Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, ön alım hakkından kaynaklı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 2, 732, 733 ve 734 üncü maddeleri, 2. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel Kurulu, 14.02.1951 tarihli ve 1949/17 Esas, 1951/1 Karar sayılı kararı, 3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297 nci maddesinin ikinci fıkrası. 3. Değerlendirme 1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2....
Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup dava 416,00 TL dava değeri gösterilmek suretiyle açılmış ve bu miktar üzerinden 1/4 peşin harç yatırılmış, mahkemece davanın kabulü ile 569,10 TL önalım bedelinin davalıya ödenmesine karar verilmiştir. Dava değeri ve hüküm altına alınan ön alım bedeli 569,10 TL olup karar tarihi itibariyle hüküm kesin nitelikte olduğundan davalı vekilinin istinaf başvurusunun kararın kesin olması nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerektiği kanısına varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Yargıtaya Geliş Tarihi:20.10.2016 -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava; geri alım hakkından kaynaklı tapu iptali tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 16.01.2016 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.02.2016 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.03.2016 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca bu davanın temyiz incelemesi Yargıtay 14.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 11.4.2015 tarihinde yürürlüğe giren Yargıtay Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda değişiklik yapılması hakkındaki 6644 sayılı Kanun gereğince dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE,31.10.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacılar vekili tarafından ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkin dava, dava dilekçesinde 10.000,00 TL değer gösterilerek açılmış, bu miktar üzerinden peşin harç yatırılmış, keşif ve bilirkişi kurulu raporu ile taşınmazın dava tarihindeki değerin 187.000,00 TL olarak saptanmıştır. Davacı ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemi yönünden eksik harcı tamamlamamış, mahkemece bu hususta davacıya süre verilmemiş, her hangi bir işlem yapılmamış, eksik harç tamamlattırılmadan yargılamaya devam olunarak davanın esası hakkında hüküm kurulmuştur. 492 sayılı Harçlar Kanunu, harç alınmasını veya tamamlanmasını tarafların isteklerine ve iradelerine bırakmamış, değinilen yönün mahkemece res'en gözetilmesini hükme bağlamıştır....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2015/349 E. sayılı dosyasında önalım hakkından kaynaklı tapu iptali ve tescil davası açtığını, dosyanın halen derdest olduğunu, yine bu mahkeme tarafından, davalı ... aleyhine ihtiyati tedbir kararı verildiğini, tapu kaydına ihtiyati tedbir şerhinin düşüldüğünü, dava konusu taşınmazlarla ilgili paydaşlar arasında açılmış bir önalım davası bulunması nedeniyle, ortaklığın giderilmesine yönelik usulü işlemlerin, ön sorun ve bekletici mesele uyarınca durdurulmasına karar verilmesi gerektiğini, zira önalım davasının, yenilik doğuran ve kullanıldığı andan itibaren hüküm ifade eden bir hak olduğunu, ayrıca satış için ilan tarihinden itibaren bir ay sonraya kadar kullanılabilen bir hak olduğunu, önalım davası neticesi paydaş ve paylılık oranları değişeceğinden, bu davanın neticesi beklenmeksizin ortaklığın satış yoluyla giderilmesi ve satış bedelinin halihazır paydaşlar arasında bölüştürülmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek, önalım davası sonuçlanıncaya kadar...
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 23/06/2022 NUMARASI : 2021/8 ESAS, 2022/311 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı ... tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; hissedarı olduğu Adana İli, Kozan İlçesi, Ilıca Mahallesi 104 Ada 61 parsel sayılı taşınmazdaki davalının satın aldığı hisse bakımından önalım hakkından kaynaklı olarak tapu iptali ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; haksız davanın reddini talep etmiştir....
Taraflar arasındaki ön alım hakkından kaynaklı tapu iptal ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Kararın davacılar vekili ve davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacılar vekili dava dilekçesinde; davalı ... tarafından dava konusu taşınmazdaki hissesinin diğer davalı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Dava, yasal ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup, Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 20.01.2017 tarih ve 1 sayılı kararı ile kabul edilen Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Bu nedenle dosyanın, anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 21.09.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İddianın ileri sürülüş biçimine ve dosya kapsamına göre, dava, ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptal tescil İsteğine ilişkindir. Buna göre, somut uyuşmazlığa ilişkin istinaf başvurusunu değerlendirme görevinin HSK'nın 564 ve 586 sayılı işbölümü kararları gereğince İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin görev alanında kaldığı, iş bölümü yönünden Dairemizin görevli olmadığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. K A R A R : Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1- Dairemizin GÖREVSİZLİĞİNE 2- Dava dosyasının İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, Dair; HMK'nın 352. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonunda 07/06/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
, ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil davasının, taşınmazın aynına ilişkin olmadığı belirtilmişse de, söz konusu davanın taşınmazın aynına ilişkin olduğunu, neticesinin bekletici mesele yapılması gerektiğini ileri sürmüş ve kararın kaldırılmasını istemiştir....