TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2022/161 Esas KARAR NO : 2022/168 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 03/03/2022 KARAR TARİHİ : 04/03/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı asil dava dilekçesinde özetle;----- ve --------numaralı ---------yapraklarını------- kaybettiğini ve bu nedenle ilgili çeklerin iptalini talep ve dava ettiği görüldü. Dava dilekçesinin incelenmesinde, zayi edilen çekin keşidecisinin davacı olduğu anlaşılmıştır. TTK nun 757-765 maddelerinde yer alan hükümler uyarınca çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK 651/2. maddesi uyarınca çek hamiline aittir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/295 Esas KARAR NO : 2021/371 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 24/05/2021 KARAR TARİHİ : 25/05/2021 KARAR YAZMA TARİHİ : 25/05/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasında evrak üzerinden yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Talep eden dilekçesinde, müvekkilinin keşide ettiği... ...Şubesi şubesi hesabından sadır 0124302 seri numaralı 02/07/2021 keşide tarihli 179.755,40 TL bedelli ve 0124301 seri numaralı 25/06/2021 keşide tarihli 209.386,40 TL bedelli 2 adet çekin kargo gönderimi sırasında kaybolduğunu belirterek zayi nedeniyle iptaine karar verilmesini istemiştir. Kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptali davası ancak hamil tarafından açılabilen bir dava olup çekin zayi nedeniyle iptali davası keşideci tarafından yahut keşidecinin temsilcisi tarafından açılamaz....
SAVUNMA: Davanın hasımsız olması nedeniyle cevap dilekçesi bulunmadığı görülmüştür. DELİLLER: Talep eden tarafça talebe konu çekin kaybolduğuna dair şikayetçi ifade tutanağının sunulduğu görülmüştür. DEĞERLENDİRME: Talep dilekçesi ile talep eden keşideci tarafından zayi nedeniyle çek iptali (Zayi Belgesi Verilmesi) talep edilmiş olup; ... 'nun 818/s bendi yollaması ile aynı kanunun 757. maddesi ve devamı maddelerine göre açılacak olan zayi nedeniyle çek iptali davalarında, işin niteliği ve meydana getireceği hukuki sonuçlar itibariyle bu tür davayı açma yetkisinin hamile ait olduğu, çek karnesi sahibi davacının zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmadığı iddia ve tüm dosya kapsamı ile anlaşılmakla davacının talebinin reddine karar vermek gerekmiştir....
tarihinden ve çek tarihinden itibaren 3 aylık yasal bekleme süresi geçmiştir. Üç aylık yasal süre beklenmesine ve geçmesine rağmen çek hakkında mahkememize herhangi bir başvuruda bulunan olmamış ve ilgili banka şubesinin yazı cevabına göre çek aslı da ibraz edilmemiştir. Dava, zayi nedeni ile çek iptali davası olup, dava konusu çek ilgili yapılan ilanlara rağmen dava konusu çek hakkında yasal süresinde mahkememize herhangi bir başvurunun olmadığı ve çekin davacının elinde iken zayi olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenlerle, TTK'nın 651,759 ve 818/1-s maddeleri uyarınca, ... bank ... ... Şubesine ait ... çek nolu ... keşide tarihli 80.000,00 TL bedelli çekin zayi nedeniyle iptaline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur. HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1- Davanın KABULÜ ile; ... bank ... ......
Somut olayda, zayi nedeniyle çek iptaline ilişkin davanın .....tarihinde açıldığı, çekin keşide tarihinin .....olduğu, davacı vekili tarafından müvekkilinin çekin yetkili hamili olduğu ileri sürülmüş ise de, verilen kesin süre içerisinde bu iddiayı destekleyecek açıklayıcı bir beyanda bulunulmadığı, öte yandan zayi nedeniyle iptali talep edilen çekin emre yazılı çek olduğu ve lehtarının .....olduğu, bu haliyle davacının hamil olabilmesi için çekin lehtarı tarafından ciro edilmesi gerektiği, hamil olduğunu iddia eden davacı tarafından çekin ön yüz bilgileri mahkememize sunulmuş ise de arka yüz bilgilerinin sunulmamasının hayatın olağan akışına aykırıdır. Bu haliyle davacının zayi nedeniyle iptali talep edilen çekin yetkili hamili olduğuna ilişkin mahkememizde kanaat oluşmamıştır. Açıklanan nedenlerle, davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Davacının zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ettiği çekin keşidecisi olup, zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali davası ancak hamil tarafından açılabileceğinden, keşidecinin bu davayı açma hakkı bulunmadığından davanın reddine dair aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Talep, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, HMK'nın 382/2(e)-6. hükmü gereğince çekişmesiz yargı işidir. 6102 sayılı TTK'nın 818. maddesi delaleti ile çekler bakımından iptal davaları açısından uygulanması gerekli TTK'nın 757 ve devamı maddelerinde iptal davası açma hakkı lehtar ve hamile tanınmış bir hak olup, TTK'nın 759/2. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi çek elinde iken zayi olduğuna dair inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak, senedin bir suretini ibraz etmek yahut da senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Zayi nedeniyle çek iptali davası açılabilmesi için öncelikle TTK'nın 780 ve 781. maddeleri uyarınca yasal unsurlara haiz bir çekin bulunması esastır. Bu unsurlara haiz olmayan bir belgenin kambiyo senedi vasfı taşımaması nedeniyle TTK hükümleri uyarınca zayi nedeniyle iptali istenilemez....
