ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/433 Esas KARAR NO : 2021/542 DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 25/06/2021 KARAR TARİHİ : 29/06/2021 Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında uzun süreli araç kiralama sözleşmesi kurulduğunu, ancak davalı tarafın kötüniyetli eylemleri neticesinde müvekkilinin mağdur edildiğini, bu kapsamda da müvekkili hakkında haksız yere başlatılan ... 18. İcra Müdürlüğünün ...esas sayılı dosyasında takip konusu borçtan dolayı borçlu olmadığının tespiti ile müvekkili tarafından haksız olarak ödenen 167.802,76 TL bedelin ödeme tarihi olan 01/06/2021 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan istirdatına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir....
Menfi tespit davasının istirdat davasına dönüşmesi ve davaya istirdat davası olarak devam edilmesi de İİK'nın 72/VI. maddesinde düzenlenmiş olup, bu madde hükmüne göre borçlu, dava konusu borcu ödemek zorunda kalmış olursa menfi tespit davası yasa gereği kendiliğinden istirdat davasına dönüşür ve davaya istirdat davası olarak devam edilir. Buna göre menfi tespit davasının devamı sırasında borcun herhangi bir nedenle ödendiği iddiası üzerine mahkemece bu iddia araştırılıp ödemenin kanıtlanması halinde, talep olmasa dahi dava kendiliğinden istirdat davasına dönüşeceğinden açılan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilmelidir. Eldeki davada davacı taraf iki adet ------- hizmet bedeli yönünden borçlu olmadığına ilişkin menfi tespit davası açmış ancak yargılama devam ederken icra dosyasının ----tarihinde infazen kapatılması nedeniyle menfi tespit davası istirdat davasına dönüşmüştür....
Menfi tespit davasının istirdat davasına dönüşmesi ve davaya istirdat davası olarak devam edilmesi de İİK'nın 72/VI. maddesinde düzenlenmiş olup, bu madde hükmüne göre borçlu, dava konusu borcu ödemek zorunda kalmış olursa menfi tespit davası yasa gereği kendiliğinden istirdat davasına dönüşür ve davaya istirdat davası olarak devam edilir. Buna göre menfi tespit davasının devamı sırasında borcun herhangi bir nedenle ödendiği iddiası üzerine mahkemece bu iddia araştırılıp ödemenin kanıtlanması halinde, talep olmasa dahi dava kendiliğinden istirdat davasına dönüşeceğinden açılan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilmelidir. Eldeki davada davacı taraf iki adet ------- hizmet bedeli yönünden borçlu olmadığına ilişkin menfi tespit davası açmış ancak yargılama devam ederken icra dosyasının ----tarihinde infazen kapatılması nedeniyle menfi tespit davası istirdat davasına dönüşmüştür....
Menfi tespit davasının istirdat davasına dönüşmesi ve davaya istirdat davası olarak devam edilmesi de İİK'nın 72/VI. maddesinde düzenlenmiş olup, bu madde hükmüne göre borçlu, dava konusu borcu ödemek zorunda kalmış olursa menfi tespit davası yasa gereği kendiliğinden istirdat davasına dönüşür ve davaya istirdat davası olarak devam edilir. Buna göre menfi tespit davasının devamı sırasında borcun herhangi bir nedenle ödendiği iddiası üzerine mahkemece bu iddia araştırılıp ödemenin kanıtlanması halinde, talep olmasa dahi dava kendiliğinden istirdat davasına dönüşeceğinden açılan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilmelidir. Eldeki davada davacı taraf iki adet ------- hizmet bedeli yönünden borçlu olmadığına ilişkin menfi tespit davası açmış ancak yargılama devam ederken icra dosyasının ----tarihinde infazen kapatılması nedeniyle menfi tespit davası istirdat davasına dönüşmüştür....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, taraflar arasındaki ticari ilişki nedeni ile davacının davalıdan mal satın aldığı, mal bedelinin ödenmemesi üzerine davalının takibe geçtiği ve davacının takibe itiraz etmeden icra dosyasına ödeme yaptığı bu durumda davaya istirdat davası olarak da devam edilmesinin mümkün olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava İİK-72. maddesine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir. Dava açıldıktan sonra davaya temel alınan borcun icra dosyasına ödendiği anlaşılmaktadır. İİK-72/6.maddesi “Borçlu, menfi tespit davası zımnında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir.” hükmünü içermektedir. Mahkemece anılan yasa hükmü gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir....
Esas Sayılı dosyasına ödediği bedel olan 13.485,42 TL yönünden istirdat talebi olduğu,dava konusu değerin sadece 5.978,89 TL'lik ASIL ALACAK KISMI, Bursa ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas Sayılı dosyasına konu edildiğinden, halihazırda 15.075,71 TLnın da menfi tespit talebine ilişkin bulunduğu,netice olarak, 13.485,42 TL istirdat talebi ve 15.075,71 TL menfi tespit talepleri olduğunu beyan etmiştir.Davacı vekili 05/02/2022 tarihli beyan dilekçesinde dava değerini 13.485,42 TL istirdat,15.075,71 TL istirdat olmak üzere 28.561,13 TL olarak beyan ettiklerini ve eksiz harcı yatıracaklarını bildirerek aynı tarihte eksik harcı ikmal etmiştir. Bursa ...İcra Müdürlüğünün 16/11/2021 tarihli cevabi müzekkeresinde davacı tarafça ... sayılı takip dosyasına 19/04/2021 tarihinde 13.295,42 TL,yine aynı tarihte 90,00 TL borç tahsilatının yatırıldığı ve dosyanın 20/04/2021 tarihinde infazen kapatıldığı bildirilmiştir. Bu durumda dava konusu faturanın 26.11.2019 tarih ve ... nolu 21,054.66....
tarafından açılan menfi tespit ve istirdat davasıdır. Davacı, dava dışı takip borçlularının borcu nedeniyle malvarlığı üzerinde ve evinde haciz yapıldığını ve bu nedenle borcu ödemek zorunda kaldıklarını belirterek ödenen tutarın iadesini İİK 72/7 maddesinde yer alan yasal düzenleme uyarınca iadesini istemiştir. Davacı takipte borçlu olmayıp, takip konusu borç yönünden üçüncü şahıs konumundadır. İİK 72/7'inci bendinde ”Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebilir” hükmü düzenlenmiştir. İstirdat davasının biri maddi hukuka, diğeri takip hukukuna ilişkin olmak üzere iki koşulu bulunmaktadır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, sosyal güvenlik destek prim borcunun bulunup bulunmadığının tespiti ile varsa bu borca faiz uygulanmaması gerektiği ile yapılandırma yapılması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, uyulan bozma ilamı sonrası, dava hakkında kısmen karar verilmesine yer olmadığına, kısmen reddine dair karar verilmiştir. Hükmün, davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Mahkemece, davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına şeklinde karar verilebilmesi için, uyuşmazlık konusu çekişmenin ortadan kalkması, başka bir anlatımla; her iki tarafında davanın esası hakkında karar verilmesinde hukuki yararının kalmamış olması gerekir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Dava, davacının borçlu olmadığının tespiti ile ihtirazi kayıtla ödediği ve mahsup edilen tutarların istirdat istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, taraf avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 13.12.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Dava, ödeme emrinin iptali ile borçlu olmadığının tespiti ve haczin kaldırılması ile istirdat istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 16.02.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi....
