Çocuğun üstün yararı gereği, anne hiçbir gerekçe göstermeden, sırf velayetin kendisinde olduğunu ileri sürerek çocuğa kendi kızlık soyadının verilmesini isteyemez. Anne tarafından çocuğun soyadının değiştirilmesi davası açıldığında, çocuğun üstün yararına bakılır. Eğer çocuğun üstün yararı varsa annenin kızlık soyadı çocuğa verilebilir. Üstün yarar yoksa davanın reddine karar verilmelidir....
Çocuğun üstün yararı gereği, anne hiçbir gerekçe göstermeden, sırf velayetin kendisinde olduğunu ileri sürerek çocuğa kendi kızlık soyadının verilmesini isteyemez. Anne tarafından çocuğun soyadının değiştirilmesi davası açıldığında, çocuğun üstün yararına bakılır. Eğer çocuğun üstün yararı varsa annenin kızlık soyadı çocuğa verilebilir. Üstün yarar yoksa davanın reddine karar verilmelidir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK.nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda, Dava, tarafların müşterek çocuğunun velayetinin değiştirilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabul edildiği, kararın davalı vekili tarafından istinaf edildiği anlaşılmaktadır. TMK'nun 339- 347. maddeleri gereğince velâyet, çocukların bakım, eğitim, öğretim ve korunması ile temsil görevlerini kapsar. Velayet, aynı zamanda ana babanın velayeti altındaki çocukların kişiliklerine ve mallarına ilişkin hakları, ödevleri, yetkileri ve yükümlülükleri de içerir. Ana ve babanın çocukların kişiliklerine ilişkin hak ve ödevleri, özellikle çocuklara bakmak, onları görüp gözetmek, geçimlerini sağlamak, yetiştirilmelerini ve eğitimlerini gerçekleştirmektir....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın, çocuğun ön ad ve soyadının velâyet hakkına dayanarak değiştirilmesi davası niteliğinde olduğu, çocuğun ön adının değiştirilmesine ilişkin talep ve davanın Bölge adliye Mahkemesince tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydedildiği, davacının çocuğu davalıya göstermek istemediği, davalının 2017 yılında iş kazası geçirdiği, aylarca hastanede tedavi gördüğü, %82 engelli duruma düştüğü, çocuğun soyadının değiştirilmesini haklı kılan vakıaların ispatlanmadığı, çocuğun psikolojik olarak olumsuz etkilendiğine dair objektif ve tarafsız delil sunulmadığı, çocuğun üstün yararının kanıtlanamadığı, gerçekleşen bu durum karşısında açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, kabulü yönünde hüküm kurulmasının doğru olmadığı gerekçesiyle davalının istinaf isteminin kabulü ile davacının çocuğun soyadının değiştirilmesi talebinin reddine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Değiştirilmesi-İştirak Nafakası Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı anne boşanma kararı ile birlikte velayeti davalı babaya bırakılan ortak çocuk 05.01.2001 doğumlu ...’un velayetinin değiştirilerek kendisine verilmesi ile çocuk yararına iştirak nafakası talep etmiş, mahkemece; "müşterek çocuğun babasının yanından ayrılarak annesinin yanına yerleştiği ve onun yanında kalmak istediğini beyan ettiği, çocuğun velayetinin annesine verilmesinin küçüğün menfaatine olacağı" gerekçesiyle velayetin değiştirilmesi ile birlikte çocuk yararına iştirak nafakasına hükmolunmuş, hüküm davalı baba tarafından temyiz edilmiştir. Velayet hususu, çocukları ilgilendiren konuların en başında gelir....
Aile Mahkemesi'nin 2017/1432 E 2020/36 K sayılı dosyası, tarafların istinaf kanun yoluna başvurmaları üzerine Daireye gelmekle, Dairenin 2020/644 Esas numarasına kaydedildiği, Dairece verilen tefrik kararı ile, ... kadının "müşterek çocuğun soyadının değiştirilmesi" talebinin, Dairenin 2020/644 E sayılı dosyasından tefrikine karar verilmiş olup, yapılan tefrik işlemi akabinde Dairenin iş bu 2022/283 E numarasına kaydedildiği, bu itibarla, iş bu dosya kapsamında sadece taraflar arasındaki "müşterek çocuğun soyadının değiştirilmesi" talebi istinaf incelemesine tabi tutulduğu, davacı tarafça müşterek çocuğun soyadının değiştirilmesi talebine yönelik olarak herhangi bir harç yatırılmadığı, davacının "müşterek çocuğun soyadının değiştirilmesi" talebi, boşanmanın fer'î niteliğindeki taleplerden olmayıp, harcın alınması ve tamamlatılmasının kamu düzenine ilişkin olduğu, kamu düzenine aykırılığın mutlak istinaf sebebi olup istinaf dilekçesinde ileri sürülmesine gerek olmadan mahkemece kendiliğinden...
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: Ladik Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/80 esas, 2022/159 karar sayılı kararında:"Küçüğe ebeveynleri tarafından Muhammed BAKİ isminin verilerek nüfus kayıtlarına tescil edilmiş olduğu, ancak artık küçüğün isminin sadece Muhammed olarak kullanılmasını istedikleri için somut davanın açılmış olduğu, bu kapsamda küçüğün Muhammed olarak tanınmakta olduğundan kendisine Baki olarak seslenenlere bazen duyarsız bile kaldığına ilişkin dava dilekçesindeki iddiaların davacıların duruşmada alınan kendi beyanları ve tanık ifadeleri ile de örtüşmediği, salt günlük yaşam içerisinde küçüğün Muhammed Baki şeklinde olan iki isminden Muhammed olan isminin daha sıklıkla kullanılıyor olmasının ise alışkanlık ve tercihe ilişkin bir durumun yansıması olarak değerlendirilebileceğinden hayatın olağan akışına aykırılık arz etmeyeceği, başkaca bir sebebin de iddia ve ispat edilemediği, bu itibarla küçüğün nüfus kayıtlarında "Muhammed Baki" olarak kayıtlı bulunan isminin...
Aile Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeniyle yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, velayetin değiştirilmesi istemine ilişkindir. ... Aile Mahkemesince, velayetin değiştirilmesi davalarında velayeti elinde bulunduran kişinin ikamet ettiği yer mahkemesinin yetkili olduğu, davalının ... ...'da ikamet ettiği ve davalı vekilinin esasa cevap süresi içerisinde yetki itirazında bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ... 6. Aile Mahkemesi ise, davacının müşterek çocuğun velayetinin anneden alınıp kendisine verilmesi yönündeki talebinin çekişmesiz yargı işi olduğu ve çekişmesiz yargı işlerinde de kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkememsinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, boşanma nedeni ile velayeti davacı anneye verilen ...'ın ... olan soyadının annenin soyadı olan "..." olarak değiştirilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ile dahili davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 06.06.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5766 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Yasanın 11. maddesinin (d) bendinde Yargıtay'a yapılacak temyiz başvurularında 119,00 TL temyiz harcı alınmasına karşın, ayrıca alınması gereken 24,30 TL temyiz harcının davalı vekilinden alındığına dair herhangi bir belge dosyada bulunmamaktadır....
Somut olaya gelince; soyadının değiştirilmesi istenen küçüğün evlilik içinde doğduğu ve Türk Medeni Kanunu'nun 321.maddesine göre ailenin, diğer bir deyimle babanın soyadını aldığı anlaşılmıştır. 2015/3257 E. 2016/117 K. Sayılı Hukuk Genel Kurulu kararında tartışıldığı gibi önce uyuşmazlıkta evlilik birliği içerisinde doğan, anne ve babanın boşanmış olması nedeni ile velayet hakkı annede bulunan ve halen babanın soyadını taşıyan çocuğun soyadının değiştirilmesi istemli davada asliye hukuk mahkemesinin mi yoksa aile mahkemesinin mi görevli olduğu hususu ön sorun olarak incelenmesi gerekmektedir. Eldeki dava ile evlilik birliği içinde doğan çocuğun, doğumla kazandığı "aile soyadının" annenin bekarlık soyadı ile değiştirilmesi talep edilmektedir ve dava velayete sahip olan anne tarafından açılmıştır. Başka bir ifade ile soyadının değiştirilmesi talep edilen ergin kişi değil, çocuktur....
