UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yerel mahkeme kararında usul ve yasaya aykırılık bulunup bulunmadığı, kararın eksik incelemeye ve/veya yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; yetim aylığı ve ecrimisil alacaklarının tahsili talebine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır....
Asliye Hukuk Mahkemesi ile ... 2.İş Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R - Dava,yetim aylığı bağlanan davalıya haksız ve yersiz ödendiği iddia edilen sağlık giderinin davalıdan tahsili için yapılan takibe vaki itirazın iptali davasıdır. İş mahkemesince, yetim aylığı bağlanan davalının müteveffa babasının memur emeklisi olduğu ve iş mahkemesinin görevli olmadığı belirterek görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. Asliye hukuk mahkemesi ise, davanın 5510 sayılı yasanın 96 maddesinden kaynaklandığı ve bu yasadan doğan uyuşmazlıkların iş mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
yayınlanan Vakıflar Yönetmeliği hükümlerine göre sosyal güvenlik kapsamında olmayan, geçimini temin edecek menkul ve gayrimenkulü bulunmayan muhtaç durumdaki yetim veya engelli çocuklara muhtaç maaşı ödemektedir.Davalıya, yetim olan çocuğu nedeniyle muhtaç aylığı bağlanmasının dayanağı olan Yönetmeliğin 73. maddesine göre "Annesi ya da babası olmayan muhtaç çocuklar ile %40 ve üzeri engelli olan muhtaçlara; sosyal güvencesi olmaması, herhangi bir gelir veya aylığı bulunmaması mahkeme kararı veya kanunla bakım altına alınmamış olması, gelir getireceği taşınır ve taşınmaz malı mevcut olmaması veya olup da bunlardan elde edeceği aylık ortalama gelirinin bu yönetmelikte belirlenen muhtaç aylığı miktarını geçmemesi halinde aylık bağlanabilir."...
Bu durumda, tercih hakkı, davacı hak sahibine ait ise de davacı tarafından bu konuya ilişkin bildirimde bulunulmadığından, davalı Kurum tarafından davacının lehine değerlendirme yapılarak yetim ve dul aylıklarından düşük olduğu saptanan yetim aylığı kesilmiştir. Sonuç olarak, davacının vefat eden babasından dolayı aldığı yetim aylığının iptalinde yasaya aykırılık söz konusu değildir. Davacının vefat eden babasından dolayı aldığı yetim aylığı başlangıçtan itibaren iptal edilmekle, davacıya ödenen aylıklar yersiz hale geldiğinden, aylıkların davalıdan tahsili mümkündür. Somut olayda, emredici yasa hükmü gereğince davacıya bundan önce eşinden dolayı dul aylığı bağlanmış iken, babasından dolayı aylık bağlanmaması gerekirdi. Şu halde, yersiz ödemeler Kurumun hatasından kaynaklanmış olup, borcun belirlenmesinde 5510 sayılı Kanunun 96. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uygulanmalıdır. Bu husus, davalı Kurumun da kabulündedir....
Mahkemece, davacıya daha öncede hata ile yetim aylığı bağlanıp iptal edildiği ve 01.03.1996-30.10.1996 tarihleri arasında fuzulen ödenen yetim aylıklarının davacıdan geri alındığı, bu durumun davacı ve davalı Kurum bilgisinde olduğu halde davacının yeniden yetim aylığı almak için müracaatta bulunduğu, davacının davalı Kuruma yetim aylığı bağlanması için yeniden talepte bulunurken eşinden dul aylığı aldığını bildirdiği, davalı Kurumca davacının eşinden dul aylığı aldığından yetim aylığı alamayacağını bildiği halde davacıya yetim aylığı bağladığı, her iki tarafın %50 oranında kusurlu olduğu gerekçesiyle davacıya ödenen yetim aylığının %50 sine isabet eden 2.577.34 TL lık kısmı aşan kesimin tahsiline yönelik davalı Kurum işleminin iptaline, fazla tahsil edilen kısmın davacıya iadesine, fuzulen ödenen miktar yönünden dul aylığından kesinti yapılabileceğinden bu yöndeki davalı Kurum işleminin iptaline ilişkin istemin reddine karar verilmiştir....
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, Bağ Kur emeklisi iken 10.08.2002 tarihinde ölen babasından davacıya 01.01.2005 tarihinden geçerli olmak üzere yetim aylığı bağlandığı, davacının daha sonra Bağ Kur emeklisi iken 07.08.2004 tarihinde ölen eşinden de 26.02.2009 tarihli tahsis talebi gözetilerek geriye doğru 01.09.2004 tarihi itibariyle dul aylığı bağlandığı ve birikmiş aylıkların toplu olarak ödendiği, Kurumun 30.07.2009 tarihli yazısı ile davacının eşinden dul aylığı almakta olduğundan ayrıca babasından yetim aylığı alamayacağı gerekçesiyle babasından almakta olduğu aylığın kesildiği ve yersiz ödenen 9.747,20 TL’nin davacıdan geri alındığı anlaşılmaktadır . Uyuşmazlık ... emeklisi iken ölen babasından yetim aylığı almakta olan davacıya daha sonra Bağ Kur emeklisi iken ölen eşinden dolayı da dul aylığı bağlanması halinde babadan bağlanan yetim aylığının kesilip kesilemeyeceği noktasında toplanmaktadır ....
K A R A R 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine, 2-Dava ölen kocasından ölüm aylığı almakta olan davacının ölen babasının üzerinden de 1479 sayılı Yasa’ya göre 4.8.1994 tarihinden itibaren yetim aylığı bağlanması gerektiğinin tespitiyle bu tarihten bağlanacak birikmiş aylıkların işletilecek en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsili ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece davacıya 1.8.2003 tarihinden itibaren yetim aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine, annesinin aylıklarının ölümünden sonra da ödenip hesaptan ve çekilmesi nedeniyle Kurumun davacıdan talepte bulunmasının mümkün bulunmadığına ve yasal koşulları bulunmayan manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiştir....
Dosyadaki kayıt ve belgeler incelendiğinde; davacıya hak sahibi sıfatıyla 11/10/2010 tarihli tahsis talebine dayalı olarak 05/10/2010 tarihinde vefat eden 506 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olan eşinden dolayı 01/11/2020 tarihinden başlayarak dul (ölüm) aylığı bağlandığı, davacıya yine hak sahibi sıfatıyla 08/02/2018 tarihli tahsis talebine dayalı olarak 01/03/2018 tarihinden başlayarak yetim (ölüm) aylığı bağlandığı, davacının aynı zamanda hem vefat eden eşinden hem de vefat eden babasından dolayı yetim ve dul aylıkları aldığının tespiti üzerine, davalı Kurum tarafından 05/09/2019 tarihi itibarıyla babasından dolayı aldığı aylığın başlangıçtan itibaren kesildiği ve davacıya ödenen 17.490,44 TL aylıklar ve 874,41 TL ek ödemeler toplamı 18.364,85 TL'nin yersiz olduğundan bahisle borç tahakkuk ettirildiği, söz konusu tutardan bankadan iade edilen 1.069,74 TL tutar düşüldükten sonra kalan 17.295,11 TL borç tutarının ödenmesine yönelik 13/12/2019 varide tarihli ve 19.660.789 sayılı borç...
İş Mahkemesinde açılan davanın kabul edildiğini, davanın kabulüne dair 2019/17- 176 karar sayılı ilamının Yargıtay’ca onanmak suretiyle kesinleştiğini, kararın kesinleşmesinden sonra davalı kuruma 4 Ağustos 2020 tarih 9072188 evrak kayıt no ile yapılan müracaatında ödenmeyen yetim aylıklarının ve tahsilat amacıyla dul aylığından yapılan kesintilerin yetim aylığına ilişkin ödemelerin yapılmadığı ve dul aylığından yapılan kesintilerin kesintinin yapıldığı tarihten itibaren ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen sürelere ilişkin her ay için ayrı-ayrı yasal faizi ile ödenmesi, faiz ödenmemesi halinde faiz yönünden talep ve dava haklarını saklı tutulduğunu, davalı kurumun kesintinin yapıldığı ve yeniden ödenmeye başlandığı tarihe kadar ödenmeyen yetim aylıklarının ve tahsilat amacıyla dul aylığından yapılan kesintilerin davacıya faizsiz olarak ödendiğini, ödenmeyen faiz alacaklarının tahsili amaçlı iş bu davayı açtıklarını beyan ederek, fazlaya dair faiz alacağı hakkı saklı kalmak kaydıyla, 20.000,00...
Davalıya, yetim olan çocuğu nedeniyle muhtaç aylığı bağlanmasının dayanağı olan Yönetmeliğin 73. maddesine göre "Annesi ya da babası olmayan muhtaç çocuklar ile %40 ve üzeri engelli olan muhtaçlara; sosyal güvencesi olmaması, herhangi bir gelir veya aylığı bulunmaması mahkeme kararı veya kanunla bakım altına alınmamış olması, gelir getireceği taşınır ve taşınmaz malı mevcut olmaması veya olup da bunlardan elde edeceği aylık ortalama gelirinin bu yönetmelikte belirlenen muhtaç aylığı miktarını geçmemesi halinde aylık bağlanabilir." Somut olayda bu yönetmelik gereğince davalı ... oğlu 1993 doğumlu ...'a 01.06.2006 tarihinden itibaren muhtaç yetim aylığı bağlanmıştır. ...'...
