında, çocuğun üstün yararına bakılır. Eğer çocuğun üstün yararı varsa annenin kızlık soyadı çocuğa verilebilir. Üstün yarar yoksa davanın reddine karar verilmelidir. Somut olayda, davacı, dava konusu müşterek çocukların soyadı farklılığının okulda alay konusu olduğunu, çocukların babalarının soyadını kullanmadıklarını, ileride asker olmayı istediklerini ve davalı babanın babası hakkında mevcut fetö yargılamasının çocukların geleceklerini olumsuz etkileyeceğini, çocukların babalarıyla görüşmek istemediğini, soyadlarını değiştirmek için baskı yaptıklarını, davalı babanın çocuklara madden ve manen destek olmadığını ileri sürmüş, idrak çağında bulunan ortak çocuklar annesinin soyadını kullanmak istediğini belirtmiştir....
Çocuğun üstün yararı gereği, velayetin anneye verilmesi halinde, anne hiçbir gerekçe göstermeden, sırf velayetin kendisinde olduğunu ileri sürerek çocuğa kendi kızlık soyadının verilmesini isteyemez. Anne tarafından çocuğun soyadının değiştirilmesi davası açıldığında, çocuğun üstün yararına bakılır. Eğer çocuğun üstün yararı varsa annenin kızlık soyadı çocuğa verilebilir. Üstün yarar yoksa davanın reddine karar verilmelidir. Somut olayda, davacı, dava konusu müşterek çocukların soyadı farklılığının okulda alay konusu olduğunu, çocukların babalarının soyadını kullanmadıklarını, ileride asker olmayı istediklerini ve davalı babanın babası hakkında mevcut fetö yargılamasının çocukların geleceklerini olumsuz etkileyeceğini, çocukların babalarıyla görüşmek istemediğini, soyadlarını değiştirmek için baskı yaptıklarını, davalı babanın çocuklara madden ve manen destek olmadığını ileri sürmüş, idrak çağında bulunan ortak çocuklar annesinin soyadını kullanmak istediğini belirtmiştir....
Çocuğun üstün yararı gereği, velayetin anneye verilmesi halinde, anne hiçbir gerekçe göstermeden, sırf velayetin kendisinde olduğunu ileri sürerek çocuğa kendi kızlık soyadının verilmesini isteyemez. Anne tarafından çocuğun soyadının değiştirilmesi davası açıldığında, çocuğun üstün yararına bakılır. Eğer çocuğun üstün yararı varsa annenin kızlık soyadı çocuğa verilebilir. Üstün yarar yoksa davanın reddine karar verilmelidir. Somut olayda, yapılan yargılama ve toplanan delillerden çocuğun soyadının annenin kızlık soyadı ile değiştirilmesi yönünde çocuğun üstün yararı ispatlanamamıştır. O halde bu durum karşısında davanın reddine karar verilmesi gerekir.İlk derece Mahkemesinin kararı yerinde olup davacı kadın vekilinin istinaf başvurusunun reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Bir an için mevzuatın böyle bir duruma izin verdiği kabul edilse dahi sonradan gelişen sebeplerden dolayı çocuğun yararı açısından velayetin babaya yeniden verilmesi hallerinde bu kez baba, velayet hakkına dayanarak tekrar çocuğun soyadını değiştirmek isteyecektir. Madem ki velayet kimde ise çocuk onun soyadını taşıyacaktır o halde baba bu haktan mahrum edilemez. Böyle bir uygulamanın nüfus kütüklerindeki kaydın güvenilirliği ve istikrarı zedeleyeceği gibi asıl bu gibi uygulamalar çocuğun ruh hali üzerinde çok derin ve etkili travma yaratacaktır. Yargı mercileri bu durumu gözeterek anne ile babanın ya da ailelerin çocuk üzerinden inatlaşarak onun yararlarını hiçe sayıp, hukuken oluşmuş statüleri gerçek dışı ve yapay sebeplerle değiştirmeye çalışmalarına izin vermemeleri, söz konusu istemlerine alet olmamaları gerekir. Somut olaya gelince; soyadının değiştirilmesi istenen ...'ın doğum günü olan 21.05.2000 tarihinde anne ve babası resmen evlidir....
Bir an için mevzuatın böyle bir duruma izin verdiği kabul edilse dahi sonradan gelişen sebeplerden dolayı çocuğun yararı açısından velayetin babaya yeniden verilmesi hallerinde bu kez baba, velayet hakkına dayanarak tekrar çocuğun soyadını değiştirmek isteyecektir. Madem ki velayet kimde ise çocuk onun soyadını taşıyacaktır o halde baba bu haktan mahrum edilemez. Böyle bir uygulamanın nüfus kütüklerindeki kaydın güvenilirliği ve istikrarı zedeleyeceği gibi asıl bu gibi uygulamalar çocuğun ruh hali üzerinde çok derin ve etkili travma yaratacaktır. Yargı mercileri bu durumu gözeterek anne ile babanın ya da ailelerin çocuk üzerinden inatlaşarak onun yararlarını hiçe sayıp, hukuken oluşmuş statüleri gerçek dışı ve yapay sebeplerle değiştirmeye çalışmalarına izin vermemeleri, söz konusu istemlerine alet olmamaları gerekir. Somut olaya gelince; soyadının değiştirilmesi istenen ....'nin doğum günü olan 18.01.2006 tarihinde anne ve babası resmen evlidir....
bulunduğu belirtilerek davacının evlenmekle edindiği Günay soyadınının iptali ile evlenmeden önceki soyadı olan Özkılıç soyadını kullanmasına izin verilmesi istenmiştir....
Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan çocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nun soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğine göre, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi mi, yoksa Aile Mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir. Göreve ilişkin sorunun çözümü; çocuğa soyadını kazandıran pozitif hukuk normlarıyla ve çocuğun doğumla kazandığı soyadını belirleme hakkının velayet hakkının kapsamında bulunup bulunmadığıyla yakından ilgilidir....
DAVA Davacı kadın vekili dava dilekçesinde; davacının kadın doğum uzmanı olduğunu, evlenene kadar eğitim hayatında kızlık soyadı ile tanındığını, tüp bebek alanında yapmak istediği mesleki kariyerini kızlık soyadı ile yapmak istediğini ve Anayasa Mahkemesi kararlarının da talebine uygun olduğunu iddia ederek; kızlık soyadı olan "Altuntaş" soyadını tek başına kullanmasına izin verilmesine hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. II. CEVAP 1.Davalı ... Müdürlüğü cevap dilekçesinde; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 187 nci maddesine göre kadının evlenmekle kocasının soyadını almasının kanun gereği olduğunu iddia ederek; davanın reddine hükmedilmesini talep etmiştir. 2. Dava dilekçesi dahili davalı erkeğe 25.04.2022 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, dahili davalı erkek dava dilekçesine cevap vermemiştir. III....
