Limited ve anonim şirketlerde, şirketin haklı sebeplerle feshi ve şirket ortaklığından çıkma için haklı sebep teşkil edecek nedenlerin hangi haller olduğu hususu Türk Ticaret Kanununda sayılmamış, doktrinde ve Yargıtay -----....
Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle “limited şirketlerde çıkma” kavramı üzerinde durulmasında yarar bulunmaktadır.Limited şirketlerde ortakların ortaklıktan doğan şahsi ve mali hakları söz konusudur. Ortakların pay hakkı, şirket kârına katılma hakkı gibi mali haklarının yanı sıra, oy kullanma hakkı, ortaklığı yönetim ve idare hakkı gibi şahsi hakları mevcuttur. Limited şirketlerde ortağın şahsi haklarından biri de dava tarihinde yürürlükte olan ve somut olaya uygulanması gereken 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 551. (6102 sayılı TTK’nın 638.) maddesinde düzenlenen, ortağın ortaklıktan çıkma hakkıdır. Çıkma hakkı, ortağın özgür iradesi ile ortaklıktan çıkma istemini içerir. Çıkma hakkını kullanarak ortaklıktan ayrılan ortağın, ortaklığa ait bütün hak ve mükellefiyetleri sona ererek şirketle arasındaki bütün ilişkisi kesilmiş olacaktır.Limited şirketlerde ortakların tek yanlı iradeleriyle şirketten ayrılmaları kural olarak mümkün değildir....
Haklı sebep kavramı kanunda çoğul olarak belirtilmiş ise de tek bir sebep bile niteliği ve ortaya çıkardığı sorunlar gözetildiğinde şirket ortaklığından çıkma ve şirketin feshi için yeterli haklı sebep oluşturabilir. Bilindiği üzere limited şirket ve anonim şirketlerde; şirketin haklı sebeplerle feshi ve şirket ortaklığından çıkma için haklı sebep teşkil edecek nedenlerin hangi haller olduğu hususu Türk Ticaret Kanununda sayılmamış olup, doktrinde ve Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin emsal içtihatlarında "şirketin kötü yönetilmesi ve ortaklar arasında ciddi anlaşmazlıklar bulunması," "şirketin kuruluş gayesini gerçekleştirmesinin imkansız olması," "şirket varlıklarının yanlış kullanılması veya israf edilmesi," "azınlığa karşı fiili veya manevi güç baskı uygulanması," "azınlığın meşru taleplerinin devamlı olarak reddedilmesi" ve pay sahiplerinin şirketteki hareket kabiliyetinin ortadan kalkması, şirketin feshi açısından haklı sebep olarak örnek olarak sayılmıştır....
HUKUKİ GEREKÇE Dava, haklı nedene dayalı şirketten çıkma, bunun mümkün olmaması halinde şirketin haklı nedene dayalı fesih ve tasfiyesine yöneliktir. Çekişme davacının haklı nedene dayalı şirketten çıkma talebinin yerinde olup olmadığı, yerinde ise talep edebileceği çıkma payı, çıkma talebi yerinde değil ise haklı nedene dayalı şirketin fesih ve tasfiyesinin mümkün olup olmadığı üzerinde toplanmakla delil olarak dayanılan Ankara ...Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2020/582 esas, Kahramankazan Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2020/144 esas sayılı dosyanın suretleri davacı tarafından ibraz edilmiş, fesih ve tasfiyesi istenen şirkete ait sicil dosyasının bir sureti Ticaret Sicil Müdürlüğü'nden celp edilmiş, söz konusu şirketin kayıtlı olduğu vergi dairesinden de şirketin faaliyetinin olup olmadığı sorulmuş, alınan cevabi yazı dosya arasına konulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2017/561 Esas KARAR NO : 2022/133 DAVA : Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) DAVA TARİHİ : 18/09/2017 KARAR TARİHİ : 15/02/2022 Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ... Sicilinde ... sicil no. Kurumlar VD. ... vergi no ile kayıtlı ve davalı şirketin %20 hisse ortağı olduğunu, diğer ortak ... ile müşterek şirketi temsil etme yetkisi olduğunu, müvekkilinin ortaklıktan çıkmak isteğini ve ayrılma akçesinin ödenmesi konusunda Antalya ......
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; her ortağın haklı sebeplerin varlığı halinde mahkemeden şirketin feshi, davacı ortak fıkrasında düzenlendiğini, madde hükmünde ayrıca mahkemenin şirketin feshi yerine payının gerçek değerinin ödenmesine ve davacı ortağın şirketten çıkarılmasına ya da duruma uygun düşen kabul edilebilir bir başka çözüme hükmedebileceğine değinildiğini, mahkemeye şirketin feshi yerine ortağın ortaklıktan çıkarılmasına karar verebilme imkânı, anılan maddede kabul edilebilir diğer çözümlere örnek olarak gösterildiğini, ... ve ...'nun çıkma payları karşılığında ortaklıktan çıkartılmasına dair verilen kararın Yargıtay 11....
Bir ortağın çıkma konusunda şifahen anlaşmasına ve bir kısım da ödeme almasına rağmen hiç ödeme almamış gibi fesih davası açması, olayları da gizleyerek dava açması temel dürüstlük kuralına aykırı bulunmuştur. Elbette diğer ortak da çıkma payı karşılığında taahhüt ettiği parayı ödemelidir. Verdiği çekin karşılıksız çıkması diğer ortağın da sözünde durmadığını gösterir. Elbette ortada geçerli bir çıkma işleminin varlığından bahsetmiyoruz. Henüz pay devri yapılmış da değildir. Ancak fiili durumun çıkma konusunda anlaşmayı işaret etmesine ve bunun şirketin devamı için doğru çözüm olmasına rağmen fesih davası açmanın yanlışlığından söz ediyoruz. Eldeki dava fesih taleplidir. Davacı çıkma konusunda terditli bir talep ileri sürmemiştir. Mahkememiz de çıkacak ortağın payının yüksekliği ve bir şirketin kendi paylarının yarısını iktisap etmesinin hukuki ve fiili imkansızlığını gözeterek davacının şirketten çıkarılması seçeneğini dikkate almamıştır....
Limited şirketin haklı sebeplerle feshi veya şirket ortaklığından çıkma için haklı sebep teşkil edecek nedenlerin hangi haller olduğu TTK 'nun da sayılmamış ise de, .... Dairesinin süreklilik azeden içtihatlarında bunların, "şirketin kötü yönetilmesi ve ortaklar arasında ciddi anlaşmazlıklar bulunması," "şirketin kuruluş gayesini gerçekleştirmesinin imkansız olması," "şirket varlıklarının yanlış kullanılması veya israf edilmesi," "azınlığa karşı fiili veya manevi güç baskı uygulanması,", "azınlığın meşru taleplerinin devamlı olarak reddedilmesi" ve " pay sahiplerinin şirketteki hareket kabiliyetinin ortadan kalkması," gibi nedenlerin şirketin feshi açısından haklı sebep olarak örnek olarak sayılmıştır. Mahkememizce alınan bilirkişi raporu ile dosya kapsamından feshi istenen davalı şirketin faal olduğu ve kar elde eden , gelişen bir şirket olduğu anlaşılmakla, TTK nun 636. Maddesinin verdiği takdir hakkına dayalı olarak TTK'nun 641....
ın eşi ve yakınlarına şirket hesaplarından ödeme yapıldığının haricen öğrenildiğini, davalı şirketin hali hazırda bulunan bir işi bulunmadığını, şirketin usulüne uygun yönetilmediğinin fark edilmesi üzerine şirket ortaklığından ayrılmayı talep ettiğini, ancak şirketin diğer ortaklarının payını almak istemediğini, ortaklıktan çıkma talebinin kabul edilmediğini, davalı şirketin feshini talep gerekçelerinin şirketin usulüne uygun bir şekilde yönetilmemesi, müvekkilinin davalı şirketten hiçbir dönem kar payı almaması, diğer ortaklara usulsüz ödemeler yapılırken müvekkiline ödeme yapılmaması, şirketin ortakları arasında, ortaklığın gerektirdiği kadar iletişimin olmaması, şirketin zarar etmesi, zararın sebebinin de şirketin yasalara uygun yönetilmemesi ve şirketi yöneten kişinin kendi yakınlarına para transfer etmesi olduğunu belirterek şirketin feshine, mahkeme aksi kanaatte ise davacının ortaklıktan çıkmasına ve pay değerinin davalı şirketten ve/veya ortaklarından alınarak davacıya verilmesi...
Davacı vekili anonim şirketin feshi davasında ; fesih kararı verilmesine gerek olmadığı ,ancak terditli talepleri olan şirketten çıkma talebi hakkında bir karar verilmediğini ileri sürerek terditli taleplerinin incelenmesini talep etmiştir. Eldeki dava TTK'nın 531. maddesi uyarınca anonim şirketin haklı sebeple feshine ilişkindir.Davalı şirketin yapılan genel kurulunda şirketin fesih ve tasfiyesine karar alınmıştır....
