Türk Ticaret Kanunu'nun 82/7. maddesi uyarınca, bir tacirin saklamakla mükellef olduğu defter ve kâğıtlar hırsızlık veya yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir afet sebebiyle ve kanuni müddet içinde ziya uğrarsa, tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini isteyebilir. Mahkeme, lüzumlu gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir. Böyle bir vesika almamış olan tacir defterlerini ibrazdan kaçınmış sayılır. TTK'nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir....
Türk Ticaret Kanunu'nun 82/7. maddesi uyarınca, bir tacirin saklamakla mükellef olduğu defter ve kâğıtlar hırsızlık veya yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir afet sebebiyle ve kanuni müddet içinde ziya uğrarsa, tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yerin yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini isteyebilir. Mahkeme, lüzumlu gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir. Böyle bir vesika almamış olan tacir defterlerini ibrazdan kaçınmış sayılır. TTK'nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir....
Asliye ticaret mahkemesi bulunmayan yerlerde ticari davalara bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesi zayi belgesi talebinin değerlendirilmesi bakımından görevli mahkemedir. Yetkili mahkeme bakımından kanun, delillerin daha kolaylıkla toplanabilmesi amacıyla ticari işletmenin bulunduğu yerden zayi belgesi için talepte bulunulması gerektiğini belirtmektedir. Burada, esnafların defter tutmak zorunda olmadıklarını belirtmek gerekir. 6102 sayılı Yasanın 15 inci maddesi, Yasanın 82 vd. hükümlerine herhangi bir gönderme yapmamıştır. Bunun sonucu olarak esnafların defterlerinin zayi olduğu gerekçesiyle mahkemeden zayi belgesi almak olanağı yoktur. Dolayısıyla mahkemenin öncelikle zayi belgesi almak için başvuranların tacir sıfatını haiz olup olmadıklarını belirlemesi gerekir. Saklanması zorunlu olan ticari defter ve belgeler dışındakiler için, zayi olduğu iddiasıyla mahkemeden zayi belgesi istenemez....
Eldeki dosyada davacı şirket tasfiye memuru; şirkete ait karar defterleri muhasebeci tarafından kendisine verilmediği, defalarca aramasına rağmen kendisine ulaşamadığı, mali müşavirler odasını aramasına rağmen ulaşamadığından dolayı zayi belgesi verilmesi talep etmiştir. Davacının karar defteri için zayi belgesi istediği, 6102 sayılı TTK'nın 82/7. Maddesinde hangi hallerde zayi belgesi istenebileceği düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesinde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık durumlarında zayi belgesinin istenebileceği belirtilmiştir. Davacının ''karar defterleri muhasebeci tarafından kendisine verilmediği, defalarca aramasına rağmen kendisine ulaşamadığı, mali müşavirler odasını aramasına rağmen ulaşamadığı'' durumu zayi belgesi istenebilecek durumlardan olamayacağı görülmektedir. Davacının belirtmiş olduğu durumun zayi belgesi istenebilecek durumlardan olmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerekmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/132 Esas KARAR NO: 2021/760 DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 28/07/2020 KARAR TARİHİ : 18/11/2021 Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının başkanlığını yapmış olduğu---- kuruma ait olan faturaların zayi olduğundan TKK madde 82, --- numaralı fıkra uyarınca Mahkemenizden, --- ve geçmiş yıllara ait faturakarın zayi olduğuna dair tarafıma zayi belgesi verilmesini talep etme zarureti hasıl olmuştur. --- ve geçmiş yıllara ait tüm faturalarımın zayi olduğuna dair tarafıma zayi belgesi verilmesini vekaleten talep etmiştir. DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE; Dava, TTK'nın 82/7. maddesi uyarınca açılan,-----ve geçmiş yıllara ait faturaların kaybından dolayı zayi belgesi verilmesi talebidir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/1037 Esas KARAR NO : 2024/258 TALEP : Zayi Belgesi Verilmesi TALEP TARİHİ : 27/12/2023 KARAR TARİHİ : 15/03/2024 Talep eden tarafından açılan Zayi Belgesi Verilmesi çekişmesiz yargı işinin mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi. İDDİA VE TALEP: Talep eden dilekçesinde özetle; yetkilisi olduğu şirketine ait karar defterinin taşınma sırasında kaybolduğunu belirterek zayi belgesinin verilmesini talep etmiştir. TALEP: Talep , TTK 82/7. maddesi gereğince hasımsız açılan zayi belgesi istemine ilişkindir....
bu belgeler yönünden de zayi belgesi verilemeyeceği kanaatine varılmıştır....
Dava dışı -----defter belgeleri arşivleme hizmeti aldığı, hizmet veren şirket depolarında yangın neticesi arşivlenen ve bildirilen ticari defter belgelerin zayi olduğunun öğrenilmesi ile TTK 82. madde gereği 15 günlük hak düşürücü yasal sürc içinde zayi belgesi verilmesi davası ile talepte bulunulduğu anlaşılmakta olup hüküm kısmında verilen defter ve belgeler için zayi belgesi verilmesi uygun görülmüş olup, davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir....
Asliye ticaret mahkemesi bulunmayan yerlerde ticari davalara bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesi zayi belgesi talebinin değerlendirilmesi bakımından görevli mahkemedir. Yetkili mahkeme bakımından kanun, delillerin daha kolaylıkla toplanabilmesi amacıyla ticari işletmenin bulunduğu yerden zayi belgesi için talepte bulunulması gerektiğini belirtmektedir.Saklanması zorunlu olan ticari defter ve belgeler dışındakiler için, zayi olduğu iddiasıyla mahkemeden zayi belgesi istenemez. Dolayısıyla bu nitelikte olmayan diğer belge ve defterlerin zıyaı nedeniyle zayi belgesi istenemez. Bu hususta örneğin “Gelir Vergisi Defteri” ile vergi ödemelerini gösteren makbuzların kaybolduğu ileri sürülerek mahkemeden zayi belgesi talep edilemez. Yine tacir örneğin sahip olduğu çeklerin zıyaını iddia ederek, zayi olduklarına ilişkin bir belgeyi 82/7 düzenlemesine dayanarak isteyemez. Bu durumda kıymetli evrakın zıyaı ve iptaline ilişkin kurallar uygulanmalıdır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2024/130 Esas KARAR NO : 2024/381 DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 26/02/ 2024 KARAR TARİHİ : 15/05/2024 Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılamaları sonunda : GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili 26/02/2024 tarihli dava dilekçesinde özetle : "... Müvekkil şirket tarafından yapılan araştırmada Şirket Genel Kurul Karar Defteri bulunamamış, bu yüzden Genel Kurul Kararı alınamamıştır. Yaklaşık 10 yıldır herhangi bir karar alınmadığından şirkete yönelik karar defterinin bulunamaması makul bir sebep olup, işbu nedenle Genel Kurul Karar Defterinin zayi olduğuna dair tarafımıza zayi belgesi verilmesi gereğini Yüce Mahkemenizden arz ederiz. Arz ve izah olunan sebeplerden ötürü; Genel Kurul Karar Defterinin zayi olduğuna dair tarafımıza zayi belgesi verilmesini...." talep ve dava etmiştir. Dava, TTK’nun 82/7 maddesi uyarınca zayii belgesi verilmesi istemine ilişkindir....
