Davacı annenin velayeti altındadır. Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan, boşanma ilamıyla velayeti anneye verilen cocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nun soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğine göre, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi mi, yoksa Aile Mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir. Göreve ilişkin sorunun çözümü; çocuğa soyadını kazandıran pozitif hukuk normlarıyla ve çocuğun doğumla kazandığı soyadını belirleme hakkının velayet hakkının kapsamında bulunup bulunmadığıyla yakından ilgilidir....

Aile Mahkemesi Taraflar arasındaki davacı tarafından açılan çocuğun velayet sahibi annenin soyadını kullanmasına izin davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Kararın davacı asıl tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı asıl tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....

Mahkemece, babalığına hükmedilen küçüğün baba hanesine tesciline karar verilmişse de; Dairemizce "Türk Medeni KAnununun 321 nci maddesi gereğince, evlilik dışı çocuğun, baba soyadını alması sonucunu sağlar şekilde nüfusta davalının hanesine tesciline karar verilmesine dair hükmün doğru olmadığından" bu yöne ilişkin kararın bozulmasına karar verildiği, Hükmün, dairemizdeki incelenmesinden sonra, 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu 29.4.2006 tarihinde yürürlüğe girmiş, geçici 5. maddesi de; "Bu kanun yürürlüğe girinceye kadar tanıma beyanı veya babalığa hüküm kararı sonucu ana hanesine tescil edilen çocukların baba hanelerine nakline ana ve babanın birinin, çocukergin ise kendinin talebiyle alınabileceğine" öngörmüştür. Bu düzenleme dikkate alındığında davacı annenin karar düzeltme isteğinin kabulü ile dairemizin 7.2.2005 gün 2005/17123 esas 2006/1100 karar sayılı ilamının 2. bendindeki bozma ilamının kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir....

Aile Mahkemesi'nin 2019/383 E. ,2020/20 K. sayılı kararı ile; T1 Yağınlı' nın evli olduğu eşinin Yağınlı soyisminin kaldırılarak, nüfusta tek başına kızlık soyadı Düzağaç soyismini kullanmasına izin verilerek nüfusta T1 olarak kayıt ve tesciline karar verilmiştir....

Dayanılan yemin deliline ilişkin usulü işlemler yapılmadığından; davacı kadına yemin teklif hakkı hatırlatılıp, yemin teklif ettiği ve koca tarafından yemin teklifi kabul edildiği takdirde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 225 ve devamı maddeleri gereğince, yemin işleminin tamamlanıp gerçekleşecek sonucuna göre ziynet alacağı hakkında karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde talebin kısmen kabul edilmesi doğru olmamıştır. 2- Davacı (kadın) dava dilekçesinde boşanma talebiyle birlikte davalı (koca)’nın soyadını kullanmasına izin verilmesini de talep etmiştir. “Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hâkim, kocasının soyadını taşımasına izin verir.” (TMK md.173/2) Bu talep boşanmanın fer'isi niteliğinde olup maddi ve manevi tazminat ile yoksulluk nafakası gibi ancak boşanma davası içinde talep edilebilir....

AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 11/09/2020 NUMARASI : 2019/129 ESAS 2020/339 KARAR DAVA KONUSU : Boşanmadan Sonra Açılan (Çocuğun Annesinin Soyadını Kullanmaya İzin) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi: Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı ile boşandıklarını, müşterek çocuk Kaan'ın velayetinin tarafına verildiğini, doğumdan itibaren davalının arayıp sormadığını, resmi işlemlerde soyadının farklı olması sebebi nedeni ile sorun yaşadığını, bu nedenle müşterek çocuğun Ökçün olan soyadının Özüpak olarak değiştirilmesini talep etmiştir. Cevap dilekçesi: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Açılan davanın reddini istemiştir....

AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 11/09/2020 NUMARASI : 2019/129 ESAS 2020/339 KARAR DAVA KONUSU : Boşanmadan Sonra Açılan (Çocuğun Annesinin Soyadını Kullanmaya İzin) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi: Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı ile boşandıklarını, müşterek çocuk Kaan'ın velayetinin tarafına verildiğini, doğumdan itibaren davalının arayıp sormadığını, resmi işlemlerde soyadının farklı olması sebebi nedeni ile sorun yaşadığını, bu nedenle müşterek çocuğun Ökçün olan soyadının Özüpak olarak değiştirilmesini talep etmiştir. Cevap dilekçesi: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Açılan davanın reddini istemiştir....

Bu bağlamda, çocuğa soyadı konulmasından değil çocuğun soyadı kazanmasından söz edilir. Zira, ana ve babanın velayet hakkı kapsamında çocuğa soyadı koyma hak ve yetkileri yoktur. Çocuğun soyadını, soybağı belirler. Çocuğun hangi soyadını alacağı konusunda Türk Medeni Kanununun 321. maddesinde, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 28. maddesinde Soyadı Nizamnamesinin 15. maddesinde ve Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte düzenlemeler mevcuttur. Bu düzenlemelere göre; çocuk soyadını, evlilik birliği içinde doğmuş ise, ailenin yani babanın, evlilik birliği dışında doğmuş, babayla soybağı kurulmamış ise ananın, soybağının ana ve babanın sonradan evlenmesiyle veya tanıma yahut mahkeme kararıyla, yani babalık hükmüyle kurulmuş ise babanın soyadını almaktadır. Bu düzenlemelerden ortaya çıkan sonuç şudur. Çocuğun soyadı, ana ve babasıyla soybağı ilişkisini göstermektedir....

Evliliğin sonradan boşanma gibi nedenlerle ortadan kalkması halinde velayet hakkının anaya verilmiş olması çocuğun soyadının değiştirilmesi için haklı bir neden sayılmadığı gibi hukuki mevzuat da buna cevaz vermemektedir. Bir an için mevzuatın böyle bir duruma izin verdiği kabul edilse dahi, sonradan gelişen sebeplerden dolayı çocuğun yararı açısından velayetin babaya yeniden verilmesi halinde bu kez baba velayet hakkına dayanarak tekrar çocuğun soyadını değiştirmek isteyecektir. Madem ki velayet kimde ise çocuk onun soyadını taşıyacak o halde baba da bu haktan mahrum edilemez. Böyle bir uygulamanın nüfus kütüklerindeki kaydın güvenilirliği ve istikrarı zedeleyeceği gibi asıl bu gibi uygulamalar çocuğun ruh hali üzerinde çok derin ve etkili travma yaratacaktır....

Evliliğin sonradan boşanma gibi nedenlerle ortadan kalkması halinde velayet hakkının anaya verilmiş olması çocuğun soyadının değiştirilmesi için haklı bir neden sayılmadığı gibi hukuki mevzuat da buna cevaz vermemektedir. Bir an için mevzuatın böyle bir duruma izin verdiği kabul edilse dahi, sonradan gelişen sebeplerden dolayı çocuğun yararı açısından velayetin babaya yeniden verilmesi halinde bu kez baba velayet hakkına dayanarak tekrar çocuğun soyadını değiştirmek isteyecektir. Madem ki velayet kimde ise çocuk onun soyadını taşıyacak o halde baba da bu haktan mahrum edilemez. Böyle bir uygulamanın nüfus kütüklerindeki kaydın güvenilirliği ve istikrarı zedeleyeceği gibi asıl bu gibi uygulamalar çocuğun ruh hali üzerinde çok derin ve etkili travma yaratacaktır....