nün, doğumla kazandığı "..." aile soyadının velayet hakkı kapsamında annenin ikinci evliliği sonrası edindiği "...." soyadı ile değiştirilmesi talebidir ve dava velayet hakkına dayanılarak açılmıştır. Başka bir ifade ile, soyadının değiştirilmesi talep edilen ..., ergin kişi değil, çocuktur. Davacı annenin velayeti altındadır. Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan, boşanma ilamıyla velayeti anneye verilen cocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nun soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğine göre, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi mi, yoksa Aile Mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir....
ın ... olan soyadının Oralkan olarak değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı dava açdığı dilekçesinde; evlilik dışı doğurduğu ve kendi bekarlık hanesine kendi soyadı ile tescil edilen kızı... ...'in soyadının, oralkan olan babasının soyadı ile değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece, ilköğretimde öğrenci olan çocuk ile babasının soyadının farklı olmasının sorunlar meydana getirdiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosyadaki nüfus kaydından; soyadının değiştirilmesi istenilen...'nın babası ile annesi ...'...
ın ... olan soyadının ... olarak değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı dava açdığı dilekçesinde; evlilik dışı doğurduğu ve kendi bekarlık hanesine kendi soyadı ile tescil edilen kızı ... ...'in soyadının, ... olan babasının soyadı ile değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece, ilköğretimde öğrenci olan çocuk ile babasının soyadının farklı olmasının sorunlar meydana getirdiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosyadaki nüfus kaydından; soyadının değiştirilmesi istenilen ...'nın babası ile annesi ...'...
Her ne kadar davalı tarafından yerel mahkeme kararına karşı davanın kabulü kararının usul ve yasaya aykırı olduğu yönünde istinaf başvurusunda bulunulmuş ise de; somut olayda toplanan deliller ve dinlenen tanık beyanları da nazara alınarak velayet hakkı tevdi edilen annenin çocuğun soyadının kendi soyadı ile değiştirilmesi yönündeki talebinin velayet hakkı kapsamındaki yetkilerin kullanımı ile ilgili olduğu, velayet hakkı kapsamında çocuğun soyadını belirleme hakkının da yer aldığı, aynı hukuksal konumda olan erkeğe velayet hakkı kapsamında tanınan çocuğun soyadını belirleme hakkının kadına tanınmamasının velayet hakkının kullanılması bakımından cinsiyete dayalı farklı bir muamele teşkil edeceği, evlilik birliği içinde doğan çocuğun taşıdığı ailenin soyadını, evlilik birliğinin sona ermesi ile kendisine velayet hakkı tevdi edilen annenin kendi soyadı ile değiştirmesini engelleyici yasal bir düzenlemenin bulunmadığı, olayımız açısından da söz konusu değişikliğin çocuğun üstün yararına...
Başka bir ifade ile, soyadının değiştirilmesi talep edilen .... ergin kişi değil, çocuktur ve davacı annenin velayeti altındadır. Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan çocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nun soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğine göre, görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi mi, yoksa aile mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir. Göreve ilişkin sorunun çözümü; çocuğa soyadını kazandıran pozitif hukuk normlarıyla ve çocuğun doğumla kazandığı soyadını belirleme hakkının velayet hakkının kapsamında bulunup bulunmadığıyla yakından ilgilidir....
Tüm bu açıklamalar ışığında; velayet hakkı tevdi edilen annenin çocukların soyadının kendi soyadı ile değiştirilmesi yönündeki talebinin velayet hakkı kapsamındaki yetkilerin kullanımı ile ilgili olduğu velayet hakkı kapsamında çocuğun soyadını belirleme hakkının da yer aldığı aynı hukuksal konumda olan erkeğe velayet hakkı kapsamında tanınan çocuğun soyadını belirleme hakkının kadına tanınmamasının velayet hakkının kullanılması bakımından cinsiyete dayalı farklı bir muamele teşkil edecek olup evlilik birliği içinde doğan çocukların taşıdığı ailenin soyadını evlilik birliğinin sona ermesi ile kendisine velayet hakkı tevdi edilen annenin kendi soyadı ile değiştirmesini engelleyiciyi yasal bir düzenlemenin bulunmadığı somut olayda söz konusu değişikliğin çocukların üstün yararına da aykırı bulunmadığı tanık anlatımları ile de anlaşılmakla ve çocukların soyadını değişmekle kişisel durumunun değişmeyeceği dikkate alındığında Anayasa Mahkemesi’nin benzeri olaylarla verdiği hak ihlaline ilişkin...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Çocuğun Annesinin Soyadının Kullanmasına İzin Verilmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1- Davacı anne, boşanma kararı ile velayetleri kendisine bırakılan çocukların soyadlarının değiştirilerek kendi soyadı olan "..." olarak düzeltilmesini talep etmiş, mahkemece; "davanın genel hükümlere dayalı soyadının düzeltilmesi davası olması sebebiyle Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu" gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
Aile Mahkemesi'nin 2018/665 E 2019/549 K sayılı kararı ile boşandıklarını, müşterek çocuk Mustafa Bakırcı'nın velâyetinin annesine verildiğini, müşterek çocuğun Orman Genel Müdürlüğü'nün kreşine, dedesi geçmişte Orman Genel Müdür Yardımcısı olarak çalıştığı için gittiğini, ayrıca dedesinin başvurusu ile ordu evlerinin imkanından da faydalandığını, annenin soyadı ile çocuğun soyadının farklı olmasının zaman zaman sorun çıkardığını, çocuğun kendi soyadı ile annesinin soyadının neden farklı olduğunu sorguladığını, çocuğun üstün menfaatleri gözetildiğinde annesi ile aynı soyadı taşımasının çocuğun yararına olacağını beyanla, davacının velâyeti altında bulunan Mustafa Bakırcı'nın soyadının, annesinin soyadı ile aynı olacak şekilde "Ulukanlıgil" olarak değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Dava, ergin kişinin haklı sebeple soyadının değiştirilmesi niteliğinde değil, evlilik içinde doğan çocuğun, doğumla kazandığı "aile soyadının" velayet hakkı kapsamında değiştirilmesi talebine ilişkin bulunması ve buna ilişkin değerlendirmenin aile mahkemesi tarafından yapılması gerektiğinden Yargıtay....Hukuk Dairesi'nin 19.11.2013 gün 2013/12697 Esas 2013/15917 Karar sayılı bozma kararının kaldırılmasına karar verildikten sonra dosyanın esasının incelenmesi sonucu; Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı ile davalı ...'tan olma çocuk.....soyadının annenin soyadı olan ".... olarak değiştirilmesini istemiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden; davacı ile davalı ...'ın evliliklerinden soyadının değiştirilmesi istenen ..... 09.06.2007 tarihinde dünyaya geldiği, davacı ... ile davalı ...'ın ... 5. Aile Mahkemesi'nin 24.02.2009 gün 2008/910 esas, 2009/220 karar sayılı kararı ile boşandıkları..... velayetinin davacı anne ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Ortak Çocuğun Soyadının Velayet Hakkına Sahip Annenin Soyadı İle Değiştirilmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı baba tarafından duruşmalı temyiz edilmişse de, niteliği itibarıyla iş, duruşmalı incelemeye tabi olmadığından duruşma isteğinin reddine, evrak üzerinde inceleme yapılmasına karar verildi....