"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayet Hakkına Dayalı Küçüğün : Soyadının Değiştirilmesi Yukarıda tarihi, konusu ve tarafları gösterilen hükmün; onanmasına dair 8. Hukuk Dairesi'nin 15.01.2020 gün ve 2019/6711 - 2020/174 sayılı ilamıyla ilgili karar düzeltme isteminde bulunulmakla, evrak okundu, gereği düşünüldü; Uyuşmazlık ve hüküm, velayet hakkına dayalı küçüğün soyadının değiştirilmesi isteğine ilişkin olup Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 02.07.2021 tarihli ve 211 sayılı iş bölümü kararı uyarınca davanın niteliğine göre, temyiz inceleme görevi Dairemize ait ise de, karar düzeltme istemini inceleme görevi ortak hükümler 3. maddesindeki "Temyiz incelemesi tamamlanarak mahalline gönderilen dosyalara ilişkin karar düzeltme istemlerinin incelemesi kararı veren daire tarafından tamamlanır." düzenlemesi gereğince Yargıtay 8. Hukuk Dairesine aittir....
Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, küçüğün soyadının, velayeti kendisine verilen annenin soyadı olarak değiştirilmesi istemine ilişkindir. ... Asliye Hukuk Mahkemesince, aile hukukundan kaynaklanan dava ve işlerin Aile Mahkemelerinin görevinde olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. ... Aile Mahkemesince, davanın TMK m. 39 ve 5490 sayılı Nüfus Kanununun 35. maddesine dayalı soyadının düzeltilmesi davası olduğu ve asliye hukuk mahkemelerinin görevinde olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. TMK’nın 321. maddesi uyarınca "Çocuk, ana ve baba evli ise ailenin soyadını taşır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Çocuğun Soyadının Değiştirilmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı ... müdürlüğü tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı ... dava dilekçesinde; velayeti kendisine verilen küçük...'nın "..." olan soyadının "..." olarak değiştirilmesini talep etmiş gerekçe olarak da eşinden boşandığını, bu evlilikden olan iki çocuğunun velayetinin tarafına verildiğini, ergin olan oğlu ...'in soyadının "..." olarak düzeltilmesi için Orhangazi Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açtığını, kendisinin soyadı ile...'nın soyadının farklı olmasının okulda karışıklıklara sebebiyet verdiğini belirtmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın kabulü ile küçük...'...
O halde velayete sahip ana dahi bu hakka dayanarak kişiye sıkı sıkıya bağlı kişilik haklarıyla ilgili çocukların soyadlarının değiştirilmesi davasını açamayacağından mahkemece, ananın velayeti altındaki çocukların soyadlarının değiştirilmesi konusunda açtığı davanın (babanın onayı olsa dahi) reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne hükmedilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 24.11.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Somut olayda, dava dilekçesinde küçük olup velayeti annede bulunan küçükler... olan soyadlarının "Karaaslan" olarak değiştirilmesi istenmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. Dava Evlilik birliği dışında doğan küçükler ......babalarının tanımasıyla kazandıkları ...." soyadının velayet hakkı kapsamında annenin kızlık soyadı olan "Karaaslan" soyadı ile değiştirilmesi istemine ilişkin olup velayet hakkına dayanılarak açılmıştır. Başka bir ifade ile, soyadının değiştirilmesi istenilen Evin ve Selin ergin kişi değil, çocukturlar, davacı annenin velayeti altındadırlar. Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği dışında doğan, velayeti annede olan çocukların, babanın tanımasıyla kazandıkları soyadlarının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır....
Anayasa Mahkemesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 321. maddesindeki “Çocuk, ana ve baba evli ise ailenin soyadını taşır." hükmünün Anayasaya aykırı olmadığına karar vermiş, buradaki “aile soyadı” deyiminden babanın soyadının anlaşılacağını belirtmiştir. (AYM, 02.07.2009, 2005/114 E. -2009/105 K.). Velayet hakkının kapsamı Türk Medeni Kanunun 339. maddesinde düzenlenmiş olup buna göre velayetin kapsamında yer alan çocuğun adının ana ve babası tarafından konulacağı belirtilmiştir. Somut olayda, dava dilekçesinde küçük olup velayeti annede bulunan Metehan Saçan'ın “...” olan soyadının "..." olarak değiştirilmesi istenmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Dava, evlilik birliği içinde doğan çocuğun doğumla kazandığı "...." aile soyadının velayet hakkı kapsamında annenin boşanma sonrası edindiği "..." soyadı ile değiştirilmesi talebine ilişkindir ve velayet hakkına dayanılarak açılmıştır....
nın ... olan soyadının ... olarak değiştirilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hükmün davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya elektronik ortamda Dairemize gönderilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı dava dilekçesinde; davacının eski eşi ... ... ile olan evliliklerinden kızı ...'nın dünyaya geldiğini, daha sonra aralarında çıkan anlaşmazlık nedeniyle boşandıklarını ve küçüğün velayetinin davacı anneye verildiğini, kızı ...'nın babasının Yugoslav olduğunu ve soyadının ... olarak yazıldığını, bu durumun hem telaffuzunun zor olduğunu hem de anne ile soyadının farlı olmasından dolayı resmi makamlarda sorun yaşadığını ileri sürerek küçük ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde velayeti annede olup babası tarafından tanınmış olan küçüğün soyadının değiştirilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya elektronik ortamda Dairemize gönderilmiştir Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı'nın 30.12.2013 tarih 9919 ve Yargıtay 1. Başkanlığının 14.01.2014 tarih, 80803665/2013/51/674 sayılı yazıları ile temyiz incelemesi için dosyaların fiziki olarak değil, içindeki dosyadaki bütün belgelerin yerel mahkemece taranarak sisteme aktarılacağı ve bu şekilde dosyanın elektronik ortamda Yargıtay'a gönderileceği, temyiz incelemesinin de elektronik ortamda yapılması gerektiği bildirilmiştir....
Somut olay küçük İshak Melih yönünden değerlendirildiğinde; Küçük olup velayeti annede bulunan ...'in "Pelen" olan soyadının "..." olarak değiştirilmesi istenmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. Dava Evlilik birliği dışında doğan küçük ...'in babasının tanımasıyla kazandığı "..." soyadının velayet hakkı kapsamında annenin soyadı olan "..." soyadı ile değiştirilmesi istemine ilişkin olup velayet hakkına dayanılarak açılmıştır. Başka bir ifade ile, soyadının değiştirilmesi istenilen İshak Melih ergin kişi değil, çocuktur, davacı annenin velayeti altındadır. Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği dışında doğan, tanıma ile baba ile soybağı kurulan, anne ve babanın sonradan evlenip boşanmaları ile de velayeti anneye verilmiş olan çocuğun, babanın tanımasıyla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, boşanma nedeni ile velayeti annesine verilen ... adından "..." isminin iptalini "..." olan soyadının da annesinin soyadı olan "..." olarak değiştirilmesi istenilmiştir. Mahkemece adının ... olarak düzeltilmesine, soyadının değiştirilmesi isteminin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlar ile yasal gerektirici nedenlere göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usule ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 13.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
