Somut olayda, davacı anne çocuğun soyadının bekarlık soyadı olan "Güneş" ile değiştirilmesini talep etmiş, yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş olup davacı annenin istinaf yoluna başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince esastan ret kararı verilmiş ise de; velâyet hakkına sahip annenin çocuğun soyadının kendi soyadı ile değiştirilmesi yönündeki talebinin velâyet hakkı kapsamındaki yetkilerin kullanımı ile ilgili olduğunun, velâyet hakkı kapsamında çocuğun soyadını belirleme hakkının da yer aldığının, bu hakkın kullanımının çocuğun üstün yararına aykırı olmaması gerektiğinin kabulü ile dosyadaki iddia ve tanık anlatımları göz önünde bulundurulduğunda, soyadı değişikliğinin çocuğun üstün yararına uygun olduğunun ispatlandığı, tanık anlatımlarından çocuğun doğumundan itibaren çocuk ile baba ve babanın ailesi arasında iletişimin bulunmadığı dikkate alındığında davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi...

ın soyadının annesinin soyadı olarak değiştirilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı dava dilekçesinde, eski eşi ...'tan 22.11.2006 tarihli karar ile boşandıklarını, müşterek çocuk ...'ın velayetinin kendisine verildiğini ve birlikte yaşadığını, çocuğun soyadı ile kendi soyadının farklı olması nedeni ile sorunlar yaşadığını bildirerek ...'nın "..." olan soyadının "..." olarak değiştirilmesini istemiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 36/1. maddesine göre kişisel durum, bu amaçla tutulan resmi sicille belirlenir....

Somut olayda, çocuğun doğumundan itibaren davacı annesi ile birlikte yaşadığı, davalı babanın soyadı "Balıkçı" iken, Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2017/903 E 2017/1033 K sayılı 27/04/2018 tarihli kararı ile "Karahanlı" olarak düzeltildiği, davalı babanın mahkeme kararı ile soyadını değiştirmesinin çocuğun soyadının değişmesi sonucuna da yol açtığı, davalı babanın davacı anne tarafından açılan bu davaya muvafakat ettiği ve çocuğun soyadının annenin soyadı olarak değiştirilmesinin çocuğun üstün yararına olabileceği anlaşılmaktadır....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile çocuğun soy isminin çevrede "..." olarak bilindiği, çocuğun duruşmada alınan beyanında soy isminin değiştirilmesini istediğini beyan ettiği, velâyet hakkı tevdi edilen annenin çocuğun soyadının kendi soyadı ile değiştirilmesi yönündeki talebinin velâyet hakkı kapsamındaki yetkilerin kullanımı ile ilgili olduğu, velâyet hakkı kapsamında çocuğun soyadını belirleme hakkının da yer aldığı, aynı hukuksal konumda olan erkeğe velâyet hakkı kapsamında tanınan çocuğun soyadını belirleme hakkının kadına tanınmamasının velâyet hakkının kullanılması bakımından cinsiyete dayalı farklı bir muamele teşkil edeceği, evlilik birliği içinde doğan çocuğun taşıdığı ailenin soyadını, evlilik birliğinin sona ermesi ile kendisine velâyet hakkı tevdi edilen annenin kendi soyadı ile değiştirmesini engelleyici yasal bir düzenlemenin bulunmadığı, somut olayda söz konusu değişikliğin çocuğun üstün yararına da aykırı...

Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Çocuğun Annesinin Soyadını Kullanmaya İzin Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı anne dava dilekçesinde; davalılardan ... ile kesinleşen kararla boşandıklarını, ortak çocuk 2015 doğum tarihli ...’nın velayetinin kendisine verildiğini, çocuğun kendisi ile yaşadığını ve maddi/manevi tüm ihtiyaçlarını kendisinin karşıladığını, davalı babanın çocukla ilgilenmediğini, çocukla görüşmediğini, çocuğun babasını tanımadığını, soyadlarının farklı olması sebebi ile resmi işlemlerde zorluklar yaşadığını, çocuğun okul hayatına başlayacağını ve bu durumun psikolojisini olumsuz etkileyeceğini iddia ederek, ortak çocuğun “...” olan soyadının kendi soyadı olan "..." olarak değiştirilmesini talep ve dava etmiş, ilk derece mahkemesi tarafından ise " müşterek çocuğun annesi ile aynı...

Başka bir ifade ile, ad ve soyadının değiştirilmesi talep edilen ..., ergin kişi değil, çocuktur ve davacı annenin velayeti altındadır. Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan çocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı ve küçüğün adının değiştirilmesi noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nun soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğine göre, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi mi, yoksa Aile Mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir. Göreve ilişkin sorunun çözümü; çocuğa soyadını kazandıran pozitif hukuk normlarıyla ve çocuğun doğumla kazandığı soyadını belirleme hakkının velayet hakkının kapsamında bulunup bulunmadığıyla yakından ilgilidir....

Başka bir ifade ile, ad ve soyadının değiştirilmesi talep edilen ... ergin kişi değil, çocuktur ve davacı annenin velayeti altındadır. Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan çocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı ve küçüğün adının değiştirilmesi noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nun soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğine göre, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi mi, yoksa Aile Mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir. Göreve ilişkin sorunun çözümü; çocuğa soyadını kazandıran pozitif hukuk normlarıyla ve çocuğun doğumla kazandığı soyadını belirleme hakkının velayet hakkının kapsamında bulunup bulunmadığıyla yakından ilgilidir....

ın soyadından neden farklı olduğunu sorgulamaya başladığı da nazara alınarak, çocuğun soyadının annenin kızlık soyadıyla değiştirilmesinde çocuğun üstün yararının bulunduğu gerekçesi ile çocuğun soyadının annesinin soyadı olan "..." olarak değiştirilmesine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... istinaf başvurusunda bulunmuştur. B. İstinaf Sebepleri Davalı istinaf dilekçesinde özetle; Mahkemece, dinlenen tanıkların davacının yakın akrabası olduğunu ve tanıkların yanlı ve gerçek dışı beyanlarda bulunduklarını, bu sebeple tanık beyanlarının hükme esas alınmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, çocuk ...’ın bakımı ve sosyal ekonomik durumun araştırılması için kendisi ile iletişime geçilmediğini, davacı tanığı S....

Aile Mahkemesi'nin 2018/665 E 2019/549 K sayılı kararı ile boşandıklarını, müşterek çocuk Mustafa Bakırcı'nın velâyetinin annesine verildiğini, müşterek çocuğun Orman Genel Müdürlüğü'nün kreşine, dedesi geçmişte Orman Genel Müdür Yardımcısı olarak çalıştığı için gittiğini, ayrıca dedesinin başvurusu ile ordu evlerinin imkanından da faydalandığını, annenin soyadı ile çocuğun soyadının farklı olmasının zaman zaman sorun çıkardığını, çocuğun kendi soyadı ile annesinin soyadının neden farklı olduğunu sorguladığını, çocuğun üstün menfaatleri gözetildiğinde annesi ile aynı soyadı taşımasının çocuğun yararına olacağını beyanla, davacının velâyeti altında bulunan Mustafa Bakırcı'nın soyadının, annesinin soyadı ile aynı olacak şekilde "Ulukanlıgil" olarak değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir....

Bu düzenlemelerden çıkan sonuç şudur; çocuğun soyadı, ana ve babasıyla soybağı ilişkisini göstermektedir. O halde, ergin olmayan çocuğun, doğumla veya kan bağına dayanan soybağının yahut da yapay soybağının (evlat edinme) kurulmasıyla kazandığı soyadının; velayet hakkına sahip olan ebeveyn yahut çocuk vesayet altında ise vasisinin talebiyle değiştirilip değiştirelemeyeceği sorunu, Türk Medeni Kanununun 321'nci maddesi hükmü ve soybağının hükümleri esas alınarak çözülecektir....