Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 4 üncü ve 5 inci maddeleri kapsamında işkolu tespitine itiraza ilişkindir. Türk toplu iş hukukundaki normatif düzenlemelerde işkolu kavramı önemli bir yer tutmaktadır. 6356 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesine göre, sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunurlar. İşkolunun belirlenmesi konusunu düzenleyen 6356 sayılı Kanun'un 5 inci maddesine göre, işkolu tespiti T3nca yapılacaktır. T3nca yapılan tespit ile ilgili kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasını müteakip, bu tespite karşı ilgililer, onbeş gün içinde dava açabilir. Belirtilen süre hak düşürücüdür. 6356 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre, işkolları, Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde gösterilmiştir. Maddenin ikinci fıkrasına göre ise, bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 4 üncü ve 5 inci maddeleri kapsamında işkolu tespitine itiraza ilişkindir. Türk toplu iş hukukundaki normatif düzenlemelerde işkolu kavramı önemli bir yer tutmaktadır. 6356 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesine göre, sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunurlar. İşkolunun belirlenmesi konusunu düzenleyen 6356 sayılı Kanun'un 5 inci maddesine göre, işkolu tespiti T3nca yapılacaktır. T3nca yapılan tespit ile ilgili kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasını müteakip, bu tespite karşı ilgililer, onbeş gün içinde dava açabilir. Belirtilen süre hak düşürücüdür. 6356 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre, işkolları, Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde gösterilmiştir. Maddenin ikinci fıkrasına göre ise, bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır....
Dava işkolu tespitine itiraz davası olup tespiti yapılan iş kolunda yer alan sendikaların dava sonucundan etkilenecek olmaları sebebiyle davaya dahil edilmesi gereklidir. Mahkemece, tespit kararından etkilenecek işyerinde örgütlenmiş veya işkolu tespit kararında işyerinin girdiği işkolu olarak gösterilen sendikaların davaya dahil edilerek göstereceği deliller ve karşı deliller toplanıp birlikte bir değerlendirme yapılmalıdır. Somut uyuşmazlıkta, dava işverene, bakanlığa ve dava dilekçesinde belirtilen sendikalara karşı açılmış ise de; mahkemece dava dilekçesinde davalı olarak belirtilen sendikaların tespiti yapılan işkolunda kurulu sendika olup olmadığı ve yine işyerinde örgütlü sendika bulunup bulunmadığı araştırılmadan davanın esasına girerek karar verilmesi hatalı olmuştur....
Hatalı ve kanuna aykırı bu tespiti kabul etmiyoruz. Söz konusu tespitin iptali ile 1383110.034 SGK sicil nolu işyerinin İşkolları Yönetmeliği’ nin 34 XX 978 işkoluna girdiğinin tespitini talep ettiklerini, Aile, T31 Bakanlığı’ nın 14 Şubat 2020 tarih ve 31039 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 2020/30 karar nolu işkolu tespit kararında yer alan 1383110.034 SGK Sicil Nolu işyerinde çalışan işçiler yönünden yaptığı işkolu tespiti usul ve kanuna aykırıdır ve iptalinin gerektiğini, beyan ederek." T31koluna girdiğinin tespitine yönünde karar verilmesini talep etmiştir. Türk Harb-iş Sendikası Cevap Dilekçesinde; ikame edilen davada aleyhlerine olan beyanları kabul etmediklerini, davanın reddini talep ettiklerini söylemiştir. T7 Cevap dilekçesinde; 6356 sayılı sendikalar ve toplu iş sözleşmesi Kanu'nun 5. Maddesi "Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılı." şeklinde olduğunu....
Sendikası vekili dava ve birleşen dava cevap dilekçelerinde; iddiaların Belediye mevzuatı, İşkolu Yönetmeliği, işkolu tespiti ile ilgili olarak Yargıtay kararlarınca belirtilen kriterler gözardı edilerek ileri sürüldüğünü, yasal dayanaktan yoksun olduğu savunarak davaların reddini istemiştir. 3. Davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi Personel AŞ vekili dava ve birleşen dava cevap dilekçelerinde; davaların süresinde açılıp açılmadığının tespiti ile süresinde açılmamış olmaları hâlinde davanın usul yönünden reddinin gerektiğini, itiraza konu işyerlerinin İşkolları Yönetmeliği'ne göre iddia edilen işkoluna girmesinin mümkün olmadığını, ayrıca 4857 sayılı ......
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, 6356 sayılı Kanun'un 4 üncü ve 5 inci maddeleri kapsamında işkolu tespitine itiraz istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1.6356 sayılı Kanun'un 4 ve 5 inci maddesi ile İşkolları Yönetmeliği hükümleri. 2.Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 17.02.2022 tarihli ve 2022/940 Esas, 2022/1969 Karar sayılı kararında işkolu kavramı ile işkolu tespiti konusu şu şekilde açıklanmıştır: "... İşkolu, toplu iş hukukumuzun en önemli kavramlarındandır. 6356 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin birinci fıkrası gereğince, sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunurlar. Bu anlamda toplu iş hukukumuzda işkolu esasına göre sendikalaşma ilkesinin kabul edildiği ve işkolu kavramı ile sendikaların hukuki olarak faaliyet sınırının belirlendiği ifade edilebilir. 6356 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre, işkolları, Kanuna ekli (1) sayılı cetvelde gösterilmiştir....
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre ve özellikle davanın yetki tespitine itiraz davası olmasına göre, karar gerekçesinde davacıya ait işyerinin enerji iş koluna girdiği bu yönde bakanlığın işkolu tespitinin doğru olduğu yönünde açıklama yapılmasının hatalı olduğu, ancak 6356 sayılı Kanun’un 5. maddesinin 2. fıkrasında yer alan “Yeni bir toplu iş sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur....
Bu işler alt işveren bakımından asıl ... kabul edilir ve işkolu buna göre belirlenir.” 4. 6356 sayılı Kanun’un “İşkolunun tespiti” kenar başlıklı 5 ... maddesi ise şöyledir: “(1) Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş ... içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar. (2) ... bir toplu ... sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur....
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle her ne kadar mahkemece dava reddedilmesine rağmen, gerekçede, hastanedeki alt işveren işyerinde çalışan işçilerden, veri kayıt işinde çalışanların sağlık işkolunda faaliyet gösterdiği, temizlik işinde çalışanların genel işler işkolunda faaliyet gösterdiği belirtilerek, alt işveren işyerinin bölünmesi suretiyle işkolu tespiti yapılması hatalı ise de, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 5. maddesi gereğince işyeri esas alınarak yapılması gereken işkolu tespitine ilişkin somut uyuşmazlıkta, alt işverenin işkolu tespitinin asıl işverenden bağımsız olarak yapılmasının gerekmesi nedeniyle, Dr........
Bu işler alt işveren bakımından asıl ... kabul edilir ve işkolu buna göre belirlenir.” 4. 6356 sayılı Kanun’un “İşkolunun tespiti” kenar başlıklı 5 inci maddesi ise şöyledir: “(1) Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar. (2) Yeni bir toplu ... sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur....
