"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU SİCİLİNDEKİ ŞERHİN KALDIRILMASI İSTEMLİ -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; tapu kaydındaki şerhin terkini istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 16.01.2015 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.02.2016 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.03.2016 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, 2797 Yargıtay Kanunu'nun 23.07.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6723 sayılı Kanun'un 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince dosyanın Yargıtay 14.Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE,08.09.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Eldeki dosyada talep vasi atanmasına ilişkin olup küçüklerin üzerindeki annenin velayet hakkının kaldırılmasının istenmediği, velayetin kaldırılması davalarının eldeki davanın aksine harca tabi olduğu, hasımlı açılması gerektiği, delillerin taraflarca getirilmesi gerektiği gibi hususlar nazara alındığında söz konusu talebin velayetin kaldırılması talebinini içerdiğinin kabul edilemeyeceği açıktır. (Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 14.06.2016 tarih ve E. 2016/3374- K. 2016/6939 sayılı; 23.10.2015 tarih ve E. 2015/6498- K. 2015/10045 sayılı kararları varsa velayetin kaldırılmasına ilişkin talebin tefrikine ilişkindir) Türk Medeni Kanunu'nun 404. maddesine göre velayet altında bulunan küçüklere vasi atanması istendiğinden, mahkemece davacı vasi adayına velayet hakkının kaldırılması için dava açmak üzere yetki ve süre verilerek bu davanın sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir....
Velayetin düzenlenmesi kamu düzeni ile ilgilidir. Dosya kapsamından yabancı mahkeme kararı gereğince küçüğün velayet hakkının anne ve baba tarafından birlikte yürütüldüğü, bu düzenlemenin Türk Hukuk tatbikatına aykırı olduğundan velayete ilişkin yabancı mahkeme kararının tenfizine karar verilememiş olması nedeniyle velayetin boş bırakıldığı anlaşıldığından, davanın 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun'un 6/2-c maddesi ile geçici 2. maddesine göre aile mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. Ayrıca velayetin düzenlenmesi ile ilgili davada kesin yetki kuralı bulunmayıp ancak davalılar tarafından bu hususun ilk itiraz olarak ileri sürülmesi halinde yetki hususu dikkate alınacağından ve davalının da yetkiye ilişkin bir itirazı bulunmadığından, davanın, ilk açıldığı yer olan Isparta Mahkemeleri’nde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir....
Dava, velayetin değiştirilmesi davasıdır. Davacı kadın velayetin değiştirilerek çocuk için iştirak nafakasına hükmedilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince, davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Bakırköy 7. Aile mahkemesinin 02.03.2012 tarihli, 2012/144 Esas 2012/116 Karar sayılı kararı ile; tarafların TMK 166/3 maddesi gereğince anlaşmalı boşanmalarına, 16.02.2010 doğumlu Adnan Doruk'un velayetinin babaya verilmesine, anneyle kişisel ilişki tesisine karar verildiği, kararın 29.03.2012 tarihinde kesinleştiği görülmüştür....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 31/03/2022 NUMARASI : 2020/475 ESAS-2022/246 KARAR DAVA KONUSU : Velayetin Değiştirilmesi KARAR : Yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm hakkında istinaf talebinde bulunulmakla; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların Antalya 5. Aile Mahkemesinin 2010/1363 esas ve 2011/256 karar sayılı ilamı ile boşandıkları, ortak çocuğun velayetinin davacıya verildiğini, daha sonra davacının ağır bir hastalık geçirdiğini ve çocuğa bakamaz hale geldiğini, davalı tarafın çocuğun kendisi ile birlikte ikamet ederek okula gittiğini gerekçe göstererek velayetin değiştirilmesi davası açtığını, davacının da davayı kabul ederek Antalya 5. Aile Mahkemesinin 2017/714 esas ve 2017/1095 karar sayılı ilamı velayetin değiştirilmesine karar verildiğini, davalının velayet görevini kullanırken müşterek çocuğa şiddet uyguladığını, bunun üzerine çocuğun evden kaçtığını ve polise gittiğini, bu olay neticesinde açılan davada Antalya 27....
KARŞI OY YAZISI Velayetin kaldırılması, velayetin eşlerden birinden alınarak diğerine verilmesi ve kaldırılan velayetin geri verilmesi, çekişmesiz yargı işleri arasında [HMK m.382-(2)-b)-13)] sayılmasına karşın, kişisel ilişki düzenlenmesine ilişkin dava ve işler, çekişmesiz yargı işleri (HMK m.382) arasında sayılmamıştır. Diğer yandan velayete ilişkin dava ve işler, basit yargılama usulüne tabi işler [HMK m. 316-(1)-ç)] arasında sayılırken, kişisel ilişki düzenlenmesine ilişkin dava ve işler, basit yargılama işleri (HMK m.316) arasında da gösterilmemiştir (Dairemizin 05.05.2015 gün ve 2014/26409 E. - 2015/9454 K. kararı emsal niteliktedir). Görülüyor ki kanun koyucu velayet davasına ilişkin dava ve işler ile kişisel ilişki düzenlenmesine ilişkin dava ve işleri usul açısından birbirinden ayrı tutmuştur. HMK’nin 362. maddesine göre çekişmesiz yargı işleri temyiz edilemez [HMK m.362-(1)-ç)]....
HMK'nın 382/2- a.13 maddesine göre, velayetin kaldırılması, değiştirilmesi ve geri verilmesi davaları çekişmesiz yargı işlerindendir. HMK'nın 384. maddesine gereğince, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, çekişmesiz yargı işleri için talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesi yetkilidir. Velayetin eşlerden birinden alınarak diğerine verilmesine ilişkin davalar çekişmesiz yargı işlerinden kabul edilmiştir. Çekişmesiz yargı işlerinde yetkili mahkeme, talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesidir. (Yargıtay 2.H.D'nin 04/11/2013 tarih 2013/18057 Esas, 2013/24954 Karar sayılı ilamı) Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 2019/2532 Esas, 2019/4235 Karar sayılı ilamı da aynı doğrultudadır. Dosya incelendiğinde; velayetin değiştirilmesi talebinde bulunan davacının seçimlik yetkili mahkemelerden kendi ikametgahı mahkemesini seçerek Sivas 1....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece, tarafların 10/09/2019 tarihinde boşandıkları, 2017 doğumlu müşterek çocuklarının velayetinin davalı anneye verildiği, davacı babanın velayetin değiştirilmesi talebi ile davasını açtığı, dosya kapsamında dinlenen tanık beyanları ve sosyal inceleme raporu içeriğinde, çocuğun anne yanında düzgün şekilde bakıldığı ve mutlu olduğu, velayet görevinin yerine getirilmesinde bir ihmal bulunma dığı, velayetin değiştirilmesini gerektirir bir unsurun söz konusu olmadığı bu haliyle çocuğun üstün yararı göz önüne alındığında alıştığı düzenin değiştirilmesini gerektirir bir eylem söz konusu olmadığına göre çocuğun velayetinin anneden alınması ve babasına verilmesi talebinin haklı bir dayanağının olmadığı, velayetin değiştirilmesi hususunun kamu düzenini ilgilendiren boyutu da dikkate alındığında, velayetin değiştirilmesi için gereken yasal şartların oluşmadığı sonuç ve kanaatine ulaşılarak davanın reddine karar verilmiştir....
Ayrılık ve boşanma durumunda velayetin düzenlenmesindeki amaç, küçüğün ileriye dönük yararlarıdır. Buna göre, velayetin düzenlenmesinde asıl olan, küçüğün yararını korumak ve geleceğini güvence altına almaktır. Öte yandan, TMK'nın 335 ila 351. maddeleri arasında düzenlenen “velayet”e ilişkin hükümler kural olarak, kamu düzenine ilişkindir ve velayete ilişkin davalarda resen (kendiliğinden) araştırma ilkesi uygulandığından hâkim, tarafların isteği ile bağlı değildir. Velayetin değiştirilmesine yönelik istem incelenirken ebeveynlerin istek ve tercihlerinden ziyade çocuğun üstün yararı göz önünde tutulur. Hukuk Genel Kurulunun 14.06.2017 gün ve 2017/2- 1887 E., 2017/1196 K. sayılı kararında da velayet düzenlenmesinin kamu düzenine ilişkin olduğu, usuli kazanılmış hak ilkesinin istisnasını oluşturduğu benimsenerek aynı ilkeye vurgu yapılmıştır....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 24/02/2015 NUMARASI : 2014/797-2015/144 Uyuşmazlık, nafaka ve velayetin değiştirilmesi olup, temyiz velayetin değiştirilmesinden kaynaklanmaktadır. Davanın niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 2.Hukuk Dairesinindir. 11.04.2015 tarihinde yürürlüğe giren 6644 sayılı Yasanın 2.maddesi ile değiştirilen 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 60.maddesi uyarınca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine, 30.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
