İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi 10.07.2018 tarih ve 2016/731 Esas, 2018/360 Karar sayılı kararında özetle; "...Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı tarafça maliki bulunduğu Aydın ili Kuşadası İlçesi Çınar Köyü Köy civarı mevki 776 parsele komşu olan Kuşadası İlçesi Çınar Köyü Köy civarı mevki 777 parsel sayılı taşınmazın maliki Emine Şımır'dan harici senetle satın aldığını, Emine Şımır'ın vefatından sonra mirasçıları tarafından aynı taşınmazın davalıya satıldığını ve bu hususta kendisine bir ihtarname gönderilmediği belirtilerek ön alım hakkından kaynaklı tapu iptali ve tescil talepli işbu dava açılmıştır. Yasal ön alım hakkı Türk Medeni Kanununun 732 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup buna göre ön alım hakkı satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her hâlde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 21.07.2015 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 17.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkilinin 13438 ada 16 parsel sayılı taşınmazda hissedar olduğunu, davalının 02.12.2014 tarihinde adı geçen taşınmazdan pay aldığını belirterek önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine bulunmuştur....
Davalı vekili ek karara karşı yapmış olduğu istinaf başvuru dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesinin kararını kesin olarak vermiş olmasının usuli açıdan hatalı olduğunu, eldeki davanın ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davası olduğunu, kanun yollarına başvuru için öngörülen yasal miktar sınırının bu davada işletilemeyeceğini ve kanun yollarına başvuru hakkının baki kalmak zorunda olduğunu, davanın yasal dayanağı kanun maddesinin yürürlükten kaldırıldığını, bu nedenle davanın konusuz kalması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüş ve 26.08.2021 tarihli ek kararın kaldırılmasını istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademede aldatma, yanıltma ve muvazaa hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir. Davacılar vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: Yargıtay kararının düzeltilmesi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür....
Temyiz Sebepleri Davacı vekili, muvazaa iddiası araştırılmadan verilen ret kararını süresinde istinaf ettiklerini, istinaf harcının tamamlanması için “yatırılma mercii” yazmayan muhtıra gönderildiğini, bu sürede UYAP sisteminden hak kaybı yaşanmaması için harç sekmesinde yatıramadığı ücreti gider avansı sekmesinden harç olarak yatırdığını,verilen kararın usule aykırı olduğu vd. nedenlerle kararı temyiz etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk TMK nun 732 vd maddeleri. 3. Değerlendirme 1. Somut olayda, davacının ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemi, İlk Derece Mahkemesi tarafından ön alım bedelinin verilen süre içerisinde yatırılmamış olması nedeniyle reddine karar verilmiştir. Hüküm davacı vekiline 29.01.2022 tarihinde tebliğ edilmiş, davacı vekili 07.02.2022 tarihinde istinaf isteminde bulunmuştur....
Somut uyuşmazlıkta Türk Medeni Kanunu’nun 732. ve devamı maddesinde belirtildiği üzere; paylı mülkiyete tabi taşınmaz paydaşları arasında görülen yasal önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davası söz konusu olmadığı gibi, davalının da dava dilekçesinde açıklanan önceki önalım davasının tarafları arasında bulunmadığı, yukarıda belirtilen önalım hakkına ilişkin yasal düzenlemelerin eldeki itirazın iptali davasında uygulama yerinin bulunmadığı açıkça anlaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle, Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesinin 25/06/2020 tarih 564 ve 586 sayılı kararı gereğince güncellenen "daireler arası iş bölümü" uyarınca, istinaf kanun yoluna başvuru incelemesinin Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince yapılması gerektiği, dairemizin görevsiz olduğu anlaşılmakla görevsizlik kararı verilerek dosyanın Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesine gönderilmesine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup, Yargıtay Yüksek 6.Hukuk Dairesinin 2006/9628 esas 2006/12433 sayılı onama ilamına karşı karar düzeltme isteminde bulunulduğundan Yargıtay K.nun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 6. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 18.07.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
İlgili Hukuk 1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun); a) "Ön alım hakkı sahibi" kenar başlıklı 732 inci maddesi şöyledir: "Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar ön alım hakkını kullanabilirler. " b) "Kullanma yasağı, feragat ve hak düşürücü süre" kenar başlıklı 733 üncü maddesi şöyledir: "Cebrî artırmayla satışlarda ön alım hakkı kullanılamaz. Ön alım hakkından feragatin resmî şekilde yapılması ve tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekir. Belirli bir satışta ön alım hakkını kullanmaktan vazgeçme, yazılı şekle tâbidir ve satıştan önce veya sonra yapılabilir. Yapılan satış, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 18/05/2015 gününde verilen dilekçe ile ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen 27/11/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili; davacının 362 parsel sayılı taşınmazın hissedarı olduğunu, davalı ...'un 22.05.2013 tarihinde taşınmazın 1/16 hissesini, davalı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil Mahkeme tarafından yapılan nitelendirmeden de anlaşıldığı üzere taraflar arasındaki uyuşmazlık, ön alım hakkına dayanılarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Kanunu 14. maddesi uyarınca Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp, 22.01.2015 tarihli ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (14.) Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. 11 Nisan 2015 tarihi itibariyle Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6644 sayılı Kanun'un 2. maddesi ile değişik 2797 sayılı Kanun'un 60. maddesinin 1. ve 3. fıkraları uyarınca dosyanın görevli daireyi belirlemek üzere HUKUK İŞBÖLÜMÜ İNCELEME KURULU'NA GÖNDERİLMESİNE, 09.10.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
