Taraflar arasındaki hizmet sözleşmesi ve eki olan şartnamelerde, tarafların asıl ve alt işvereni oldukları işçilerin, fiili işçilik dışındaki diğer tazminat hak ve alacaklarından hangi tarafın sorumlu olacağına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Dava konusu rücuen tazminat istemi, dava dışı işçinin iş akdinin feshedilmesi nedeniyle İş Kanunu’ndan kaynaklanan kıdem v.b tazminat haklarına ilişkin olup, işçiye karşı olan bu yükümlülük nedeniyle asıl ve alt işverenler 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6.maddesi gereğince müteselsilen sorumlu tutulmuşlardır. Burada Kanun’dan doğan bir teselsül hali söz konusudur. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 167. ------ maddesinde, müteselsil sorumlu olan borçlular arasındaki iç ilişki düzenlenmiş olup, “Aksi karalaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar....
Taraflar arasındaki hizmet sözleşmesi ve eki olan şartnamelerde, tarafların asıl ve alt işvereni oldukları işçilerin, fiili işçilik dışındaki diğer tazminat hak ve alacaklarından hangi tarafın sorumlu olacağına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Dava konusu rücuen tazminat istemi, dava dışı işçinin iş akdinin feshedilmesi nedeniyle İş Kanunu’ndan kaynaklanan kıdem v.b tazminat haklarına ilişkin olup, işçiye karşı olan bu yükümlülük nedeniyle asıl ve alt işverenler 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6.maddesi gereğince müteselsilen sorumlu tutulmuşlardır. Burada Kanun’dan doğan bir teselsül hali söz konusudur. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 167. ------ maddesinde, müteselsil sorumlu olan borçlular arasındaki iç ilişki düzenlenmiş olup, “Aksi karalaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/451 Esas KARAR NO : 2022/41 DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat) DAVA TARİHİ : 16/08/2021 KARAR TARİHİ: 17/01/2022 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı işçinin davalılar nezdinde çalıştığını ancak iş akdinin feshedilmesinden sonra asıl işveren olarak kendilerinden işçilik alacaklarının dava yoluyla talep edildiğini ve verilen karar ile girişilen takip sonucu işçilik alacakları ve dava masraflarının ödendiğini, müvekkili ile davalılar arasındaki sözleşmelerde işçilik alacaklarından alt işverenlerin sorumlu olduklarının belirlendiğini öne sürmüş ve ödenen bedellerin rücuan tahsilini talep etmiştir....
K sayılı dosyasındaki işçilik alacaklarının feshe bağlı olmayan fazla mesai ve UBGT ücretleri ile bunlara ilişkin yargılama giderlerinden ibaret olduğu, davalı firmanın söz konusu işçilik alacaklarından kendi hizmet süresi ile sınırlı olarak dava dışı işçinin tüm işçilik alacaklarından sorumlu olduğu anlaşılmış, dosya kapsamına alınan 06/06/2022 tarihli bilirkişi raporu ile davalının sorumlu olduğu alacak miktarı ile cezai şarta ilişkin tespit ve hesaplamalar yerinde bulunmuş, hazırlanan bilirkişi raporunda davalının sorumlu olduğu alacak miktarının 3.681,68-TL cezai şart tutarının ise 184,08 TL olduğu tespit edilmiş, anılan rapor muvacehesinde aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
Taraflar arasında imzalanan sözleşmelerin 7.4 maddesi "Yüklenicinin çalıştırdığı işçilerin ücret, her türlü tazminat, vergi, SGK, işsizlik primi, işçilik noksanları, bunların gecikme faizi ve sair tüm giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır." hükmünü, 7.7 maddesi "Yüklenici firma çalıştırdığı kendi personelinin iş yasasından ve sair yasalardan kaynaklanan her türlü hak ve alacaklarından, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ücret, fazla mesai alacağı, yıllık ücretli izin alacağı, ulusal ve genel tatil alacağı ve sairden sorumludur. Bununla ilgili yüklenici firmanın alacağı ceza ve benzeri uygulamalar ANFA'ya rücu edilemez." hükmünü içermektedir. Ankara .......
Davacı asıl işveren ile davalı alt yükleniciler arasında imzalanan Hizmet Alım Sözleşmelerinin 8/6 maddesinde; yüklenicinin, çalıştırdığı işçilerin iş yasasından ve sair yasalardan kaynaklanan her türlü hak ve alacaklarından, ücret, fazla mesai, yıllık izin alacağı, ... günlerinde yapacağı çalışmalardan doğacak her türlü alacağı, şartların oluşması halinde ihbar, kıdem tazminatı, kötüniyet tazminatı ve her türlü tazminat, vergi, ... primi, işsizlik primi, işçilik noksanları, bunların gecikme faizleri, iş güvencesi kapsamında iş kazaları ve sair sebeplerden dolayı belirlenecek tazminat ve ücretler, işçilerin sağlık giderleri, yüklenicinin hatasından kaynaklanan sebeplerden dolayı ... kurumunun talep edeceği her türlü zarar ve tazminatlar gibi tüm giderlerin yüklenici tarafından karşılanacağı, hiçbir şekilde ...'ya rücu ettirilemeyeceği düzenlenmiştir. ... ......
Yargıtay’ın aşağıda da yer verilen emsal içtihatlarında, işçilik tazminat ve alacaklarından sorumluluğu açısından alt işveren şirketlerle sözleşme ilişkisi kurulmasının yeterli kabul edildiği, sözleşme ve şartname hükümleri birlikte değerlendirildiğinde alt işveren şirketlerin dava dışı işçi için ödenen işçilik tazminat ve alacakları ile bunların ferilerinden sorumlu olduğu, işçiye ödenen işçilik alacaklarının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yüklenici şirketlerin işverene karşı sorumlu olduğuna karar verilmiş olduğu, belirtilmiştir. Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 15/09/2020 tarihli, 2017/2497 E. ve 2020/2808 K. sayılı ilamında; Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 30/01/2020 tarih, 2019/583 E. ve 2020/562 K. sayılı ilamında; "Dava, taraflar arasında imzalanan hizmet sözleşmesinden kaynaklı rücuen tazminat istemine ilişkindir. Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir....
Dolayısıyla dava dışı işçinin alacaklarından, işvereni olan davalı alt işverenin sorumluluğu teselsül içinde devam etmektedir. Dava dışı işçinin hak kazandığı işçilik alacaklarının hesaplanması ve işçilik alacaklarından asıl işveren ve alt işverenin sorumluluk esaslarının belirlenmesi hususu İş Hukuku kurallarına; Sayın Mahkeme huzurundaki rücu ilişkisinde asıl işveren ile alt işveren arasında sorumluluğun belirlenmesi hususu ise Borçlar Hukuku kurallarına tabidir. Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin mevcut olduğu durumlarda; asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunundan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, alt işverenle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6. maddesinden kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup asıl ve alt işveren,---- sorumludurlar....
Maddesi kapsamında müvekkil---- ---- arasında -----bulunduğu kanaatine varılarak mahkemelerce işçilik alacaklarından--------- ve müteselsilen sorumlu tutulduğunu, dava dışı ------ ------ tarafından yapılan ödeme sonrası ----- firmalara rücu davası açılarak-----ödemenin iadesi talep edildiğini, dava dışı işçinin açmış olduğu tazminat davasının kesinleşmesini müteakip------ yapılan tazminat ödemesinin iadesine yönelik açılan rücu davaları bulunduğunu ancak dava dışı ---------edildiğini, müvekkil kurumun alacaklarının varlığı sebebiyle resen yapılan terkin hukuka aykırı olup ve resen terkinin iptali ile---------- Mahkemesinin ----- Mahkemesi'nin ------ sayılı dosyasında, dava, kesinleşme ve infaz işlemleri ile sınırlı olmak üzere ihyasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap, beyan veya delil sunmamıştır. İNCELEME ve GEREKÇE : Dava;------resen ----- takibi ile sınırlı olarak ihyası istemine ilişkindir. 6102 Sayılı TTK....
Bu çerçevede davalı ile imzalanan sözleşmelerde, işçilik alacaklarından sorumluluğa ilişkin düzenlenmelerin yer almadığı, davalının İş hukuku mevzuatı uyarınca tam sorumlu olduğu dikkate alınmakla ve davalıyla akdedilen sözleşmelerde belirtildiği üzerine işçi alacaklarından alt işverenlerin sorumluluğu kararlaştırıldığından, davacı işçi alacakları çerçevesinde yapmış olduğu ödemeleri ödeme yapılan işçiyi çalıştıran alt işverenlerden, ihbar tazminatından son alt işveren sorumlu olacak şekilde, kıdem tazminatından ise çalıştırdıkları süreye isabet eden pay çerçevesinde ve diğer tazminat kalemleri yönünden ise kendi dönemleri ile sınırlı olarak alt işverenlere yaptığı ödeme tarihinden itibaren faizi ile rücu edebilir....