AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 15/01/2020 NUMARASI : 2019/383 ESAS - 2020/20 KARAR DAVA KONUSU : Kullanmasına İzin Verilmesi KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılama sonunda İzmir 20....

Boşandığı eşinin soyadını kullanmaya izin talebi yönünden yapılan istinaf incelemesinde; Yapılan soruşturmaya ve tüm dosya kapsamına göre; davalı karşı davacı kadın, gösterdiği delillerle boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğunu ispat edememiştir. Sadece müşterek çocuğun menfaatinin olması davanın kabulü için yeterli değilir. Davalı karşı davacı ile velayeti kendisine verilen müşterek çocuğun soy isimlerinin farklı olması durumunun haklı sebep olarak kabul edilmesi halinde, ebeveynleri boşanmış olan bütün çocuklar için aynı durumun sözkonusu olması gerekir. Oysa, Kanun, çocukların değil, kadının menfaatinin varlığını esas almıştır....

Çocuğun hangi soyadını alacağı konusunda, yukarıda gösterildiği gibi Türk Medeni Kanununun 321. maddesinde, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununda, Soyadı Nizamnamesinde ve Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte düzenlenmeler mevcuttur. Bu düzenlemelere göre çocuk evlilik içinde doğmuş ise ailenin, başka bir ifade ile babanın: evlilik dışında doğmuş, babayla bir soybağı kurulmamış ise anasının: soybağı ana ve babanın sonradan evlenmesiyle veya tanıma (TMK. m.295) yahut da mahkeme kararıyla (TMK. m. 301) kurulmuş ise babasının soyadını almaktadır. Bu düzenlemelerden çıkan sonuç şudur; çocuğun soyadı, ana ve babasıyla soybağı ilişkisini göstermektedir....

Somut olayda; Velayet hakkına sahip anne, anneyle çocuğun soyadının farklı olması nedeniyle resmi işlemlerde sıkıntı yaşadığını belirterek çocuğun soyadının annenin soyadı olarak Kantekin soyadıyla değiştirmek istediğini beyan etmiştir. Çocuğun soyadının annenin soyadıyla değiştirmesi nedeniyle çocuğun üstün yararı bakımından ruhsal gelişiminin olumsuz etkileneceği ileri sürülmediği çocuğun soyadının annenin soyadı ile değiştirilmesinin çocuğun üstün yararına olabileceği anlaşılmaktadır....

Dayanılan yemin deliline ilişkin usulü işlemler yapılmadığından; davacı kadına yemin teklif hakkı hatırlatılıp, yemin teklif ettiği ve koca tarafından yemin teklifi kabul edildiği takdirde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 225 ve devamı maddeleri gereğince, yemin işleminin tamamlanıp gerçekleşecek sonucuna göre ziynet alacağı hakkında karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde talebin kısmen kabul edilmesi doğru olmamıştır. 2- Davacı (kadın) dava dilekçesinde boşanma talebiyle birlikte davalı (koca)’nın soyadını kullanmasına izin verilmesini de talep etmiştir. “Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hâkim, kocasının soyadını taşımasına izin verir.” (TMK md.173/2) Bu talep boşanmanın fer'isi niteliğinde olup maddi ve manevi tazminat ile yoksulluk nafakası gibi ancak boşanma davası içinde talep edilebilir....

Kuşkusuz velayet kendisinde bulunan anne veya babanın, çocukla ilgili yapacağı her türlü iş ve işlemde çocuğun üstün yararını koruması gerektiği tartışmasızdır. Çocuğun üstün yararı, çocuğu ilgilendiren her işte göz önüne alınması zorunlu olan ve belirli bir somut olayda çocuk için en iyisinin ne olduğunu belirlemede dikkate alınan bir ölçüt bir kılavuzdur. Çocuğun üstün yararı çocuğun haklarını garanti altına alan bir işlev de üstlenmektedir (YÜCEL, Özge Ufuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt 1 Sayı 2, Aralık 2013, s. 117- 137). Esasın da çocuğun üstün yararına gereken önemin verilmesi, yalnızca çocuğun ya da ana babanın değil, toplumun da menfaatinedir....

Kimlik Nolu kocası T5'den boşandığı ve boşanma kararının kesinleşmesinden sonra "EPİKMEN" olan soyadını kullanmasına izin verildiği, ancak davacı Ela Didem'in yeniden evlenerek Costa Monecolo soyadını aldığı anlaşılmakla, davacının boşandığı eşi T5'in "EPİKMEN" soyadını kullanım izninin kaldırılmasına ve bu şekilde nüfusa tesciline" karar verilmiştir. T1 verdiği istinaf dilekçesinde, mahkeme kararının 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 14.maddesi uyarınca mevzuata aykırı olduğunu belirterek bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir. Davacı istinafa cevap vermemiştir. Dava, boşandığı eşin soyadını taşımaya izin kararının kaldırılması davasıdır. Davacı taraf davayı açarken davacının eski eşi T5'i davalı gösterip sadece ona karşı dava açmış, ilk derece mahkemesinin tensip ara kararının 5.maddesi gereğince tensip tutanağı ve dava dilekçesinin " ilgili " sıfatıyla Nüfus Müdürlüğüne gönderilmesine karar verilmiştir. Karar başlığında T1 ilgili olarak gösterilmiştir....

Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan çocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nin soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğine göre, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi mi, yoksa Aile Mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir. Göreve ilişkin sorunun çözümü; çocuğa soyadını kazandıran pozitif hukuk normlarıyla ve çocuğun doğumla kazandığı soyadını belirleme hakkının velayet hakkının kapsamında bulunup bulunmadığıyla yakından ilgilidir. Ancak, iş bu noktaya geldiğinde soyadını yakından ilgilendiren, şahsi durum sicillerinin niteliği ve bu sicillerde yapılacak düzeltmelerle ilgili hükümlere kısaca değinmekte yarar görülmüştür....

Asliye Hukuk Mahkemesi'nce dava 2018/416 Esas sırasına kaydedilmiş, mahkemece yapılan yargılamada; davada, davacının boşanma sonrasında velayeti altında bulunan çocuğunun soyadının değiştirilerek, annesinin soyadını kullanmak istediği anlaşılmıştır. Çocuk soyadı; evlilik içinde doğmuş ise; ailenin, başka bir ifade ile babanın: evlilik dışında doğmuş, babayla bir soy bağı kurulmamış ise anasının: soybağı ana ve babanın sonradan evlenmesiyle veya tanıma (TMK m.295) yahut da mahkeme kararıyla (TMK m. 301) kurulmuş ise babasının soyadını almaktadır. Bu düzenlemelerden anlaşıldığı üzere çocuğun soyadı, ana ve babasıyla soy bağı ilişkisini göstermektedir....

Aile Mahkemesi'nin 2019/383 E. ,2020/20 K. sayılı kararı ile; T1 Yağınlı' nın evli olduğu eşinin Yağınlı soyisminin kaldırılarak, nüfusta tek başına kızlık soyadı Düzağaç soyismini kullanmasına izin verilerek nüfusta T1 olarak kayıt ve tesciline karar verilmiştir....