Somut olayda mahkemece; her ne kadar anılan gerekçeler ile davanın reddine karar verilmişse de; davacı vekili kendisine verilen iki haftalık kesin süre içerisinde davanın Kurum işleminin iptali olarak devam etmesini ve hizmet tespiti davasının tefrik edilmesini istediklerinin bildirmiştir. Davacının iptal edilen hizmetlerinin tespitine ilişkin istemi ise davanın temelini oluşturmaktadır ki söz konusu hizmetin fiili çalışmaya dayandığı ispat edildiğinde Kurum işleminin de iptali gerekecektir. 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/9. maddeleri hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği gereği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir....
HD, 09.02.2021 tarih, 2019/2069 esas, 2021/206 karar) Diğer taraftan dava konusu uyuşmazlığın kurum işleminin iptali ve davacının dava konusu borçtan borçlu olmadığının tespitine ilişkin olduğu, davacı vekili tarafından sunulan 27.02.2019 tarihli dilekçe ile dava konusu ıslah edilerek davacının maaşından 2017 Mayıs ayından bu yana yapılan kesintiler nazara alınarak davanın menfi tespit ve kısmi istirdat davası olarak ıslah edildiği, Mahkeme tarafından da istirdat talebine ilişkin " 24.03.2017 tarihi itibariyle davacıdan tahsil edilen 56.474,91 TL' nin davacıya geri verilmesi gerektiği" yönünden hüküm kurulmuş ise de bu miktarın neye göre hesaplandığı dosyadan anlaşılamadığı gibi Mahkeme gerekçesinde de istirdata ilişkin kurulan hüküm gerekçelendirilmemiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 14/03/2023 NUMARASI : 2022/357 2023/82 DAVA KONUSU : Kurum İşleminin İptali KARAR : Taraflar arasındaki kurum işleminin iptali davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, itirazın iptali ve takibin devamı istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar vermiştir. Hükmün, davacı Kurum Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Davacı, .... için işe giriş bildirgelerinin ve pirim belgelerinin düzenlenmesini talep eden Kurum işleminin ve pirim borcunun iptaline karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. K A R A R Dava; Ayşe Akdeniz için 17.05.2003 – 19.01.2004,... için 01.04.2003 – 01.05.2003 tarihleri arası için işe giriş bildirgelerinin ve prim belgelerinin düzenlenmesini talep eden 050527 sayılı Kurum işleminin ve prim borcunun iptali istemine ilişkindir....
Dava, Kurumca resen tahakkuk ettirilen fark işçilik ve prim borcunun iptali ile kuruma karşı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Eldeki davada, davacı şirketin talebinin kurumca tahkkuk ettirilen fark işçilik ve prim borcuna dayanak olan işlemin iptaline yönelmesi ve aslen istirdat isteminin bulunmadığı dikkate alındığında, mahkemece davalı Kurum aleyhine, öngörülen maktu vekâlet ücretine hükmedilmesi gereğinin gözetilmemiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
Servis Tur.İnş...Ltd.Şti hakkında tesis edildiği, ancak dayanağı olan öğrenci servis aracı özel izin belgesinde taşıt sahibi olarak ...’nın gösterildiği ve araç plakası olarak davacı adına kayıtlı ... plakalı aracın gösterildiği, davacı vekilince 26.04.2019 tarihli dilekçe ile ...’nın şirket yetkilisi olduğu, ancak davacı olmadığı, davanın şirket tarafından açıldığı yönünde açıklama yapıldığı, oysa karar başlığında şirketin davacı olarak gösterilmediği gibi, gerekçede de Kurum işleminin şirket yönünden irdelenmediği anlaşılmaktadır. İptali istenen Kurum işleminin ... Servis Tur. Taşımacılık İnşaat Gıda Temizlik Turizm Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında tesis edilmiş olduğu, ancak, kurum işleminin hem ... hem de ... Servis Tur.İnş...Ltd.Şti. yönünden tespitler içerdiği ve vekile şirket ile ......
Taraflar arasındaki kurum işleminin iptali-itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiştir. Kararın davalı-karşı davada davacı kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir....
SAVUNMANIN ÖZETİ Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın zamanaşımı ve hak düşürücü süre de olduğunu, kurum işleminin hukuka uygun olduğunu beyanla, davanın reddini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesince; "Davanın KABULÜ İLE; 1- Kırşehir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'nün 04/09/2020 tarihli kurum işleminin İPTALİ İLE; bu işlem nedeniyle davacının davalı kuruma borçlu olmadığının TESPİTİNE, 2- Davalı kurum tarafından yapılan kesintilerin yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin TESPİTİNE," karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; 1- Davanın reddine karar verilmesi gerektiği, 2- Davanın zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerinin geçtiği, 3- Mahkemece eksik ve yetersiz inceleme ile hüküm kurulduğu, Gerekçeleri ve resen tespit edilecek gerekçelerle kararın kaldırılmasına ve talep doğrultusunda davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
Mahkemece: “Davacı vekilinin açmış olduğu davanın KABULÜNE, -Davalı kurumun 26.11.2009 tarih 684622 sayılı İŞLEMİNİN İPTALİ ile davacıya dul aylığının 23.06.2009 tarihi itibari ile YENİDEN BAĞLANMASINA, -23.06.2009 tarihinden itibaren kesilen aylıklarının dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı kurum tarafından davacıya ÖDENMESİ GEREKTİĞİNİN TESPİTİNE, -Davacının 01.10.2008-23.06.2009 tarihleri arasında yapılan ödemelerden dolayı davalıya BORCU OLMADIĞININ TESPİTİNE,” karar verilmiş ve bu karar süresinde davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmiştir. Davacının ölüm aylığı bağlanmasına ilişkin yasal koşullar bulunduğundan, davacıya bağlanan ölüm aylığını iptal ederek yersiz ödemelerin iadesini talep eden Kurum işleminin iptali yerindedir. Aynı nedenle davacının borçlu olmadığının tespiti de doğrudur. Ancak birikmiş aylıkların dava tarihinden tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle tahsiline ilişkin karar hatalı olmuştur....
