İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle"...velayetin değişikliği davasında kayyım atanması gerektiğini- velayet değişikliği şartlarının gerçekleşmediğini- heyet raporunun hüküm kurmaya yeterli olmadığını- bildirdikleri tanık Nuran'ın istinabe yolu ile dinlenmesi gerekirken hazır edilmediği gerekçesiyle dinlenmemesinin yerinde olmadığını" istinaf sebebi yapmıştır. GEREKÇE: Dava velayetin değiştirilmesi-nafaka taleplerinden ibarettir. HMK'nun 355. maddesi gereğince; istinaf dilekçesinde sayılan sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak inceleme yapılmıştır....
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; sunulan rapora göre velayetin annede kalmasında herhangi bir olumsuzluk bulunmadığının görüldüğünü, dosyada alınmış raporda çocuğun yatılı olarak okumak istememesine rağmen davacı baba tarafından yatılı okumaya zorlandığını, bu manada çocuğun davacı baba yanında kendi istek ve kararları doğrultusunda değil, zorlamalar ile yaşadığının görüldüğünü, davacı babanın geçici velayet görevine aykırı olarak hareket ettiğini, davacı babaya velayetin verilmesi halinde davalı anne ile çocuk arasındaki bağın kopacağının açık olduğunu, raporda belirtildiği üzere, çocuğun yaşı nazara alındığında velayet konusunda görüşünün sorulmasının hukuki bir gereklilik olduğunu, ancak bu görüş sormada, çocuğun davacı baba veyahut başkalarınca baskılanmasının engellendiği bir ortamda özgürce fikrinin sorulması gerektiğini, dosyada ortak velayetin tartışılması gerektiğini, ulusal ve uluslararası hükümler uyarınca ortak velayete yönelik tartışmanın yapılması gerektiğini...
Velâyet, ana ve babadan birinin ölümü hâlinde sağ kalana, boşanma veya ayrılığa karar verilmesi halinde hakim velayeti eşlerden birine vermek zorundadır. Velayetin düzenlenmesi kamu düzeni ile ilgilidir. Türk Medenî Kanununun 411. maddesine göre, "Vesayet işlerinde yetki, küçüğün veya kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine aittir." Aynı Kanunun 19/1. maddesi uyarınca “Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.” Yine, aynı Kanunun 21. maddesine göre, velayet altında bulunan çocuğun yerleşim yeri, ana ve babasının; ana ve babanın ortak yerleşim yeri yoksa, çocuğun kendisine bırakıldığı ana veya babanın yerleşim yeridir. Diğer hallerde çocuğun oturma yeri, onun yerleşim yeri sayılır. Nafaka davalarında kesin yetki kuralı bulunmayıp, 6100 sayılı HMK'nın 6. maddesi gereğince genel yetkili mahkeme, davalının yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesidir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Dava, velayetin değiştirilmesi talebine ilişkindir. Davacı baba boşanma kararı ile birlikte velayeti anneye bırakılan ortak çocuk Özgür'ün velayetinin değiştirilerek kendisine verilmesini talep etmiş, İlk Derece Mahkemesince; velayetin değiştirilmesini gerektirir bir durum olmadığı gerekçesiyle velayetin değiştirilmesi talebinin reddi kararı verilmiş, hüküm davacı baba tarafından istinaf edilmiştir. Velayet hususu, çocukları ilgilendiren konuların en başında gelir. Velayet düzenlemesinde; çocukla ana ve baba yararının çatışması halinde, çocuğun yararına üstünlük tanınması gereklidir. Çocuğun yararı ise; çocuğun bedensel, fikri ve ahlaki bakımdan en iyi şekilde gelişebilmesi ve böyle bir gelişmenin gerçekleştirilmesi için, çocuğa sosyal, ekonomik ve kültürel koşulların sağlanmış olmasıdır....
Yapılan bu açıklamalara göre; velayet kendisinde olan babanın ölümüyle velayet kendiliğinden anneye geçmediğine ve ayrı bir kararla velayet kendisine tevdi edilmemiş bulunduğuna göre velayetin kaldırılması da söz konusu değildir. Bu durumda davalı anneye velayetin kaldırılması davasında husumet yöneltilmesi de doğru değildir. Mahkemece bu husus gözetilerek davalı anneye karşı açılan davanın husumetten reddi reddi ile küçük Eylül'e yargılama devam ederken zaten vasi atandığı anlaşıldığından bu hususta yeniden ihbarda bulunulmasına yer olmadığına karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır. Davalının istinaf isteminin bu yönüyle kabulü gerekir....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 08/11/2022 NUMARASI : 2020/390 ESAS-2022/882 KARAR DAVA KONUSU : Velayetin Değiştirilmesi KARAR : Yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm hakkında istinaf talebinde bulunulmakla; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava tarihi itibariyle ve dava sonunda müşterek çocuğun velayetinin babaya verilmesine ve iştirak nafakasının velayet değişim kararı ile birlikte kaldırılmasına, aylık 4.000,00- TL olan iştirak nafakasının aylık 2.000,00- TL'ye azaltılmasına, tüm yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafça karşılanmasına karar verilmesini talep etmiştir. CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ; "...Alınan sosyal inceleme raporu içeriği gözetilerek, annenin velayet görevini ihmal ettiği veya kötüye kullandığına ilişkin delil elde edilemediği..."...
Aile Mahkemesi'nin 2020/1709 Esas sayılı dava dosyası ile boşandıklarını, müşterek çocuğun velayetinin ortak olarak verildiğini, davalının çocuğu müvekkilinden uzaklaştırmaya çalıştığını, davalının bir ilişkiye başladığını, müşterek çocuğun düzeninin bozulduğunu, çocukla ilgilenilmediğini belirterek, ortak verilen velayetin davalıdan kaldırılarak yalnızca velayetin müvekkiline verilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı davacı kadın asıl davada cevap dilekçesi ibraz etmemiştir. İstanbul 16. Aile Mahkemesinde davacı Görsev tarafından davalı Şamil aleyhine velayetin değiştirilmesi davası açıldığı, İstanbul 16. Aile Mahkemesinin 2021/1640 Esas 2021/1358 Karar sayılı 28.12.2021 tarihli kararıyla dosyanın mevcut dosya ile birleştirilmesine karar verildiği anlaşılmıştır....
Dava, velayetin değiştirilmesi talebine ilişkindir.(4721 sayılı TMK'nun 348 vd. m.leri) 4721 sayılı TMK'nun 348. m.sine göre, ana ve babanın çocuğa yeterli ilgi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklaması, deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biri ile velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi velayetin değiştirilmesi nedenleridir. Kuşkusuz velayet kendisinde bulunan anne ve babanın çocuk ile ilgili yapacağı her türlü iş ve işlemde çocuğun üstün yararını koruması gerektiği tartışmasızdır. Çocuğun üstün yararı, çocuğu ilgilendiren her işte göz önüne alınması zorunlu olan ve belirli bir somut olayda çocuk için en iyisinin ne olduğunu belirlemede dikkate alınan bir ölçüt bir kılavuzdur. Çocuğun üstün yararı, çocuğun haklarını garanti altına alan bir işlev de üstlenmektedir (Yücel, Özge Ufuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt 1 Sayı 2, Aralık 2013, s. 117- 137)....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Değiştirilmesi-İştirak Nafakasının Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Anne ve babanın, deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi; ana ve babanın çocuğa yeterli ilgiyi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklamaları halinde hakim velayet hakkını kaldırabilir (TMK m. 348). Toplanan deliller yukarıda açıklanan şekilde bir durumun varlığına yeterli olmayıp, velayetin değiştirilmesine yol açar (TMK m. 183,349,351/1). Öyle ise; kanun hükmünün uygulanmasında hata yapılması bozmayı gerektirir. Ancak, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmez....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Değiştirilmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı baba tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Velayet düzenlemesi yapılırken; göz önünde tutulması gereken temel ilke, çocuğun "üstün yararıdır" (....m.1; TMK m.339/1, 343/1, 346/1; Çocuk Koruma Kanunu m.4/b). Çocuğun üstün yararını belirlerken; onun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve toplumsal gelişiminin sağlanması amacının gözetilmesi gereklidir. Ana ve babanın yararları; boşanmadaki kusurları, sosyal konumları gibi durumları, çocuğun üstün yararını etkilemediği ölçüde göz önünde tutulur....
