Dava, ilamlı icraya dayalı icra takip dosyasında haczedilmezlik şikayeti ve kararı üzerine söz konusu ödemelerin iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, davalılar tarafından, murisleri ...’ın davacı belediyeye ait iş makinesinden kaynaklanan ölümü nedeni ile ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/119 esas sayılı dosyası ile maddi ve manevi tazminat davası açıldığını, mahkemece verilen davanın kısmen kabulüne dair karar üzerine davacı aleyhine ilamlı icra takibi başlatıldığını ve davacıya İller Bankası tarafından gönderilen paraların bulunduğu hesaba haciz konulduğunu, bu nedenle haczedilmezlik şikayetinde bulunulduğunu, yapılan yargılama sonunda davanın kabul edildiğini ve onama üzerine kesinleştiğini belirterek, 12.443,23TL’nin faiziyle tahsilini talep etmiştir. Davalılar vekilince, davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
(M) KARŞI OY YAZISI Davacı tarafından açılan dava İcra Hukuk Mahkemesi’nin görevine giren haczedilmezlik şikayeti olmayıp haczi caiz olmayan emekli maaşının haczedilmesi ve alacaklı tarafından tahsil edilmesine dayalı sebepsiz zenginleşmeye hükümlerine göre açılmış bir alacak davasıdır. Davacı daha önce haczedilmezlik şikayetinde bulunarak İcra Hukuk Mahkemesi kararıyla emekli maaşı haczini kaldırtmıştır. Bu dava, emekli maaşı haczinin iptalinden önce yapılan tahsilatın geri alınmasını amaçlamaktadır. Bu itibarla mahkeme görevli olup işin esasının incelenmesi gerekirken yazılı şekilde görev bozması yapılmasını doğru bulmadığımdan saygıdeğer çoğunluğun kararına muhalifim.20.02.2019...
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; İİK 82/12. maddesine dayalı meskeniyet şikayetinin haczedilmezlik şikayeti olduğunu borçlu hakkında başlattıkları takibin ipoteğin para çevrilmesi yoluyla takip olduğunu bu nedele bu takip yolunda haciz aşaması olmadığından şikayetin reddini savunmuştur. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece yapılan yargılama sonunda;" Erzurum 3. İcra Müdürlüğü'nün 2019/8033 Esas sayılı takip dosyası celp edilmiştir. Dosyanın incelenmesinden ; alacaklı Türkiye Halkbankası A.Ş. tarafından borçlu T1 aleyhine Ipotegin paraya çevrilmesi yolu ile ilamli icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır. İİK. nun 82/12. maddesine dayalı olarak yapılacak meskeniyet iddiası, haczedilmezlik şikayetidir....
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; İİK 82/12. maddesine dayalı meskeniyet şikayetinin haczedilmezlik şikayeti olduğunu borçlu hakkında başlattıkları takibin ipoteğin para çevrilmesi yoluyla takip olduğunu bu nedele bu takip yolunda haciz aşaması olmadığından şikayetin reddini savunmuştur. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece yapılan yargılama sonunda;" Erzurum 3. İcra Müdürlüğü'nün 2019/8033 Esas sayılı takip dosyası celp edilmiştir. Dosyanın incelenmesinden ; alacaklı Türkiye Halkbankası A.Ş. tarafından borçlu T1 aleyhine Ipotegin paraya çevrilmesi yolu ile ilamli icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır. İİK. nun 82/12. maddesine dayalı olarak yapılacak meskeniyet iddiası, haczedilmezlik şikayetidir....
İcra Hukuk Mahkemesi'nin 26.06.2015 tarih ve 2015/44 E.-2015/63 K. sayılı dosyasında, şikayetçi, muris .... olup muris hakkında yapılan takipte murisin haczedilmezlik şikayeti hakkında verilen karar, takibin mirasçılara yöneltilmesinden sonra mirasçıların kendi adlarına yapacakları haczedilmezlik şikayeti yönünden kesin hüküm teşkil etmez. Tarafları aynı olmayan.... İcra Hukuk Mahkemesi'nin 26.06.2015 tarih ve 2015/44 E.-2015/63 K. sayılı kararı eldeki meskeniyet şikayeti yönünden HMK'nun 303. maddesi anlamında kesin hüküm niteliğini taşımaz. O halde mahkemece, borçlu mirasçıların meskeniyet şikayetinin esası incelenerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeye dayalı olarak kesin hüküm nedeniyle istemin reddedilmesi isabetsizdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu mirasçısı ...tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Şikayetçi borçlu ...’in icra mahkemesinde başvurusunda; meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinde bulunduğu, İlk Derece Mahkemesi’nce şikayetin kabulü ile taşınmazın 135.000,00 TL’den aşağı olmamak üzere satılmasına karar verildiği, kararın borçlunun mirasçısı ...tarafından temyiz edildiği görülmektedir. İİK'nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi gereğince; borçlunun “haline münasip” evi haczedilemez. Bu maddeye dayalı haczedilmezlik şikayetinde bulunma hakkı borçlunun şahsına sıkı sıkıya bağlıdır....
Başvuru bu hali ile İİK.nun 82/4. maddesine dayalı haczedilmezlik şikayeti olup, bu madde uyarınca "borçlu çiftçi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan arazi ve çift hayvanları ve nakil vasıtaları ve diğer eklenti ve ziraat aletleri" haczedilemez. İcra ve İflas Kanunu'nun ve takip hukuku ilkelerine göre asılolan alacaklının alacağına kavuşmasını sağlamak olduğundan. kuralolarak borçluların tüm mallarının haczi mümkündür. Bir malın haczedilememesi için yasal düzenlemenin bulunması zorunludur. Haczedilmezlik istisnai bir durum olduğundan, bu yöndeki düzenlemelerin de dar yorumlanması gerekir....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, usulsüz tebligat şikayeti ve İİK'nın 82/1- 4. maddesine dayalı haczedilmezlik şikayetine ilişkindir. İİK'nın 82/1- 4. maddesine dayalı haczedilmezlik şikayeti, aynı Kanunun 16/1. maddesine göre 7 günlük süreye tâbidir ve bu süre öğrenme tarihinden başlar. Tebligat Kanunu'nun 21/1. ve Tebligat Yönetmeliği'nin 30/1. maddesi hükümleri uyarınca yapılacak tebliğ işleminde muhatap adreste bulunmaz ise, adreste bulunmama nedeni araştırılarak komşu, kapıcı, yönetici beyanının alınması, beyanda bulunan kişinin mutlaka adı ve soyadı ile sıfatının (komşu, kapıcı, yönetici) tebligat parçasına yazılması gerekir. Aksi halde yapılan tebliğ işlemi geçersiz olur. Somut olayda davacıya hacze ilişkin 103 davetiyesi 24/06/2021 tarihinde TK'nın 21/1 maddesine göre tebliğ edilmiş olup tebligatta davacının geçici olarak işe gittiği en yakın komşu/kapıcı/yönetici Hasan Akdağ'dan öğrenilmiş ve yine aynı komşuya haber bırakılmış olup adı geçen komşu imzadan imtina etmiştir....
O halde; İİK'nın 82/1- 4. maddesine dayalı haczedilmezlik (maişet) şikayeti bakımından açıklandığı şekilde, söz konusu ipotek şerhinin Aydın İli, Efeler İlçesi, İmamköy Mah., 771 parsel sayılı taşınmaza ilişkin haczedilmezlik şikayetine engel teşkil etmediğinin belirlenmesi halinde, İİK'nın 82/1- 4. maddesine dayalı haczedilmezlik şikayetine konu edilen her iki taşınmaz bakımından, aksi takdirde yalnızca Aydın İli, Efeler İlçesi, Kenger Mah., 76 parsel sayılı taşınmaz bakımından, davacının haciz anında kanunen bakmakla yükümlü olduğu kişilerin malvarlığının bulunup bulunmadığı, geçimlerini nasıl temin ettikleri belirlendikten ve belirtilen eksiklikler giderildikten sonra, gerekirse yeni bir bilirkişi kurulundan açıklanan şekilde davacı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin elde ettiği gelirleri mevcut ise, bunlar da hesaba katılmak suretiyle, davacının aylık ve yıllık net geliri, haczedilemeyeceği ileri sürülen taşınmazlara davacının ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini karşılamak...
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, İİK'nın 82/1. maddesine dayalı haczedilmezlik şikayetine ilişkindir. İİK'nın 82/1. maddesine dayalı haczedilmezlik şikayeti, aynı Kanunun 16/1. maddesine göre 7 günlük süreye tâbidir. Bu süre haciz işleminin öğrenilmesinden itibaren başlar. Bu tarihin aksi ancak yazılı belge ile ispatlanabilir. Somut olayda, davacı borçluya 103 davetiyesinin 31/08/2020 tarihinde tebliğ edildiği, dava dilekçesinde bu tebligatın usulsüzlüğünün iddia edilmediği, HMK'nın 357. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen bu hususun istinaf aşamasında değerlendirilmesine olanak bulunmadığı, davanın 103 davetiyesi tebliğ tarihine göre süresinde açılmadığı anlaşılmakla ilk derece mahkemesi kararında isabetsizlik bulunmamaktadır....
