DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil, Olmazsa Miras Payı Oranında Alacak(Tenkis) istemine ilişkindir. Somut olayda; davacı tarafça dava konusu bağımsız bölümün alım bedelinin muris tarafından ödendiğinin ileri sürülerek muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak tapu iptali ve tescil, olmazsa miras payı oranında alacağa karar verilmesi yönünde talepte bulunduğu, mahkemece davacının iddiasını ispat edemediği gerekçesi ile ret kararının verildiği, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulduğu görülmektedir. Uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada mirasbırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca sür'atle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Ne var ki, mahkemece tenkis isteği yönünden yukarıda belirtilen ilkeler doğrultusunda bir araştırma ve inceleme yapılmamış, asıl istek ( muris muvazaası ) yönünden inceleme ve araştırma yapılarak sonuca gidilmiştir. Hal böyle olunca, muris muvazaasına dayalı tapu iptal tescil isteğinin reddine, tenkis isteği yönünden ise yukarıda belirtilen ilkeler ve somut olgular çerçevesinde araştırma ve inceleme yapılması gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir. Davalının bu yöne değinen temyiz itirazları yerindedir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2016/316 ESAS 2020/303 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Muris Muvazaası Nedeniyle) KARAR : Kuşadası 1....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ-TESCİL-TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, dava davalıların isnitaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesince başvurunun kabulü ile davanın reddi yönünde verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... 'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil ve tenkis isteklerine ilişkindir. Davacı vekili, davacının mirasbırakanı olan annesi ......
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakanı babası ......’nun paydaşı olduğu ve aynı zamanda müteahhitliğini yaptığı 3 ada 1 parsel sayılı taşınmazda, yaptığı inşaat neticesinde hak ettiği 1, 2, 3, 6, 7 ve 8 numaralı bağımsız bölümleri dava dışı arsa sahiplerine vekâleten ikinci eşi olan davalı .....’e, ardından da ilk eşinden olma çocukları olan İclal, .. ve ..’e temlikini sağladığını, temliklerin mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu, ayrıca saklı payı ihlal kastı ile gerçekleştirildiğini ileri sürerek, muris muvazaası nedeniyle miras payı oranında iptal ve adına tescil, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemiştir....
Mahkemece; "Dava muris muvazaası sebebine dayalı tapu iptali ve tescil ile talebin kabul görmemesi halinde tenkis talebine ilişkindir. Tapu iptali ve tescil talebi yönünden talep değerlendirildiğinde; Davacı taraf mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesi ile dava konusu taşınmazda ortak muris adına kayıtlı bulunan 1/3 payın muvazaalı olarak ve müvekkillerinden mal kaçırma amacıyla davalıya devredildiğini iddia ederek söz konusu paydan müvekkillerinin payı oranında tapu kaydının iptali ile müvekkillerinin miras payı oranında adlarına tapuya kayıt ve tescilini talep ettikleri görülmektedir. Hukuki değerlendirme yapmak gerekirse; muris muvazaası olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir....
Vasiyetnamenin tenfizi ve buna bağlı olarak tapu iptal – tescil davasının görülebilmesi için, vasiyetnamenin açılıp okunduğu, itiraza uğramadığı veya itiraz edilmişse (vasiyetnamenin iptali veya tenkisi yönünden) itirazların reddedilerek kesinleşmesi gerekir. TMK.nun 517.maddesine göre, miras bırakan bir kimseye onu mirasçı atamaksızın belirli bir mal bırakma yoluyla kazandırmada bulunabilir. Vasiyet alacaklısı kişisel (şahsi) talep hakkına sahiptir. TMK.nun 600/1.maddesi gereğince, vasiyet alacaklısı, vasiyeti yerine getirme görevlisi varsa ona; yoksa yasal veya atanmış mirasçılarına karşı yöneltilmesi gerekir. Diğer yandan; vasiyetname, ölüme bağlı bir tasarruf olup, ölüm halinde hukuki sonuç doğurur. TMK.nun 542.maddesinde; mirasbırakan, vasiyetname için kanunda öngörülen şekillerden birine uymak suretiyle, yeni bir vasiyetname yaparak önceki vasiyetnameden her zaman dönebilir. 543.maddesinde ise, mirasbırakan yok etmek suretiyle de vasiyetnameden dönebilir....
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı terekeye iade talepli tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis isteklerine ilişkindir.Davacı, dava konusu 2762 sayılı parselin tamamını mirasbırakan ... 'nın bedelini ödeyerek satın alıp ½ payını davalı adına tescil ettirdiğini ve mirasbırakanın anılan taşınmazdaki adına kayıtlı ½ payı da 17.01.2001 tarihinde davalıya satış suretiyle devrettiğini, 344 parsel sayılı taşınmazın ise 07.06.2007 tarihinde ölünceye kadar bakım koşuluyla muris tarafından davalıya temlik edildiğini, tüm devirlerin muvazaalı ve mal kaçırma amaçlı olduğunu ileri sürerek davalı adına olan kayıtların iptali ile muris adına tesciline, olmazsa tenkise karar verilmesini istemiş, yargılama aşamasında 344 sayılı parsel yönünden ... 4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tapu iptali, tescil, tenkis, vasiyetnamenin tenfizi davası sonunda, yerel mahkemece asıl ve birleştirilen davaların kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacılar-birleştirilen davada davalılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Asıl dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ile tenkis, birleştirilen dava vasiyetnamenin tenfizi isteğine ilişkindir....
Kural olarak, muris, ölüme bağlı tasarruf ile mirasçı atayabilir veya muayyen mal vasiyetinde bulunabilir (TMK m. 516-517-519). 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 598/2. maddesinde "Mirasçı atamaya ilişkin ölüme bağlı tasarrufa mirasçılar tarafından kendilerine bildirilmesinden başlayarak bir ay içinde itiraz edilmedikçe, lehine tasarrufta bulunulan kimseye Sulh Mahkemesince atanmış mirasçı olduğunu gösteren bir belge verilir", 598/4. maddesinde "ölüme bağlı tasarrufun iptaline ilişkin dava hakkı saklıdır" hükümleri yazılır. TMK'nın 599. maddesi uyarınca atanmış mirasçılar da mirası miras-bırakanın ölümü ile kazanırlar. Bu kişiler Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından kendilerine mirasçılık belgesi verilmesi ile vasiyetname konusu hakkın kendi adlarına geçirilmesini sağlayabilecektir (Tapu Tüzüğü m. 21). Somut olayda, davacının dayandığı vasiyetnamenin açılması işlemi tamamlanmış ve uyuşmazlık Yargıtay'dan geçerek sonuçlanmıştır....
