"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ DAVA :Davacı, 2821 Sendikalar Kanununun 61. maddesi uyarınca sendika üyelik aidatı alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır....
Maddesi ve MESS Anatüzüğü’nün "Üyelerin Yükümlülükleri" başlıklı 11. maddesinin "D) Mali Yükümlülükleri" başlıklı bendine göre, üyelik aidatını Sendikaya zamanında ödemekle yükümlü olduğunu, MESS aidatı faaliyetleri aylık üyelik aidatı, Grev ve Lokavt Yardım Fonu Yönetmeliği’nin Aylık üyelik başlıklı 2. maddesinde de, üyelerden Sendika gayelerini tahakkuk ettirmek ve faaliyetlerini karşılamak üzere Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar dairesinde üyelik aidatı tahsil edileceği hususuna yer verildiğini, MESS anatüzüğü'nün "Üyelik aidatı" başlıklı geçici maddesi ile aylık üyelik aidatı, üyenin bir takvim ayı içinde hizmet erbabına yapmış olduğu ve vergi dairesine muhtasar beyanname ile beyan ettiği aylık ücret ödemeleri toplamının (18 Ocak 2008’e kadar yürürlükte olan 2004 tarihli Anatüzüğe göre %1) binde altısı olarak düzenlendiğini, ancak Müflis T5 A.Ş., 2007 Nisan ayından itibaren Sendika aidatını, Sendikaya ödemediği, sunulu belgelerin incelenmesinden anlaşılmakta olduğunu, MESS Üyelik...
Maddesi ve MESS Anatüzüğü’nün "Üyelerin Yükümlülükleri" başlıklı 11. maddesinin "D) Mali Yükümlülükleri" başlıklı bendine göre, üyelik aidatını Sendikaya zamanında ödemekle yükümlü olduğunu, MESS aidatı faaliyetleri aylık üyelik aidatı, Grev ve Lokavt Yardım Fonu Yönetmeliği’nin Aylık üyelik başlıklı 2. maddesinde de, üyelerden Sendika gayelerini tahakkuk ettirmek ve faaliyetlerini karşılamak üzere Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar dairesinde üyelik aidatı tahsil edileceği hususuna yer verildiğini, MESS anatüzüğü'nün "Üyelik aidatı" başlıklı geçici maddesi ile aylık üyelik aidatı, üyenin bir takvim ayı içinde hizmet erbabına yapmış olduğu ve vergi dairesine muhtasar beyanname ile beyan ettiği aylık ücret ödemeleri toplamının (18 Ocak 2008’e kadar yürürlükte olan 2004 tarihli Anatüzüğe göre %1) binde altısı olarak düzenlendiğini, ancak ......
Kurulu'nun sözleşmenin yürürlük tarihini 01.09.2015- 31.03.2018 arası olarak belirlediğini, Toplu iş sözleşmesinin Madde 9 "Sendika Aidatları" başlık maddesindeki; “İşveren bu toplu iş sözleşmesinde taraf olan sendikanın yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, Sendika ana tüzüğü uyarınca üyelik aidatı ile 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden keserek bir ay içinde sendikanın bildireceği banka hesabına yatırmak ve kesinti listesini sendikaya göndermekle yükümlüdür....
Zira sendika üyelik aidatı alacağı, davalı iş yerinde çalışan sendika üyesi işçilerin her birinin bir aylık maaşlarından her ay için birer günlük çıplak yevmiyeleridir. Bu yevmiyeler davacı sendika tarafından bilinebilmektedir. Sendikalı işçi sayısı da davacı sendika tarafından bilinmektedir. Yine her bir çalışan sendika üyesi işçinin hangi tarihte üye olduğu ve istifa varsa hangi tarihte istifa ettiği de davacı sendika tarafından bilinmektedir. Yine sendikalı olan veya olmayanların sayısını, sendika üye aidatı veya dayanışma aidatı ödeyenlerin sayısını, sendika üyesi olan ve toplu iş sözleşmesinden yararlanan işçilerin ücretlerini, maaşlardan kesilmesi gereken aidatın miktarını, sendika üyesi işçilerin hangi tarihten itibaren üye olduklarını, TİS gereği uygulanacak zamların tarih ve oranlarını ve zamlı maaş miktarlarını, davalı Belediyenin ödemesi gereken sendika üyelik aidatı alacaklarının hangi aylara ilişkin olduğunu da bilebilmektedir. Yine Yargıtay 9....
Aynı maddenin ikinci fıkrasına göre ise “Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenilen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır.” Belirtilen kanuni düzenlemelere göre, bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için yetki belgesi alan işçi sendikasının, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini ve sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatının kesilmesini ve sendikaya ödenmesini istemesi gerekir....
Kanunu'nun 23. maddesinde, “Faaliyeti durdurulmayan sendika ve konfederasyonlara üyelerince ödenecek aidatın miktarı tüzüklerinde belirtilir. İşçi sendikasına işçinin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutarı, bir günlük çıplak ücretini geçemez. İşveren sendikasına işverenin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutarı, işyerinde işçilere ödediği bir günlük çıplak ücretleri toplamını geçemez. Sendika tüzüklerine, üyelik aidatı dışında, üyelerden başka bir aidat alınacağına ilişkin hükümler konamaz.” hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanun'un 61. maddesinde, “İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasının, toplu iş sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki belgesi alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu İş Sözleşmesi,... ve......
Davanın esası bakımından ise dava sendika üyelik/dayanışma aidatının tahsiline ilişkindir. İstek ve hüküm altına alınan sendika üyelik aidat alacağı 2008 Mart-2012 Aralık ayları arasındaki döneme ilişkin olduğundan davanın yasal dayanağı 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 23. ve 6356 sayılı Yasanın 18.maddesidir. 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 23. maddesinde, “Faaliyeti durdurulmayan sendika ve konfederasyonlara üyelerince ödenecek aidatın miktarı tüzüklerinde belirtilir. İşçi sendikasına işçinin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutarı, bir günlük çıplak ücretini geçemez. İşveren sendikasına işverenin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutarı işyerinde işçilere ödediği bir günlük çıplak ücretleri toplamını geçemez. Sendika tüzüklerine, üyelik aidatı dışında üyelerden başka bir aidat alınacağına ilişkin hükümler konamaz.” hükmüne yer verilmiştir....
Uyuşmazlık konusu takibin dayanağı olan ve Yüksek Hakem Kurulu Kararı ile bağıtlanan Toplu İş Sözleşmesi’nin “Sendika Aidatları” başlıklı 12 nci maddesinde de, yukarıda zikredilen Kanun’un 18 inci maddesine uygun düzenleme yapıldıktan sonra, “Farkların Ödenmesi” başlıklı geçici 1 inci maddesinde de, “Toplu İş Sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarih ile işyerine tebliğ edildiği aya kadar geçen süre için ödenecek farkların tutarı, iş bu Kararın işyerine tebliğ tarihinden itibaren 2 (iki) ay içinde 2(iki) eşit taksitle ödenir.” yönünde düzenleme yapılmıştır. Ayrıca bilindiği üzere sendika üyelik aidatı, sendika üyesinin ücretinden kesilen bir tutar olup, bu tutar işverenin borcu değildir. Dolayısıyla sendika aidatı, sendika üyesi işçinin borcu olduğundan, yasal düzenlemeler ile işverenin yükümlülüğü de bu aidatın ücretten kesilerek Sendikaya ödenmesi ile ilgili işlemleri yapmak ile sınırlı tutulmuştur....
İstek ve hüküm altına alınan sendika üyelik aidat alacağı 2008 Mayıs-2010 Aralık ayları arasındaki döneme ilişkin olduğundan davanın yasal dayanağı 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 23.maddesidir. 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 23. maddesinde, “Faaliyeti durdurulmayan sendika ve konfederasyonlara üyelerince ödenecek aidatın miktarı tüzüklerinde belirtilir. İşçi sendikasına işçinin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutarı, bir günlük çıplak ücretini geçemez. İşveren sendikasına işverenin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutarı işyerinde işçilere ödediği bir günlük çıplak ücretleri toplamını geçemez. Sendika tüzüklerine, üyelik aidatı dışında üyelerden başka bir aidat alınacağına ilişkin hükümler konamaz.” hükmüne yer verilmiştir....
