Ölüme bağlı tasarrufun esasa ilişkin iptal sebepleri; "ehliyetsizlik", "irade sakatlığı", "hukuka aykırılık" ve "ahlaka aykırılık"tır. Şekle ilişkin iptal sebeplerine gelince; "ölüme bağlı bir tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa" iptal davasına konu olabilir. Vasiyetnamenin iptali sebepleri 4721 s. TMK'nun 557. ve 558. maddelerinde sınırlı bir şekilde gösterilmiştir. Öte yandan miras bırakan sağlığında hak dengesini gözeten kabul edilebilir ölçüde ve tüm mirasçıları kapsar biçimde bir paylaştırma yapmışsa mal kaçırmak kastından (ve de saklı payı zedelemek kastından) söz edilmeyeceğinden olayda 01.04.1974 tarih ve 1/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının uygulanamayacağı da kuşkusuzdur....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/12/2020 NUMARASI : 2019/214 ESAS, 2020/559 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Muris Muvazaası Nedeniyle) KARAR : İstinaf yoluna başvuran davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine Bakırköy 11. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/214 Esas dosyası ve dava dosyasında verilen 17/12/2020 tarih ve 2020/559 Karar sayılı gerekçeli kararı incelendi. Ön inceleme raporunda belirtildiği üzere dosyada ön inceleme sonucu karar verilecek nitelikte bir eksikliğin bulunmadığı ve HMK 353. maddesi uyarınca duruşma yapılmaksızın usul yönünden incelenebileceği anlaşılmakla, dosya ve HMK 354. maddesi uyarınca yapılan görevlendirme gereği sunulan inceleme raporu incelendi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi -KARAR- Taraflar arasındaki uyuşmazlık, muris ve davalılardan ...'ün birlikte gerçekleştirdikleri ileri sürülen muvazaa nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Somut olayda borçlunun reddetmediği fakat henüz adına kaydettirmediği bir mülkiyet hakkı bulunmadığından İİK'nın 94/.... maddesinin uygulama yeri bulunmamaktadır. Mahkemenin nitelendirmesi de muris muvazaası nedeniyle tapu iptali ve tescil yönündedir. Bu itibarla dosyanın temyiz incelemesi yapma görevi Yüksek .... Hukuk Dairesine ait ise de anılan dairece de gönderme kararı verildiğinden dosyanın hangi dairece incelenmesi gerektiğinin tespiti için ... Yüksek Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna gönderilmesi gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna GÖNDERİLMESİNE, ....03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Bilindiği üzere, ölüme bağlı tasarrufun iptali Türk Medeni Kanunu'nun 557- 559.maddeleri arasında düzenlenmiştir. Ölüme bağlı bir tasarrufun iptali için aşağıdaki sebeplerle dava açılabilir: 1- Tasarruf miras bırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, 2- Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa, 3- Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka ve ahlaka aykırı ise, 4- Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa. Ölüme bağlı tasarrufun iptal sebepleri esasa ilişkin iptal sebepleri ve şekle ilişkin iptal sebepleri olmak üzere iki bölümde incelenebilir. Ölüme bağlı tasarrufun esasa ilişkin iptal sebepleri ehliyetsizlik, irade sakatlığı, hukuka aykırılık ve ahlaka aykırılıktır. Şekle ilişkin iptal sebeplerine gelince; ölüme bağlı bir tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa iptal davasına konu olabilir....
Kural olarak, murisin ölüme bağlı tasarruflarını iptal etmekten veya hükümsüz saymaktan çok, bunları muhafaza etmek, vasiyetçinin iradesine ve isteğine daha uygun düşer.Roma Hukukundan gelen ...yani vasiyetnamenin muteber tutulması kuralı, Türk Medeni Kanununda açıkça belirtilmemekle beraber, gerek doktrinde ve gerek mahkeme içtihatlarında ölüme bağlı tasarrufların yorumlanmasında uygulanacak temel kurallardan biri olarak kabul edilmektedir.Bu yorum tarzı, ölüme bağlı tasarrufu imkan olduğu ölçüde geçerli saymaya, onu ayakta tutmaya başka bir ifade ile tasarruf yapanın gerçek iradesini, son arzularını, isteklerini elden geldiği kadar değerlendirmeye, onu üstün tutmaya, ona saygı ve bağlılık göstermeye yönelmiş bulunmaktadır.Türk Medeni Kanunu'nunda favor testamenti kuralını düzenleyen genel mahiyette bir hüküm bulunmamakla birlikte bazı maddelerde (örn. Eski MK.'...
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Asıl dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali-tescil, vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkis isteklerine; karşı dava ise muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali-tescil, olmadığı takdirde tenkis isteklerine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı, Türk Medeni Kanunu'nun 706 ıncı, 560-571 inci maddeleri. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 297 inci maddesi. 3....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Asıl dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali-tescil, vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkis isteklerine; karşı dava ise muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali-tescil, olmadığı takdirde tenkis isteklerine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 01.04.1974 tarihli, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı, Türk Medeni Kanunu'nun 706 ıncı, 560-571 inci maddeleri. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 297 inci maddesi. 3....
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Asıl ve birleştirilen dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir....
Tenkis davası, TMK'nın 560-562. maddelerinde düzenlenen, mirasbırakanın saklı payları zedeleyen gerek ölüme bağlı ve gerekse sağlararası kazandırmalarının kural olarak saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar tarafından mirasbırakanın tasarruf edebileceği sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu davalardandır. Bu yönüyle, tenkis davası Miras Hukukuna özgü bir iptal davası olarak kabul edilmelidir. Tenkis, saklı payın yaptırımıdır ve saklı pay tamamlanıncaya kadar, önce ölüme bağlı tasarruflardan, bu yetmezse, en yeni tarihlisinden en eskisine doğru geriye gidilmek üzere sağlararası kazandırmalardan yapılır. (TMK md. 570) Bu durumda, mahkemece; tenkis talebi hakkında inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir....
nin hukuki işlem ehliyetinin bulunduğunun Adli tıp kurumu raporu ile belirlendiği, muris muvazaası yönünden ise dava tarihi itibariyle ...'nin sağ olduğu, her davanın açıldığı şartlara göre değerlendirileceği gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü. -KARAR- Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle dava tarihinde davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığı, muris muvazaası hukuksal nedeniyle dava açma koşulunun temliki yapan miras bırakanın ölümü ile oluşacağı ve süreye bağlı olmaksızın her zaman açılabileceği anlaşıldığına göre; davacının temyiz itirazı yerinde değildir....
