Hukuk Dairesi’nin 05/10/2022 tarih 2022/1064 E.-2022/1309 K. numaralı ilamının 7. sayfasında; “ne var ki; sözkonusu 15/11/2021 tarihli davacıya ait dilekçe ekinde tanıma ve tenfizi istenen yabancı mahkeme kararlarının kesinleştiğine dair konsolosluk onaylı türkçe tercümesi ve yabancı makamlarca onaylanmış karar aslı sunulduğu belirtilerek, ret kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği yönünde hüküm kurulduğunu, kaldırma kararı sonrası Çarşamba 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2022/222 E. sayılı dosyası ile yapılan yargılama sonucunda istinaf kararı doğrultusunda davanın kabulüne karar verildiğini, her ne kadar Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5....
“Tanıma” başlıklı 58.maddesinde: “(1) Yabancı mahkeme ilâmının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesi yabancı ilâmın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlıdır. Tanımada 54 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi uygulanmaz. (2) İhtilâfsız kaza kararlarının tanınması da aynı hükme tâbidir. (3) Yabancı mahkeme ilâmına dayanılarak Türkiye'de idarî bir işlemin yapılmasında da aynı usul uygulanır.” “Kesin Hüküm ve Kesin Delil Etkisi” başlıklı 59.maddesinde: “Yabancı ilâmın kesin hüküm veya kesin delil etkisi yabancı mahkeme kararının kesinleştiği andan itibaren hüküm ifade eder.” Hükümleri yer almaktadır. Maddi anlamda kesin hükmün, taşıdığı niteliğin gereği olarak, iki sonucu bulunmaktadır: kararın kesin delil teşkil etmesi ve aynı konuda, aynı taraflar arasında, aynı sebeple dava açılması halinde karşı tarafın kesin hüküm itirazında bulunabilmesidir....
Şubesinin 00180 sayılı 18/05/2016 tarihli kararının taraflara tebliğ edilip kesinleştiğini, ancak yabancı mahkeme kararının Türkiye'de geçerli olabilmesi için kararının tanınmasına ve tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı taraf ise ; yabancı mahkeme kararının, dava dilekçesinin ve bilirkişi raporunun davalıya tebliğ edilmediğini bu nedenle de davalının savunma hakkını kullanamadığından,bu durumun kamu düzeni ile ilgili olduğu ,davadan iş bu tenfiz davası ile haberdar olduklarını, kararın yok hükmünde olup tenfizini talep edemeyeceği ileri sürülmüştür. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Yabancı mahkeme kararlarının tenfizine ve tanınmasına ilişkin hükümler, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun ikinci kısmının ikinci bölümünde yer almaktadır....
Yabancı mahkeme ilamına dayanılarak Türkiye’de idari bir işlemin yapılmasında da aynı usul uygulanır. (5718 sayılı Kanun m. 58) Yasanın 58/2. maddesine göre; kesinleşmiş yenilik doğurucu nitelikteki ihtilafsız kaza kararlarının tanınması mümkündür. Vasi tayini gibi ihtilafsız kaza kararları verildikleri şartlar içinde kesinliklerini koruduğundan ve esasen yenilik doğurucu nitelikleri dolayısıyla kesin hüküm kuvvetini taşıdıklarından tanınmaları mümkündür. (Prof. Dr. Aysel Çelikel; Doç. Dr. B. Bahadır Erdem – Milletlerarası Özel Hukuk 9. Bası – sahife 635) Sonuç olarak yukarıda açıklanan nedenlerle yabancı mahkemece verilmiş “vasi tayini” kararlarının tanınması mümkün olduğundan, sayın çoğunluğun onama düşüncesine iştirak edilmemiştir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, yabancı mahkeme kararının tanıma ve tenfizi istemine ilişkindir. Uyuşmazlık davalı şirket hakkında 7194 sayılı Kanun'un uygulanıp uygulanmayacağı, tanıma ve tenfiz koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 3. Değerlendirme 1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. 2....
Yabancı mahkeme kararlarının Türk Hukukunda hüküm doğurması, yabancı mahkeme kararının niteliğine göre ya tanınması ya da tenfizi ile mümkün olur. MÖHUK'un 50. Maddesi gereğince; yabancı mahkeme kararlarının mahalli mahkeme kararları gibi hüküm doğurması için, mahalli mahkemelerce bir tanıma veya tenfiz karar verilmesi gerekmektedir. Eldeki davaya konu Rusya Mahkemesi kararında; taraflar arasında mahkeme dışı yapılan sulh sözleşmesinin taraflarca Rusya Mahkemesi'ne ibraz edildiği, Rusya Mahkemesi tarafından da bu sulh sözleşmesi esas alınarak hüküm kurulduğu, Rusya mahkemesi tarafından verilen kararda sulh sözleşmesi tahtında ve eser sözleşmesi kapsamında davacı yüklenici şirketin davalı şirketten olan alacağının belirlendiği, ilamın eda kararı niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır. Yabancı mahkeme kararlarının tenfizi bakımından temel düzenleme olan 5718 sayılı MÖHUK'ta, bir yabancı mahkeme kararının tenfiz kararına konu olabilmesi için taşıması gereken nitelikler 50....
Yabancı Mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi MÖHUK 50- 59 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Tanıma ve tenfizin mümkün olabilmesi için; "yabancı bir Mahkemeden verilmiş karar olması", "kararın hukuk davalarına ilişkin olması", "kararın kesin hüküm kuvvetinde olması" ön şartlarının yanı sıra "karşılıklı işlem şartı", "kararın yetkili Mahkemeden verilmiş olması", "yabancı Mahkeme kararının kamu düzenine aykırı olmaması" ve "savunma hakkında riayet edilmiş olması" aslî şartlarının da varlığı gereklidir. Somut olayda; yabancı mahkeme kararının tenfizine ilişkin yurtiçinde verilmiş bir ilam bulunmayıp, yabancı mahkemece verilen kesinleşmiş ilamın itirazın iptali davalarında kesin delil olarak da kabul edilmesi mümkün olamayacağından; kural olarak Türkiye’de tenfiz edilmeyen yabancı mahkeme kararına konu alacağın ilamsız takibe konulmasında yasal bir engel bulunmamakla birlikte, itiraz üzerine açılan iptal davalarında ispat sorunu ortaya çıkmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Yabancı Mahkeme Kararının Tanınması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, yabancı mahkemece verilen boşanma kararının tanınması isteğine ilişkin olup, 13.01.2015 günü açılmış, mahkemece, tanıma istemine ilişkin dava dilekçesi davalıya tebliğ edilmeden, aynı gün duruşma açılıp, davalının yokluğunda aynı gün tanıma kararı verilmiştir. Tanıma ve tenfiz istemine ilişkin dava dilekçesinin duruşma günü ile birlikte karşı tarafa tebliği zorunludur. Sadece ihtilafsız kaza kararlarının tanınması ve tenfizinde tebliğ hükmü uygulanmaz. İstem, basit yargılama usulü hükümlerine göre incelenerek karara bağlanır (5718 s.MÖHUK.m.55/1)....
Buna göre, yabancı mahkeme kararının verilmesinde uygulanan hukuk ve bunun hangi kriterlere göre uygulandığı değil, yabancı kararın Türkiye'de icra edilmesi halinde meydana gelecek sonuçların Türk kamu düzenini ihlal edip etmeyeceğinin araştırılması gerekir. Anılan maddede yer alan, "Hükmün kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması" ifadesinden, yabancı mahkeme kararının esasına uygulanan hukukun Türk kamu düzenine aykırılığının incelenemeyeceği, sadece hükmün tenfizi neticesinde ortaya çıkan hukuki sonuçların kamu düzenine aykırı olması halinde yabancı mahkeme kararının tenfizinin reddedileceği sonucuna varılmalıdır. Esasa uygulanan hukukun Türk Hukukunda farklı olması ya da Türk Hukukunun emredici kurallarına aykırı olması gibi nedenlerle yabancı kararın tenfizi reddedilemez....
“Tanıma” başlıklı 58.maddesinde: “(1) Yabancı mahkeme ilâmının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesi yabancı ilâmın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlıdır. Tanımada 54 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi uygulanmaz. (2) İhtilâfsız kaza kararlarının tanınması da aynı hükme tâbidir. (3) Yabancı mahkeme ilâmına dayanılarak Türkiye'de idarî bir işlemin yapılmasında da aynı usul uygulanır.”“Kesin Hüküm ve Kesin Delil Etkisi” başlıklı 59.maddesinde: “Yabancı ilâmın kesin hüküm veya kesin delil etkisi yabancı mahkeme kararının kesinleştiği andan itibaren hüküm ifade eder.”...
