Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. 721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 705. maddesinde; “Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması, tescille olur. Miras, mahkeme kararı, cebrî icra, işgal, kamulaştırma hâlleri ile kanunda öngörülen diğer hâllerde, mülkiyet tescilden önce kazanılır. Ancak, bu hâllerde malikin tasarruf işlemleri yapabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne tescil edilmiş olmasına bağlıdır.” 1022. maddesinin birinci fıkrasında ise “Aynî haklar, kütüğe tescil ile doğar; sıralarını ve tarihlerini tescile göre alır.” hükmü düzenlenmiştir. Yukarıda yer verilen yasal düzenlemeler uyarınca, ayni haklar tapu siciline tescil ile doğar ve tescilin hukuki netice doğurabilmesi için de geçerli bir hukuki sebebinin bulunması zorunludur. Bu hususun tapunun illilik prensibinden kaynaklandığı açıktır....
K A R A R Dava, hukuki ehliyetsizlik nedeniyle yapılan satışın iptali ile tescil, olmaz ise ön alım hakkına dayalı satışın iptali ile tescil istemine ilişkin olduğundan, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 1.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 01.08.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi. ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL -KARAR- Dava, Tapu Sicil Müdürlüğünde düzenlenen alım satım sözleşmesinden kaynaklanan kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 14.Hukuk Dairesine aittir. ... Medeni Kanununun 705.maddesi gereğince taşınmaz mülkiyetinin kazanılması tescille oluştuğu ve aynı maddenin 2.fıkrasında belirtilen tescilden önce mülkiyetin kazanılması halleri olan miras, mahkeme kararı, cebri icra,işgal kamulaştırma halleri ile kanunda öngörülen diğer haller somut olayda mevcut olmadığı halde, davanın mülkiyet hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davası olduğu iddiası ile, dosya Yüksek 14.Hukuk Dairesi tarafından görevsizlik kararı verilerek Dairemize gönderilmiştir....
Sayılı ilamında bu tür davaları 675 sayılı KHK'nın 12. maddesine dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil davaları olarak nitelemektedir. (aynı şekilde Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 2018/1404 E., 2019/1272 K., 2021/511 E., 2022/474 K., 2021/2033 E., 2021/5967 K. Sayılı ilamları) 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 35.maddesinin dördüncü fıkrası ve ek fıkra ile Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 01/07/2022 tarih ve 1047 sayılı kararı gereğince; dava konusu uyuşmazlığa ilişkin verilen kararları inceleme görevi Dairemiz'e ait değildir. Davacı Hazinenin Tapu İptali ve Tescil talepleri kanundan kaynaklanan mülkiyet hakkına dayandığı açıktır....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/85 Esas, 2021/99 Karar Sayılı ve 11.03.2021 tarihli usul ve yasaya aykırı kararın kaldırılmasını, davanın reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep etmiştir. DELİLLER : Tapu kaydı, keşif, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, 5403 sayılı Yasa gereğince önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. TMK'nın 733. maddesi gereğince yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilmesi zorunludur....
Davacı dava konusu taşınmazın tapu maliki ve mülkiyet hakkı sahibidir. Davacı tapu kaydına ve mülkiyet hakkına dayalı olarak İstanbul 30.İcra Müdürlüğünün 2012/29544 esas sayılı takip dosyasının iptali ile bu takip dosyasına bağlı gerçekleştirilen ihalenin feshini talep ve dava etmiştir. Davacının dava konusu taşınmazda tapu maliki olması nedeniyle mülkiyet hakkı dışında başka bir hakkı bulunmamaktadır. Davacı tapu kaydına ve mülkiyet hakkına dayalı olarak takibin iptalini ve ihalenin feshini istemektedir. Dava, tapu kaydına ve mülkiyet hakkına dayalı icra takibinin ve bu icra takibine dayalı gerçekleştirilen ihalenin feshi istemine ilişkindir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 732, 733 ve 734 üncü maddeleri, 2. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 14.02.1951 tarihli ve 1949/17 Esas, 1951/1 Karar sayılı kararı. 3. Değerlendirme 1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. 2. Tüm dosya kapsamından davacı tarafından dava konusu edilen payın cebri icra yolu ile üçüncü kişiye satıldığı anlaşılmaktadır. Taşınmazın, üzerindeki şerh ile satışa çıkmış olması, cebri icra yolu ile taşınmazı satın alan kişiye karşı ön alım hakkını vermez. TMK'nın 733/1 inci maddesi gereğince "Cebri artırmayla satışlarda ön alım hakkı kullanılamaz". 3....
Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Konya ili, Çumra ilçesi, ... Köyü, 112 ada 61 parsel sayılı taşınmazda paylı mülkiyet hissesi olduğunu, diğer hissedar dava dışı ...'...
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk Ön alım davasına konu payın ilişkin bulunduğu taşınmaz paydaşlarca özel olarak kendi aralarında taksim edilip her bir paydaş belirli bir kısmı kullanırken bunlardan biri kendisinin kullandığı yeri ve bu yere tekabül eden payı bir üçüncü şahsa satarsa, satıcı zamanında bu yerde hak iddia etmeyen davacının tapuda yapılan satış nedeniyle ön alım hakkını kullanması 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 2 nci maddesinde yer alan dürüst davranma kuralı ile bağdaşmaz. Kötü niyet iddiası 14.2.1951 tarih ve 17/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de kendiliğinden nazara alınması gerekir. Bu gibi hâlde savunmanın genişletilmesi söz konusu değildir. Eylemli paylaşmanın varlığı hâlinde davanın reddi gerekir. 3. Değerlendirme 1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 11.06.2015 gününde verilen dilekçe ile ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine Yargıtay (kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 01.06.2022 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: KARAR Davacı vekili, davacının paydaşı olduğu 90 ada 52 parsel sayılı taşınmazda dava dışı eski paydaş ... ’ın 5/42 payını 02.06.2015 tarihli satış işlemi ile 35.995,00 TL bedelle davalıya sattığını, bildirimde bulunulmadığını ileri sürerek ön alım hakkına dayanarak davalı adına kayıtlı payın iptali ile davacı adına tescilini talep ve dava etmiştir....
