İdari Yargıda asıl olan iptal kararlarının geriye yürümesi yani iptal edilen idari işlemin doğduğu andan itibaren yok sayılması esas alınmasına karşın, Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarının geriye yürümemesi asıldır. Bu bakımdan İdari Yargıdaki iptal kararları beyan edici, açıklayıcı nitelikte olduğu halde Türk Anayasa Yargısındaki iptal kararları genelde kurucu (inşai-yenilik doğurucu) niteliktedir. Türk Anayasa sisteminde benimsenen iptal kararının geriye yürümezliği kuralının getiriliş amacı, kazanılmış hakları ve hukuksal güvenliği ortadan kaldırıcı ya da toplumun adalet anlayışını zedeleyici sonuçlar doğurmasından kaygı duyulmasını önlemek, Devlete olan güven duygularını sarsmamak, Devlet yaşamında hukuk kargaşasına neden olmamak, hukuk güvenliğini ve istikrarını sağlamak olarak özetlenebilir. Bu bakımdan iptal kararlarının geriye yürümezliği ilkesi, kabul edilen önemli bir ilkedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi SUÇ : Hakaret HÜKÜM : Mahkumiyet Dosya incelenerek gereği düşünüldü; Anayasa Mahkemesinin 23.07.2009 tarih ve 2006/65-2009/114 Sayılı Kararı ile mahkumiyet hükümlerinde kesinlik sınırını düzenleyen 1412 Sayılı CMUK.nun 305/1.maddesini iptal ettiği ve iptal hükmünün Resmi Gazetede yayımlanmasından itibaren bir yıl sonra yürürlüğe girmesine karar verildiği, iptal kararının 07.10.2009 tarih ve 27369 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanması nedeniyle iptal hükmünün 07.10.2010 tarihinde yürürlüğe girdiği anlaşılmakla sanıklar hakkında 5237 sayılı TCK.nun 125/1-2, 43/1-2, 62 ve 52. maddeleri uyarınca ayrı ayrı hükmolunan 1860 TL adli para cezasının karar tarihi itibariyle kesin nitelikte olmadığı belirlenerek yapılan incelemede; Yapılan duruşmaya toplanan delillere, gerekçeye, hakimin kanaat ve takdirine göre temyiz itirazları yerinde olmadığından reddiyle hükmün ONANMASINA, 30.01.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararını duyurması, iptal edilen yasanın uygulanmasını durdurucu bir tedbir niteliğine bürünmektedir. Karar gerekçelerinin yazımı ve yayımlanmasının uzun süre alması karşısında hiç olmazsa iptal kararının duyurulması, Anayasa'ya aykırı yasa hükmünün uygulanmasını engelleyecektir.....İptal hükmünün Resmi Gazete'de yayımlanmasından 6 ay sonra yürürlüğe girecek olması .......uygun yeni yasa maddesi hazırlanması için verilmiş süre olup, bu süre iptal hükmünün uygulanmasını engellemeyeceğinden idarenin mal, hak ve alacakları haczedilebilir. Öte yandan 6111 sayılı Yasa’nın Geçici 2. maddesinin iptaline ilişkin Anayasa Mahkemesi’nin 01.11.2012 tarihli kararı sadece iptal tarihinden sonra konulan hacizler için değil, Anayasa'nın 153. maddesindeki geriye yürümeme ilkesinin kesinleşmiş yargı kararları için geçerli olması nedeniyle iptal tarihinden önce konulan hacizlerde de uygulanır....
Anayasa'nın açık düzenlemeleri karşısında, Resmi Gazete'de yayım ile yürürlüğe giren Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının, kapsamındaki herkes için bu tarih itibarıyla hüküm ve sonuç doğuracağı, iptal edilen hukuki düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar geriye yürüyerek hak kazandırmayacağı, iptal edilen düzenleme nedeniyle menfaatinin ihlal edildiğini veya hakkının muhtel olduğunu ileri süren kişilerin, ancak iptal kararının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ilgili idarelerden talepte bulunabileceği anlaşılmaktadır....
Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararını duyurması, iptal edilen yasanın uygulanmasını durdurucu bir tedbir niteliğine bürünmektedir. Karar gerekçelerinin yazımı ve yayımlanmasının uzun süre alması karşısında hiç olmazsa iptal kararının duyurulması, Anayasa'ya aykırı yasa hükmünün uygulanmasını engelleyecektir. (Turan Yıldırım Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İd. Huk. Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi-Amme İdaresi Dergisi, cilt:26) İptal hükmünün Resmi Gazete'de yayımlanmasından 6 ay sonra yürürlüğe girecek olması Kanun Koyucuya Anayasa'ya uygun yeni yasa maddesi hazırlanması için verilmiş süre olup, bu süre iptal hükmünün uygulanmasını engellemeyeceğinden idarenin mal, hak ve alacakları haczedilebilir....
ya aykırılığı saptanmış, yasa hükmünü iptal kararı yürürlüğe girmemiş olsa bile uygulamama yetkisini hatta yükümlülüğünü vermektedir. Zira iptal edilen hükmün uygulanması, hak arama hürriyetinin içini boşaltma anlamına gelecek ve Hukuk Devleti ilkesi ihlal edilmiş olacaktır. Nitekim, uyuşmazlık Mahkemesi ve ...'ın iptal kararının yürürlüğe girmemiş olması halinde dahi ........'ya aykırılığı saptanmış yasa hükümlerinin uygulanamayacağına işaret eden kararları vardır. ........ Mahkemesi'nin iptal kararını duyurması, iptal edilen yasanın uygulanmasını durdurucu bir tedbir niteliğine bürünmektedir. Karar gerekçelerinin yazımı ve yayımlanmasının uzun süre alması karşısında hiç olmazsa iptal kararının duyurulması, ........'ya aykırı yasa hükmünün uygulanmasını engelleyecektir. (................) İptal hükmünün ........ Gazete'de yayımlanmasından 6 ay sonra yürürlüğe girecek olması Kanun Koyucuya ........'...
Yargı merciince verilen iptal kararı, idari işlemin tesis edildiği tarihe kadar geriye yürür ve idari işlem iptal kararı ile tesis edildiği tarihten itibaren hükümsüz hale gelir. Bir başka ifadeyle; temyize konu İdare Mahkemesi kararında belirtildiği üzere iptal kararları, iptal edilen işlemin ve ona bağlı işlemlerin ortadan kaldırılarak işlemin tesisinden önceki durumun devamının sağlanmasına yönelik sonuç doğurmaktadır. Ancak, henüz tamalanmamış olan bir hukuki sürecin(somut olay için ...lik sınavı) belli bir aşamasına ilişkin olarak tesis edilmiş işleme yönelik olan iptal kararının; kendiliğinden,hiç bir edimde bulunulmadan devam etmekte olan süreci varsayıma dayalı olarak sonuçlandırmayacağı da açıktır....
edilmiş olup, iptal hükmünün Resmi Gazetede yayımlanmasından başlıyarak 1 yıl sonra yürürlüğe girmesine karar verildiği; bu hukuksal durumun doğal sonucu olarak da bir kanun ya da kanun hükmünde kararnamenin uygulanması nedeniyle dava açmak durumunda kalan ve Anayasanın 153 üncü maddesi uyarınca itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesi'ne başvurulmasını isteme hakkına sahip olan kişilerin olayda olduğu gibi hak veya menfaatlerini ihlal eden kuralın iptal davası veya itiraz yoluyla daha önce yapılan başvuru sonucunda Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmiş olması halinde iptal hükmünün hukuki sonuçlarından yararlanmaları gerekeceğinin açık olduğu; davalı idare tarafından ise, 616 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlük kadrosunun iptal edildiği, bu nedenle davacının bu görevinden alınarak Müsteşarlık Makamında Danışmanlık yapmak üzere atandığı, yazılı ve görsel basında açıklandığı üzere söz konusu Kanun Hükmünde Kararnamenin Anayasa Mahkemesi'nce iptal edildiği...
Dosyadaki kayıtlardan, davacının 24/07/2018 tarihli başvurusuna Kurum tarafından, işyerinin 1997/1 dönemde 2 asıl 2 iptal bordrosu verdiği, 3 asıl 2 iptal bordrosu verilmemesi halinde 1997/1 dönemin değerlendirilemeyeceği,işyeri ile görüşmesi gerektiği bildirilerek cevap verildiği, Kurumun 19/07/2019 tarihli işyeri dönem bordro görüntüleme ekranında 1997/1 dönem için işverence 08/05/1997 tarihinde 1 asıl, 29/05/1997 de 1 asıl 1 iptal bordrosu verildiği ,dönem bordrolarında Kurumun bu nedenle ilgili tüm sigortalıların hizmetini iptal etmiş olduğu, davacının 20/02/1997 - 24/03/1997 tarihleri arasındaki 33 gün hizmetinin de iptal edildiği anlaşılmaktadır....
Nitekim, Uyuşmazlık Mahkemesi ve Danıştay'ın iptal kararının yürürlüğe girmemiş olması halinde dahi Anayasa'ya aykırılığı saptanmış yasa hükümlerinin uygulanamayacağına işaret eden kararları vardır. Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararını duyurması, iptal edilen Yasa'nın uygulanmasını durdurucu bir tedbir niteliğine bürünmektedir. Karar gerekçelerinin yazımı ve yayımlanmasının uzun süre alması karşısında hiç olmazsa iptal kararının duyurulması, Anayasa'ya aykırı yasa hükmünün uygulanmasını engelleyecektir. .... Üniversitesi Hukuk Fakültesi İd. Huk. Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi-Amme İdaresi Dergisi, cilt:26) İptal hükmünün Resmi Gazete'de yayımlanmasından 6 ay sonra yürürlüğe girecek olması Kanun Koyucuya Anayasa'ya uygun yeni yasa maddesi hazırlanması için verilmiş süre olup, bu süre iptal hükmünün uygulanmasını engellemeyecektir....
