Somut olayda; davacı, evlenerek kazandığı soyadını boşanmakla kullanamadığını ama çevrede soyadının "Akkaya" olarak bilindiğini ileri sürerek soyadının değiştirilmesini talep etmektedir. 6100 Sayılı HMK'nun 382/2-a-2 maddesinde ad ve soyadının değiştirilmesi çekişmesiz yargı işlerinden sayılmış, 383. maddede ise, çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesine ait olduğu belirtilmiştir. TMK'nun 27. maddesinde; "Adın değiştirilmesi, ancak haklı sebeplere dayanılarak hâkimden istenebilir." hükmü yer almaktadır. Davacının talebine konu soyadı değişikliği de, hukuki niteliği itibariyle TMK'nın 27. maddesinde bahsi geçen haklı nedenle ad değişikliği davasıdır ve bu dava türü HMK'nun 383/2-a-2 maddesine göre çekişmesiz yargı işlerinden sayılır. Buna göre çekişmesiz yargı niteliğinde olan haklı nedenle adın değiştirilmesi davasının sulh hukuk mahkemesinde görülerek sonuçlandırılması gerekir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 29/12/2020 NUMARASI : 2020/388 2020/292 DAVA KONUSU : Velayet Hakkına Sahip Davacı Annenin Çocuğun Soyadının Haklı Nedenle Değiştirilmesi İstemli KARAR : KONYA 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'nin 2020/388 Esas, 2020/292 Karar sayılı dosyasında 29/12/2020 tarihli kararına karşı davalı temsilcisinin istinaf başvurusu üzerine dosya dairemize tevzi edilmekle yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ; DAVA: Davacı dava dilekçesinde özetle; davacı T1 2008 yılında Ömer Kaya aleyhine Anvers Mıntıkası Asliye 3. Mahkemesinde boşanma davası açıldığını, Belçika da kesinleşen boşanma davasının Türkiye'de tanınması için Konya 5....
Dava, boşanma nedeni ile velayeti annede olan müşterek çocuğun adının değiştirilmesi istemine ilişkindir. Her ne kadar velayet annede ise de çocuğunun adının değiştirilmesi durumunda babasının da ilgili olması nedeni ile sıfatı bulunduğundan kararı temyiz etme hakkı olduğunun kabulü ile mahkemenin temyiz talebinin reddine dair 10.08.2016 tarihli ek kararının kaldırılmasına karar verilerek temyiz itirazları doğrultusunda hükmün esası incelenmiştir. Ad ve soyadının değiştirilmesi ancak haklı sebeplere dayanılarak hakimden istenebilir. Adın değiştirildiği nüfus siciline kayıt ve tescil olunur. 2525 sayılı Soyadı Kanunu'na göre taşınması zorunlu önad ve soyadı, Türk Medeni Kanunu'nun 27. maddesi hükmünün kapsamındadır. Ne var ki; adın haklı sebeple değiştirilmesine ilişkin dava, kişisel durum sicilindeki mevcut kaydın değiştirilmesini ve düzeltilmesini gerektirdiğinden esas itibarıyla "nüfus kaydının düzeltilmesi" niteliğindedir....
, çocuğun ileriki hayatında küçük düşmemesi için babanın soyadının iptali ile çocuğun soyadının nüfusa annenin soyadı olan Erdoğan olarak tashihine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Babanın soyadı veya çocuk reşit olduktan sonra kendi soyadı usulüne uygun olarak açacağı bir dava sonunda verilecek kararla değişmedikçe, çocuğun da soyadı değişmez. Bu durumda somut olayda olduğu gibi ananın velisi bulunduğu küçük ...'nın soyadının değiştirilmesi konusunda açtığı davanın reddi gerekirken, kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 27.09.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Somut olayda; davacı "anne ile çocuk arasındaki soyadı farklılığından dolayı sıkıntılar yaşandığını, arkadaşları içerisinde çocuğun soyadından dolayı alay konusu yapılıp sorgulandığını,bu durumun çocuğu zor durumda bıraktığını " belirterek soyadının değiştirilmesini istemiş ise de,sunduğu gerekçeler çocuğun soyadının değiştirilmesi yönünden makul ve haklı değildir.Davacı tanığı da çocuğun soyadının değiştirilmesini gerektirecek sebepler belirtmiş değildir.Velayet hakkının anneye verilmiş olması tek başına çocuğun soyadının değiştirilmesi için haklı bir neden sayılamaz.Belirtilen gerekçeler ile, davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmiş olması doğru görülmediğinden, davalının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin davanın kabulüne ilişkin kararının kaldırılmasına, davanın reddine ilişkin aşağıdaki karar verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile alınan sosyal inceleme raporunun sadece davacı taraf ve müşterek çocuğun beyanları doğrultusunda rapor tanzim edildiğini, ancak davalı baba ile yapılan görüşmeler sonucunda ortak çocuğun davalı baba ile görüştüğüne dair fotoğrafların rapora eklendiği, çocuğun gelişimi açısından biyolojik babanın soyadını kullanmasının daha uygun olacağının bildirildiği, davalı babanın, oğlu ... ile irtibatını kesmediği, görüşmeye devam ettiği, babalık görevlerini yerine getirmeye çalıştığı taraf beyanları ve alınan raporlar ile sabit olduğu, müşterek çocuğun davacı anne tarafından yönlendirildiği, dosyamıza kazandırılan ek sosyal inceleme raporu ile de çocuğun soyadının değiştirilmesi için üstün yararının bulunmadığı kaldı ki Türk Hukuk sisteminde evlilik birliği içinde doğan çocuğun, babasının soyadını alabileceği veya içtihatlarla gerçekleşen duruma göre boşanma sonucu velâyeti kendisine verilen annenin...
ın soyadının değiştirilmesi konusunda açtığı davanın reddi gerekirken, kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 16.06.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Aile Mahkemesinin 03/02/2021 tarih, 2018/366 Esas, 2021/76 Karar sayılı ilamı ile özetle; mevzuattaki çocuğun soyadına ilişkin düzenlemelerin anne ve baba arasında eşitsizlik ve hak ihlaline sebebiyet vermediği, velayet hakkını elinde bulunduran ebeveynin çocuğun soyadını değiştirme hakkına sahip olması halinde velayet hakkı her değiştiğinde çocuğun soyadının da değişmesinin mümkün hale geleceği ve bu durumun çocuğun menfaatine aykırı olduğu gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmiştir....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince Asliye Ceza Mahkemesi dosyası celp edilmeden karar verilmiş ise de, dosyanın celp edilmemesinin esasa etkili olmadığı, çocuğun soyadının annenin soyadı ile değiştirilmesi halinde çocuğun üstün yararı bakımından ruhsal gelişiminin olumsuz etkileneceği ispat edilemediği gibi, çocuğun soyadının annenin soyadı olarak değiştirilmesinin çocuğun üstün yararına olabileceği, velâyet hakkı tevdi edilen annenin çocuğun soyadının kendi soyadı ile değiştirilmesi yönündeki talebinin velâyet hakkı kapsamındaki yetkilerin kullanımı ile ilgili olduğu, Anayasa Mahkemesinin benzer olaylarda verdiği hak ihlaline ilişkin kararları da gözetilerek, davanın kabulüne karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A....
