Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk TMK nun 732 vd maddeleri. 3. Değerlendirme 1. Somut olayda, davacının ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemi, İlk Derece Mahkemesi tarafından ön alım bedelinin verilen süre içerisinde yatırılmamış olması nedeniyle reddine karar verilmiştir. Hüküm davacı vekiline 29.01.2022 tarihinde tebliğ edilmiş, davacı vekili 07.02.2022 tarihinde istinaf isteminde bulunmuştur. İstinaf harcını yatırması için çıkarılan muhtıra, davacı vekiline 15.02.2022 tarihinde tebliğ edilmiş, davacı vekili muhtırada yazılı harç miktarını 21.02.2022 tarihinde gider avansı olarak yatırmıştır. Görüldüğü üzere istinaf harcı olarak 310,00 TL'nin yatırılması için çıkarılan muhtıra üzerine davacı vekili bu bedeli gider avansı olarak yatırmıştır....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TAZMİNAT -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava; geri alım hakkına dayalı iptal-tescil, tazminat istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 02.07.2021 tarih ve 211 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 09.07.2021 günü Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca bu davanın temyiz incelemesi Yargıtay 7. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 23.07.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6723 sayılı Kanun'un 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince dosyanın Yargıtay 7. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 01/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
DOSYADA YER ALAN DELİLLER VE DEĞERLENDİRME: Dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil işlemine ilişkindir. 6100 sayılı HMK'nun 389.maddesi başlığında düzenlenen ve geçici hukuki korumalar olarak vasıflandırılmış ihtiyati tedbir müessesesi ile ilgili aynı maddenin 1.fıkrasında ''mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir'' şeklinde şartları belirtildikten sonra takip eden maddelerde bu konudaki talep verilecek karar ve içereceği hususlar, teminat, kararın uygulanmaması... gibi sair hususlarda tereddüte yer bırakmayacak şekilde takip edilmesi ve yapılması gerekli usul ve prosedür gösterilmiştir....
Tapu İptali ve Tescili davasının paydaş olan müvekkili T3 karşı kullanılması mümkün olmadığından müvekkiline karşı yöneltilen iş bu ön alım nedeni ile tapu iptal ve tescil davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/99 esas 2019/162 karar sayılı ilamının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir. Dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil isteğinden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır. Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. 5403 sayılı toprak koruma ve arazi kullanım kanununun 8/i maddesi ile komşu taşınmaz malikine de ön alım hakkı tanınmıştır....
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 19.09.2013 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan bozma ilamına uyularak duruşma sonunda; davacının davasının reddine dair verilen 24.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili, ... ili, ... ilçesi, 52 parsel sayılı taşınmazda müvekkilinin hisse maliki olduğunu, hissedarlardan ...'nun 1/8 hissesininin ve ...'un 1/8 hissesininin üçüncü kişi ...'...
Hukuk Dairesi SAYISI : 2022/1365 Esas, 2022/2739 Karar 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun (2797 sayılı Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği'nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümlerine ilişkin 25.01.2023 tarih ve 2023/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay 7. Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2707 sayılı Kanun'un 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeplerle; Dosyanın YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 06.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi SAYISI : 2019/87 E., 2023/97 K. 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun (2797 sayılı Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 ... maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin bozması üzerine hüküm verilmiştir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 25.01.2023 tarihli ve 2023/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay (7). Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Kanun’un 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple; Dosyanın YARGITAY (7). HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 25.10.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, ön alım hakkına dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2020 tarihinden itibaren geçerli Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 564 ve 568 sayılı İş Bölümü Kararları gereği, 4. Hukuk Dairesi iş bölümünün 9. maddesinde; "Taşınmaz mülkiyetini devir hakkının kısıtlamalarından (TMK m.732- 736: Önalım hakkı, sözleşmeden doğan önalım hakkı ve alımgeri alım hakları) kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'ne aittir. HMK 352/1 maddesinde ''Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir.'' hükmü öngörülmüştür....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2020/663 Esas sayısında kayıtlı ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasının sonucunun beklenilmesi, bu suretle mülkiyet ihtilafının giderilmesi gerektiğini beyan etmiş ve ön alım davasının kabulüne karar verilmesi halinde davacının artık paydaş olamayacağından ön alım davasının reddine karar verilmesi halinde ise davacının yalnızca şahsi hak sahibi olabileceğinden işbu davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
