Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; Adıyaman ilinde her yıl sayısı beş binleri geçen kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davalarının açıldığını, yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmesi halinde davacı lehine belli bir tazminata, davalı kurum lehine de irtifak hakkı tesciline karar verildiğini, irtifak hakkının tapuya tescil edilebilmesi için kararın kesinleşmesi ve tescil tarihinde ilamda adı geçen davacının malik olması gerektiğini, dilekçelerinde verdikleri örneklerden anlaşılacağı üzere dava açan maliklerin yargılama aşamasında ve hatta karar kesinleştikten sonra mülkiyet devri gerçekleştirebildiklerini, bu halde irtifakın tescilinin mümkün olmadığı gibi kurumun ilamla kendisine yüklenen bedeli ödemesine rağmen bu bedel karşılığı hak kazandığı irtifak hakkının tescil edilemediğini, kamulaştırmasız el atma dosyalarında davalıdır şerhi taleplerinin mahkemeler tarafından kabul edilmediğini, kararlarda kesinleşmiş mahkeme kararlarının fen bilirkişisi raporu...

Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; Adıyaman ilinde her yıl sayısı beş binleri geçen kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davalarının açıldığını, yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmesi halinde davacı lehine belli bir tazminata, davalı kurum lehine de irtifak hakkı tesciline karar verildiğini, irtifak hakkının tapuya tescil edilebilmesi için kararın kesinleşmesi ve tescil tarihinde ilamda adı geçen davacının malik olması gerektiğini, dilekçelerinde verdikleri örneklerden anlaşılacağı üzere dava açan maliklerin yargılama aşamasında ve hatta karar kesinleştikten sonra mülkiyet devri gerçekleştirebildiklerini, bu halde irtifakın tescilinin mümkün olmadığı gibi kurumun ilamla kendisine yüklenen bedeli ödemesine rağmen bu bedel karşılığı hak kazandığı irtifak hakkının tescil edilemediğini, kamulaştırmasız el atma dosyalarında davalıdır şerhi taleplerinin mahkemeler tarafından kabul edilmediğini, kararlarda kesinleşmiş mahkeme kararlarının fen bilirkişisi raporu ile...

Mülkiyet hakkının sağladığı bazı yetkilerin kullanılmasına imkan veren irtifak hakkının çeşitlerinden olan intifa hakkı ile üst hakkının hüküm ve sonuçları birbirinden farklı olup, intifa hakkı ile üzerinde tesis edilen taşınmazdan tam bir yararlanma yetkisi elde edilmekte iken üst hakkı ile sadece inşaat yapmak veya mevcut bir yapıyı muhafaza etmek yetkisi elde edilmektedir. Dolayısıyla üst hakkı (inşaat hakkı) ile intifa hakkının sağladığı tüm yetkilerin kullanılması mümkün değildir. Yukarıda anılan Emlak Vergisi Kanununda arazinin irtifak hakkı sahibinin değil, irtifak hakkının bir çeşiti olan, mülkiyet hakkına en yakın yetkileri sağlayan intifa hakkı sahibinin vergi mükellefi olduğu belirtildiğinden, emlak vergisine konu arsalar üzerinde Medeni Kanunun 751. maddesine istinaden inşaat hakkına sahip olan davacı vakfın emlak vergisi mükellefi olduğunun kabulü mümkün değildir. Bu durumda Mahkemece, ......

Taşınmazın niteliğine göre Kamulaştırma Yasasının 11. maddesinin ikinci fıkrası hükmü gereğince taşınmazın tamamının bir bütün olarak değeri tespit edildikten sonra aynı maddenin son fıkrası uyarınca irtifak kurulması nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğünün oran ve tutarının gerekçeleri ile belirtilmesi gerekir. İrtifak kurulması nedeniyle taşınmazda meydana gelecek değer düşüklüğü, taşınmazın cinsi, niteliği, kullanım şekli, üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. etkilenip etkilenmediği, irtifak hakkının niteliği, (boru hattı, enerji nakil hattı vs.) taşınmazda kapladığı alan ve yeri, mesafesi ve istikameti dikkate alınarak belirlenir. Taşınmazdan geçen enerji nakil hattının geçtiği yer, binaya mesafesi, binanın enerji nakil hattından etkilenip etkilenmeyeceği ve ne şekilde etkilendiği bilirkişi kurulundan alınacak denetime elverişli rapor ile tespit edilmelidir....

Yargıtay 5.HD'nin emsal niteliğindeki 2009/11639- 2009/12182 E-K, 2010/12314- 2010/19634 E-K, 2010/6215- 12195 E-K sayılı kararlarındaki belirlemeler gözönüne alındığında taşınmazdan kamulaştırma yapılmaksızın geçirilen enerji nakil hattı nedeniyle davalı idare lehine irtifak hakkı tesis edilmesi halinde, tesis edilen irtifak hakkının tapuya tescil edilmesi yerine, Kamulaştırma Kanununun 31/b maddesi uyarınca satılamaz şerhinin konulması maddenin düzenleme amacına uygun düşmemektedir. Dava konusu taşınmazla ilgili Adıyaman 2.AHM'nin 2020/26 esas sayılı kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasının kabulüne karar verilmiş olup, kararın kesinleşmesi sonrasında tesis edilen irtifak hakkı tapuya tescil edileceği halde, davalı idare tarafından karar tarihinden sonra tapuda 31/b şerhi tesis ettirilmesinin yasal dayanağı bulunmayıp, bu işlem davacının mülkiyet hakkının engellenmesi mahiyetindedir....

Eğitim Vakfı lehine eğitim amaçlı irtifak(üst) hakkı kurulan taşınmazın, davacı şirketçe okul olarak işletildiğinden bahisle re'sen tarhedilen 2014 ila 2019 yıllarına ilişkin emlak(bina) vergisi ile kesilen vergi ziyaı cezalarının, davacı tarafça üst hakkı sahibinin kendileri olmadığı, üst hakkı sahibi vakıfla ayrı tüzel kişiliğe sahip oldukları iddialarıyla kaldırılması istemine ilişkindir....

kullanım hakkı BOTAŞ'a ait olmak üzere maliye hazinesi adına tesciline, 162 ada 7 parsel numaralı taşınmazın Fen Bilirkişisi Haşim Kerimoğlu 27/05/2019 tarihli raporunda ve rapora ekli krokisinde (G) harfiyle gösterilen 82,67 m² lik kısmı üzerine 1 yıllık Geçici İrtifak Hakkının BOTAŞ lehine TESİSİNE, (IR) ile gösterilen 170,23 m² lik kısmı üzerinde ağaç dikilmemesi, bina ve benzeri sabit tesis yapılmaması koşuluyla daimi irtifak hakkı tesisi ile daimi irtifak hakkının kullanım hakkı BOTAŞ'a ait olmak üzere maliye hazinesi adına tesciline, 161 ada 11 parsel numaralı taşınmazın kamulaştırma bedelinin 1 yıllık geçici irtifak hakkı ve daimi irtifak hakkı için toplam 42,608,90 TL olarak TESPİTİNE; bu bedelden acele el koyma dosyasında bloke edilen 54.564,54 TL nin mahsubu ile 11.955,64 TL’nin, 161 ada 12 parsel numaralı taşınmazın kamulaştırma bedelinin 1 yıllık geçici irtifak hakkı ve daimi irtifak hakkı için toplam 1,900,95 TL olarak TESPİTİNE ; bu bedelden acele el koyma...

ın taşınmaz üzerinden nakil hattı geçirmesi irtifak hakkının kullanılması niteliğindedir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 4. maddesinde "Taşınmaz malın mülkiyetinin kamulaştırılması yerine amaç için yeterli olduğu takdirde taşınmaz malın belirli kesimi, yüksekliği, derinliği veya kaynak üzerinde kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulabilir" denilmiştir. Anılan maddede kamulaştırma amacının gerçekleştirilmesi için yeterli olduğu takdirde taşınmaz malın mülkiyetinin kamulaştırılması yerine, kamulaştırma yoluyla irtifak hakkının kurulması öngörülmüştür. İrtifak hakkının kurulması halinde taşınmazın mülkiyeti sahibinde kalmakta, irtifak hakkı ile sınırlı olarak mülkiyet hakkı, kullanma ve yararlanma devam etmektedir. Taşınmazın mülkiyeti irtifak hakkının kurulması sebebiyle kalkmadığı ve zeminde direk yeri nedeniyle mülkiyet kamulaştırması bulunduğu için davacının / mal sahibinin tescil hakkı bulunmaktadır....

Bu nedenle, ilgili projenin krokileri getirtilip zemine uygulanarak, proje nedeniyle tesis edilmesi gereken irtifak hakkının geçici mi, daimi mi olacağı, geçici irtifak hakkı kurulması yeterli ise; kaç yıl için tesis edileceği; irtifak hakkının taşınmazın ne kadarlık bölümünde tesis edilmesi gerektiği belirlenip, fen bilirkişisi krokili raporu ile de tespit ettirilerek sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi, b) Taşınmazda geçici irtifak hakkı tesis edilmesi yeterli ise, irtifak hakkı tesis edilecek taşınmazın ve çevre taşınmazların kullanım durumunlarına göre bilirkişi kurulunca belirlenecek geçici irtifak bedeline hükmedilmesi; daimi irtifak hakkı tesis edilmesi gerekiyorsa, dava konusu taşınmaz ve üzerindeki binaların tüm değeri tesbit edildikten sonra, irtifak hakkı nedeniyle taşınmazın tamamında meydana gelecek değer düşüklüğü oranı belirlenerek, bu orana göre irtifak hakkı karşılığına hükmedilmesi gerekirken, eksik inceleme ile bilirkişi...

Serbest Bölge Müdürlüğü’nce verilen cevapta; üst yapı üzerine, mülkiyetin Hazineye ait olması nedeni ile haciz konulamayacağı belirtildiğinden, bu defa üst yapı hakkı ile birlikte üst yapı kullanım hakkının devir hakkı bedeline de haciz uygulandığı görülmektedir. Yukarıda yer verilen yasal düzenlemelere göre, her ne kadar faaliyetin sonunda, üst yapı hakkına ilişkin ruhsat Hazine’ye intikal edeceğinden haczi mümkün değil ise de, söz konusu hakkın, ekonomik değer karşılığı devrinin, yönetmelik kapsamında mümkün olması nedeniyle devir hakkının haczinin de mümkün olacağı anlaşılmaktadır....