Parça başına veya yapılan iş tutarına göre ücret ödenen işlerde, fazla çalışma süresince işçinin ürettiği parça veya iş tutarının hesaplanmasında zorluk çekilmeyen hallerde, her bir fazla saat içinde yapılan parçayı veya iş tutarını karşılayan ücret esas alınarak fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma ücreti hesaplanır. Bu usulün uygulanmasında zorluk çekilen durumlarda, parça başına veya yapılan iş tutarına ait ödeme döneminde meydana getirilen parça veya iş tutarları, o dönem içinde çalışılmış olan normal ve fazla çalışma saatleri sayısına bölünerek bir saate düşen parça veya iş tutarı bulunur. Bu şekilde bulunan bir saatlik parça veya iş tutarına düşecek bir saatlik normal ücretin yüzde elli fazlası fazla çalışma ücreti, yüzde yirmibeş fazlası ise fazla sürelerle çalışma ücretidir. İşçinin parça başı ücreti içinde zamsız kısmı ödenmiş olmakla, fazla çalışma ücreti sadece yüzde elli zam miktarına göre belirlenmelidir....

İlk derece mahkemesi tarafından davanın reddine karar verilmiş ise de; kararın eksik incelemeye dayandığı, bu itibarla ihaleye ilişkin tüm belgeler getirtilerek kayıt ve defterler üzerinde inceleme yaptırılması, faturaların doğruluğunun ve niteliğinin belirlenmesi, incelemeye konu işin (sektörün) özelliklerine göre asgari işçilik oranı ve işçilik miktarının ihale konusu iş kolunda teknik bilgi sahibi bilirkişilerin katılımıyla iş yerinde keşif yapılarak, kurum tarafından belirlenen fark işçilik miktarının doğru olup olmadığının denetlenmesi ve böylelikle eksiklikler giderilerek karar verilmesi için dosyanın mahkemesine iade edilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....

Gerekirse taraf tanıklarının beyanları yeniden alınarak işyerinde prim ödemesine ilişkin uygulanan esaslar belirlenmeli, davacıya uyuşmazlık konusu dönem dışında yapılan prim ödeme miktarını gösterir belgeler celp edilerek bunların ortalamasına göre davacının uyuşmazlık konusu dönemde hak kazandığı prim alacağı miktarı belirlenmelidir. Belirlenen ücret miktarına bağlı ücret alacağı bulunup bulunmadığı,buna bağlı işçinin haklı fesih koşulunun olup olmadığı, işçilik alacaklarının miktarı tespit edilmelidir. Eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi isabetsizdir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18.06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

A.Ş. hakkında düzenlenen 21.02.2018 tarihli ve 81832282-1168439.042/2.625.136 sayılı 12.630,95 TL prim borcu ve 4.408,13 TL gecikme zammı olmak üzere toplam 17.039,08 TL prim borç tahakkukunun iptaline, müvekkil şirketin 17.039,08 TL prim ödemesinin iade edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. II.CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının, ... Büyükşehir Belediyesi ile yapmış olduğu ihaleye istinaden yüklendiği işin %5 asgari işçilik oranı kapsamında olduğundan bahisle, müvekkili kurum tarafından davalı işyerinde eksik işçilik tespit edilmesi üzerine tahakkuk ettirilen 12.630,95 TL prim ile 4.408,13 TL gecikme zammı olmak üzere 17.039,08 TL borç tahakkukunun iptali ile prim ödemesinin iadesine ilişkin açılan iş bu davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....

Öte yandan, Kuruma, yeterli işçilik bildirilmiş olup olmadığının araştırılmasında dikkate alınacak asgari işçilik oranlarının saptanması amacıyla oluşturulan Asgari İşçilik Tespit Komisyonu tarafından belirlenmiş olan asgari işçilik değerleri, malzeme, işçilik, kar ve işin yürütülmesinde etken diğer unsurların, konuya ilişkin düzenlemeler ışığındaki hesaplamaya dayalı olarak belirli orandaki ifadesi olup; Kurum tarafından uygulanan işçilik oranının ihale konusu işin sıralanan unsurları yönünden uygunluk göstermediğinin ileri sürülmesi olanağı da bulunduğundan, böylesi durumlarda, ihaleye ilişkin tüm belgeler getirtilerek, istihkakı oluşturan kalemler, kar payı, ihale indirimi, işin yapımında kullanılan teknoloji, genel ve yöresel rayiçler ile özellikle ihale konusu işin, asgari işçilik tespitine dayanak alınan verilerden uzaklaşan yönlerini ortaya koymak ve işin yapımında ileri teknoloji kullanılması nedeniyle o iş için Kurumca belirlenen asgari işçilik oranından daha düşük işçilik oranı...

Yapılacak iş; dava konusu otel işletmeciliği işinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Asgari İşçilik Tespit Komisyonunca belirlenen çeşitli iş kollarına ait asgari işçilik oranlarını gösterir tebliğde doğrudan karşılığını belirlemek yoksa benzer işler nedeniyle alınmış karar bulunup bulunmadığı idareden sorularak, böyle bir karar varsa dosya içerisine getirtilmek, dava konusu işle ilgili teknik bilgilere sahip, matematiksel şeklinde hesaplamasını ve işçilik saptamasını bilen ve aralarında eksik işçilik bildirimlerinde uzman hukukçunun da katılımı ile oluşturulacak 3 kişilik bilirkişi heyetinden; dosyadaki tüm veriler dikkate alınıp, otelin kapasitesi, kış aylarındaki doluluk oranı, daha doğrusu her mevsimdeki değişebilecek müşteri sayısıda araştırılıp asgari işçilik oranı ve fark prim tahakkukunun gerekip gerekmediğine ilişkin rapor almak, verilen bu rapor dosya içeriği ile birlikte değerlendirilerek varılacak sonuca göre karar vermektir....

İLK DERECE MAHKEMESİNİN 29.12.2021 TARİHLİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece "Buna göre; davacı şirkete ait 5 işyerinin asgari işçilik prim hesabı yapılmış olup, eksik ödenen asgari işçilik prim miktarları dikkate alındığında davalı Kurum asgari işçilik prim borcu çıkarılmasına ilişkin işlemlerinin usul ve yasaya uygun olduğu" gerekçesiyle "Davanın REDDİNE" karar verilmiştir....

Hükme dayanak kılınan 30.03.2009 tarihli bilirkişi raporunda; tahakkuk tutarına ve bu tutarın takdirine esas alınan işlemlere ilişkin hesaplama ve değerlendirme yapılmamış, sadece, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 38. maddesine göre; işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarı tespitinin müfettişlerce, ancak, “ihale yoluyla” yaptırılan işler ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yaptırılan “özel bina inşaatı” işleri için yapılabileceğini, bu iki hal dışında kalan ve uyuşmazlık konusu olan olayda, asgari işçilik miktarı tespitine ilişkin müfettiş işleminin ve tahakkukun yerinde olmadığı belirtilmiştir....

Yukarıdaki yasal düzenlemeler ışığı altında inceleme konusu dava değerlendirildiğinde; Kurum Asgari İşçilik Tespit Komisyonunca tespit edilen asgari işçilik oranına yönelik itirazın reddi üzerine, söz konusu oranın saptanması kapsamında yargı yoluna başvurulabileceği olanaklı ve mahkemece, yöntemince belirlenen oranın karara bağlanması yerinde ise de, asgari işçilik oranına göre Kuruma bildirilmediği tespit edilen (eksik = fark) asgari işçilik tutarı üzerinden hesaplanması gereken sigorta primi yönünden henüz Kurumca tahakkuk ettirilmiş herhangi bir borç bulunmadığı belirgin olduğundan, şu aşama itibarıyla varsayımlara dayalı prim borcu miktarı belirlenip hüküm altına alınmasında hukuki yarar bulunmamaktadır. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu, davanın aynen kabulü yönünde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....

Bilirkişi raporunda bu işlerin her biri için farklı işçilik oranı uygulanacağından bahisle; her bir işe uygulanacak işçilik oranı belirlendikten sonra işçilik oranlarının ortalaması olan %8,3 oranı hak ediş miktarına uygulanarak eksik işçilik bedeli hesaplanmıştır. Kurum müfettişlerince belirlenen asgari işçilik oranı olan 16-192 sayılı ek Genelgede yer alan iş kollarından Harita,proje-Aplikasyon çalışmalarında uygulanması gereken %14 işçilik oranının işin değişik ve yukarıda belirlenen farklılığı karşısında hakediş miktarına uygulanması mümkün değildir. Ancak her bir işin işçilik oranının ayrı ayrı hak ediş içindeki yeri ve tutarı hesaplandıktan sonra bunlara uygulanacak asgari işçilik tutarlarının toplamının eksik işçilik miktarını oluşturacağı düşünülmeksizin mahkemece ortalama işçilik oranları hak ediş tutarına uygulanarak eksik işçilik bedelini tesbit eden bilirkişi raporunun hükme dayanak tutularak sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur....