alım hakkından yararlanmasının hakkaniyete uygun olmadığını, paylı taşınmazda aktif husumet ehliyeti olmayan davacı adına tescile karar verilmesinin hatalı olduğunu, satıştan bu yana bir yıldan fazla zaman geçtiğini, bir an için ön alım hakkı kullanımının söz konusu olsa dahi yapılacak keşifle taşınmazın bugünkü değeri belirlenerek ön alım bedelinin tespit edilmesi gerektiğini, taşınmaz için belirlenen ön alım bedeli taşınmazın gerçek satış değerini yansıtmayacak kadar düşük olduğunu, mahkemece hüküm olunan vekalet ücreti ile yargılama gideri miktarlarının da doğru olmadığını, bu nedenle mahkeme kararının müvekkili lehine kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, Dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucunda, oybirliği ile KESİN olarak karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 14/10/2014 gününde verilen dilekçe ile ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davacılar ... ve ... yönünden bozma ilamı öncesi verilen karar kesinleştiğinden bu davacılar yönünden yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına, davacı ......
Mahkemece her ne kadar davacıya ön alım bedelini yatırmak için kesin süre verilmiş ise de, ön alım bedelinin en geç ön inceleme duruşmasında mahkeme veznesine yatırılması gerekmekte olup ön inceleme duruşması ile bedelin yatırıldığı tarihin farklı olması sebebiyle mahkemece bu hususta bilirkişi raporu alınarak bilirkişi raporu ile ön inceleme duruşması arasındaki ön alım bedelinin nemalarının da satış bedeline ilave edilerek davacıdan istenilmesine ilişkin kesin süre verilip tüm bunlardan sonra davanın reddine karar verilmesi gerektiği görülmüştür....
Yukarıda da belirtildiği gibi MK.nun 733 maddesinde ön alım hakkında feragatin resmi şekilde yapılması ve tapu küğüne şerh verilmesi gerekir. Belirli bir satışta ön alım hakkını kullanmaktan vazgeçme yazılı şekle tabi iken somut olayımızda ön alım hakkından vazgeçilmesine ilişkin yazılı bir sözleşmenin varlığı iddia olunmamıştır. Her ne kadar dava konusu taşınmazın taksim edildiği iddia olunmuş ise de dinlenen mahalli bilirkişi ve tanıkbeyanlarının bu durumu destekler beyanının bulunmadığı görülmüştür....
birlikte üçüncü kişilere tarımsal arazinin birden fazla sınırdaş maliki bulunması durumunda tarımsal bütünlük arz eden arazi maliki lehine ön alım hakkına hükmedileceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
Maddesini esas alarak karar verdiğini, Oysa ki, uygulanması gereken kanun özel kanun niteliğiyle 5403 sayılı kanun olması gerektiğini, yerel mahkeme hakkaniyete uygun karar vermediğini, davacıların davalarında haklı olduğunu düşünsek bile, satış akdi ile dava tarihi arasında kanunun ve yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre, uzunca bir süre geçtiğini, satış akdi ile dava tarihi arasında 2 yıla yakın bir süre geçtiğini, gerçeği yansıtmayan tapu sicilindeki satış bedelinin, ön alım bedeli olarak kabul edilmesi, ön alım hakkının kullanıldığı tarih ile satış günü arasında geçen sürede gayrimenkulün değerinde enflasyon ve diğer objektif nedenlerle meydana gelen artışların gözetilmemesi, hukukun amacı olan adaletin somutlaşmasını önlediği ve çıkar dengesini bozduğu kabul edilmekte ve ön alım hakkı sahibinin sebepsiz zenginleşmesine, davalının fakirleşmesine sebep olduğunu, yerleşik içtihatlara göre, satış tarihi ile dava tarihi arasında 1 yılı aşan bir zaman geçmişse, ön alım hakkı sahibi davacının...
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın önalım bedelini ödemeye hazır olduğunu beyan etmesi nedeniyle davayı kabul ettiklerini, ancak davalı ile davacılar arasında bir çok görüşme yaşandığını ve davacıların bahse konu taşınmaz hissesinin devrine dair her aşamadan haberdar olduklarını ve ön alım bedeline konu kalemlerin kendisine ödenmesi halinde devre hazır olduğunu şifahen davacılara ilettiğini beyan ettiği anlaşılmıştır....
Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, Dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucunda, oybirliği ile KESİN olarak karar verildi....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava; ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun, 732 nci maddesi şöyledir: “Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler.” 2. Aynı Kanun'un 734 üncü maddesinde ise, “Önalım hakkı, alıcıya karşı dava açılarak kullanılır. Önalım hakkı sahibi, adına payın tesciline karar verilmeden önce, satış bedeli ile alıcıya düşen tapu giderlerini, hakim tarafından belirlenen süre içinde hakimin belirleyeceği yere nakden yatırmakla yükümlüdür.” hükmü yer almaktadır. 3. Ön alım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır....
