"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Çocuğun Annesinin Soyadını Kullanmaya İzin Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda, mahalli mahkemece verilen hükmün kanun yararına bozulması Adalet Bakanlığının yazısı üzerine; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından istenilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Davacı, velayeti kendisinde olan çocuğu... 'in Görmen olan soyadının kendi soyadı olan Eyaz olarak değiştirilmesini talep ve dava etmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, karar 20.12.2018 tarihinde kesinleştirilmiş, Adalet Bakanlığının 10.09.2020 tarihli yazısı üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 2020/83751 sayılı ve 04.01.2021 tarihli yazısı ile, karar ile ilgili kanun yararına bozma talebinde bulunulmuş, dosya Dairemize gönderilmiştir. Somut olayda; davacı anne davalı olarak sadece Kartal Nüfus Müdürlüğünü göstermiş, çocuğun babasının yokluğunda dava görülmüş ve karar verilmiştir....
bulunduğu belirtilerek davacının evlenmekle edindiği Günay soyadınının iptali ile evlenmeden önceki soyadı olan Özkılıç soyadını kullanmasına izin verilmesi istenmiştir....
DAVA Davacı kadın vekili dava dilekçesinde; davacının kadın doğum uzmanı olduğunu, evlenene kadar eğitim hayatında kızlık soyadı ile tanındığını, tüp bebek alanında yapmak istediği mesleki kariyerini kızlık soyadı ile yapmak istediğini ve Anayasa Mahkemesi kararlarının da talebine uygun olduğunu iddia ederek; kızlık soyadı olan "Altuntaş" soyadını tek başına kullanmasına izin verilmesine hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. II. CEVAP 1.Davalı ... Müdürlüğü cevap dilekçesinde; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 187 nci maddesine göre kadının evlenmekle kocasının soyadını almasının kanun gereği olduğunu iddia ederek; davanın reddine hükmedilmesini talep etmiştir. 2. Dava dilekçesi dahili davalı erkeğe 25.04.2022 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, dahili davalı erkek dava dilekçesine cevap vermemiştir. III....
Bir an için mevzuatın böyle bir duruma izin verdiği kabul edilse dahi sonradan gelişen sebeplerden dolayı çocuğun yararı açısından velayetin babaya yeniden verilmesi hallerinde bu kez baba, velayet hakkına dayanarak tekrar çocuğun soyadını değiştirmek isteyecektir. Madem ki velayet kimde ise çocuk onun soyadını taşıyacaktır o halde baba bu haktan mahrum edilemez. Böyle bir uygulamanın nüfus kütüklerindeki kaydın güvenilirliği ve istikrarı zedeleyeceği gibi asıl bu gibi uygulamalar çocuğun ruh hali üzerinde çok derin ve etkili travma yaratacaktır. Yargı mercileri bu durumu gözeterek anne ile babanın ya da ailelerin çocuk üzerinden inatlaşarak onun yararlarını hiçe sayıp, hukuken oluşmuş statüleri gerçek dışı ve yapay sebeplerle değiştirmeye çalışmalarına izin vermemeleri, söz konusu istemlerine alet olmamaları gerekir. Somut olaya gelince; soyadının değiştirilmesi istenen küçüklerin doğum tarihlerinde anne ve baba resmen evlidir....
Bir an için mevzuatın böyle bir duruma izin verdiği kabul edilse dahi sonradan gelişen sebeplerden dolayı çocuğun yararı açısından velayetin babaya yeniden verilmesi hallerinde bu kez baba, velayet hakkına dayanarak tekrar çocuğun soyadını değiştirmek isteyecektir. Madem ki velayet kimde ise çocuk onun soyadını taşıyacaktır o halde baba bu haktan mahrum edilemez. Böyle bir uygulamanın nüfus kütüklerindeki kaydın güvenilirliği ve istikrarı zedeleyeceği gibi asıl bu gibi uygulamalar çocuğun ruh hali üzerinde çok derin ve etkili travma yaratacaktır. Yargı mercileri bu durumu gözeterek anne ile babanın ya da ailelerin çocuk üzerinden inatlaşarak onun yararlarını hiçe sayıp, hukuken oluşmuş statüleri gerçek dışı ve yapay sebeplerle değiştirmeye çalışmalarına izin vermemeleri, söz konusu istemlerine alet olmamaları gerekir. Somut olaya gelince; soyadının değiştirilmesi istenen ...'in doğum günü olan 25.02.1996 tarihinde anne ve babası resmen evlidir....
Gerekçesi ile '' Davanın kabulü ile, Ordu ili, Ünye İlçesi, Liseler Mah/Köy, cilt no: 69, hane no: 35 birey sıra no: 16'da kayıtlı Hüseyin ve Nurtop kızı, 16.10.1985 doğumlu T2 aynı hane noda kayıtlı İsmail Hakkı ve Nevin'den olma 10.07.1985 doğumlu T3 ile yapılan evlilik sonucu almış olduğu Genç Kara soyadının kaldırılarak sadece "GENÇ" soyadını kullanmasına izin verilmesine, bu şekilde nüfus kütüğüne tesciline karar verilmiştir. Davalı Kartal İlçe T1 temsilcisi, davacının evlenerek edindiği koca soyadı olmaksızın tek başına evlilik öncesi soyadını kullanamayacağını, bu durumun yasalara aykırı olduğunu belirterek istinaf talebinde bulunmuştur. Davacı ve dahili davalı istinafa cevap vermemiştir. Dava, evli kadının münhasıran evlenmeden önceki soyadının kullanılmasına izin verilmesine ilişkindir (TMK m. 187). Mahkemece; davanın Türk Medeni Kanununun 187. maddesine aykırı olduğu gerekçesi ile reddine karar verilmiş, hükmü davacı temyiz etmiştir....
O halde mahkemece yapılacak iş, 10.04.1992 tarihli 7/4 sayılı içtihadı birleştirme kararı gözetilerek yeniden karar oluşturmaktan ibarettir. 2-Kadının erkeğin soyadını kullanmasına izin verilmesi davası yönünden hasren yapılan temyiz incelenmesine gelince; Davalı-karşı davacı kadının eşinin soyadını kullanmasına izin verilmesi isteği, mahkemenin de kabulünde olduğu üzere boşanmanın eki niteliğinde değildir. Dava açılması sırasında yatırılan başvurma harcı dava dilekçesinde yer alan tüm talepleri kapsar. Kadının eşinin soyadını kullanmasına izin verilmesi ayrı bir dava olup maktu harca tabidir....
KARŞI OY YAZISI Boşanan kadına, boşandığı kocasının soyadını kullanmasına izin verilebilmesi için iki şartın birlikte gerçekleşmiş olması gerekir. Birincisi, kadının boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati olmalı, ikicisi ise bunun kocaya zarar vermeyeceği ispatlanmalıdır. (TMK. m. 173/2) Taraflar ...'da ... Aile Mahkemesinin 14.12.1996 tarihinde kesinleşen kararıyla boşanmışlar, bu karar davacının on altı yıl sonra başvurusu üzerine Türkiye'de tanınmış, tanıma kararı 18.1.2013 tarihinde kesinleşmiştir. Davacı aynı zamanda ... vatandaşı olduğunu, yurtdışında çocukları olduğu için oraya gidip gelmek zorunda olduğunu, pasaportunu kocasının soy ismi ile aldığı için boşandıktan sonra aldığı kimliğindeki kızlık soyismi ile pasaportundaki soyadı birbirini tutmadığından, ülkeye girip çıkmakta '“vize” problemi yaşadığını ileri sürerek, boşandığı kocasının soyadını kullanmasına izin verilmesini istemektedir....
Bir an için mevzuatın böyle bir duruma izin verdiği kabul edilse dahi sonradan gelişen sebeplerden dolayı çocuğun yararı açısından velayetin babaya yeniden verilmesi hallerinde bu kez baba, velayet hakkına dayanarak tekrar çocuğun soyadını değiştirmek isteyecektir. Madem ki velayet kimde ise çocuk onun soyadını taşıyacaktır o halde baba bu haktan mahrum edilemez. Böyle bir uygulamanın nüfus kütüklerindeki kaydın güvenilirliği ve istikrarı zedeleyeceği gibi asıl bu gibi uygulamalar çocuğun ruh hali üzerinde çok derin ve etkili travma yaratacaktır. Yargı mercileri bu durumu gözeterek anne ile babanın ya da ailelerin çocuk üzerinden inatlaşarak onun yararlarını hiçe sayıp, hukuken oluşmuş statüleri gerçek dışı ve yapay sebeplerle değiştirmeye çalışmalarına izin vermemeleri, söz konusu istemlerine alet olmamaları gerekir. Somut olaya gelince; soyadının değiştirilmesi istenen ...'ın doğum günü olan 21.05.2000 tarihinde anne ve babası resmen evlidir....
'nın soyadının arkadaşları arasında alay konusu olduğunu, bu nedenle soyadının annesinin kızlık soyadı olan "..." olarak değiştirilmesini, çevrede bu isimle tanınmaları ve işlemleri de bu isimle yaptırmaları nedeniyle kendi soyadlarını değiştirmek istemediklerini belirtmişler, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 321. maddesinin emredici hükmüne göre evlilik birliği içinde doğan çocuk ailenin soyadını taşır. Buna göre, evlilik içinde doğan ve bu nedenle ailenin soyadını alan çocuğun anne ve babası usulüne uygun olarak açacakları bir dava ile soyadlarını değiştirmedikçe, velayet yetkisine dayanarak çocuğun soyadını değiştiremezler. Ancak, çocuk reşit olduktan sonra açacağı dava ile kendi soyadını değiştirebilir. Somut olayda anne ve baba evli olduklarına, çocuk evlilik birliği içerisinde doğduğuna ve anne ile baba kendi soyadlarını değiştirmek istemediklerine göre davanın reddine karar verilmesi gerekirken, ergin olmayan ...'...
